Sunday, July 13, 2014

Biatak Nih An Luatter Lai

Biatak cu zeidah asi hnga? Cucu leh awk ahar ngai. Phun tampi in leh khawh asi lai. Baibal le biaknak lei in leh khawh asi bantuk in, philosophy lei zong in leh khawh asi. A tawinak in chim ahcun, "Biatak timi cu, lih a si lomi; tawn le phuah cawpmi asi lo mi; hlennak le a dikolomi aa tel lo mi, alem asi lo mi, ding le dik tein chim le tuahmi khi biatak ti cu asi ko."

Cu biatak chim cu kan nunnak ah a biapi tuk. Biatak cu biatak asi i, midang nih zeitin an chim le mer piak len zongah biatak cu biatak asi ko. Mi nih lihcim, hrawkhrol, firtlei le ningcang lo in an kan hmuh zongah, biatak i tlaih ahcun biatak nih a donghnak ah teinak a hmuh thiamthiam. Zeicatiah biatak cu doh khawh a si lo.

Cu biatak chim cu, minung kan nunnak ah a herh taktak. Biatak chim tikah, tihnak, phannak a um ti lo. Mi nih thiam a kan coh lo zongah, biatak i tlaih hnu ahcun, "phuhrun" awk hrimhrim a um ti lo. Bitak tanh ahcun, sungh zongah a pawi lo. Midang nih an zapitein biatak an tanh lo le kan bia a nun lo zongah, biatak cu tanh thiamthiam ding asi. Zeicatiah biatak tanh hnu paoh ahcun, a caan a phak tikah, midang nih thiam coh khawh asi. Cu thiam co caan cu, kan thih hnu  le kan hngalh lo hnu zong asi zongah a pawi in ruah ding asi lo.

Biatak chim hi zeitluk in dah a biapit timi hi voi tam tuk ka ton. India khual kan rak lawn lio ah, ralkap nih voikhat cu a rak kan tlaih, Nan khua khawidah asi tiah an kan hal i, a cheu cu Pangkhua tiah an i ti. Kei ka zawn a phan i, "Thau asi" tiah ka ti. Ka phelh bal lo. Voikhat cu, Lawngtlai bazaar ah kan thil kan zuar. Kawlram mi an tam ngai. An khua an i hleng i, tlaihkhih an luat.

Palik pa cu ka thilri a rak zoh. Sau nawnte a rak i chawk lengmang. Nang khawi ka khua dah na si tiah Mizo holh in a ka hal. Thau tiah ka leh. Thau cu khawidah aum tiah ati i, Burma ah ka ti. "Asi le na thil i bil law, palik camp ah kai" a ka ti i, foreign case in thawng ah a rak ka thlak. Rak i hleng ning law ka rak luat ve men ko hnga. Asinain thawnginn ka um lio ah ka ruat i, biadik chimmi kha, ka ngaichih hlei lo. Zeicatiah khua i hlenak cun thawngtlak kha a tha deuh ko tiah ka ruah. A ruang cu biatak tlaih kha caan sau caah a tha tiah ka ruah caah asi. Zanlei mui lai teah an ka chuah i, khi pin zongah Burma mi chawh in ka chawk peng ko. Ka zei a pawi ti lo. Rak i hleng ning law cu, ka sining taktak he ka chawk ngam ti hnga lo.

Biatak chim cu thinphan awk aum lo. Tih awk a um lo. Phuhrun awk a um lo. Ngaichih awk aum lo. Zeicatiah, "Biatak nih cun luatnak le hnangamnak a kan pek." Jesuh nih a kan cawnpiakmi cu, "Biatak nih cun an luatter hna lai" (               ) ti a si ko. Kan thlarau ca luatnak lawng siloin kan titsa ca luatnak hrimhrim zong asi.

1994 May thla ah, Mizoram ah thil ka rak zuar. Culio cu Rakhine Tapung pawl, Parva thlang teah an i dil phuk lio asi. Kawl ralkap nih Kawlram lei in an bawh hna. Mizoram lei in Assam Riffle le Mizoram palik nih an rak ngiatchaih ve hna. Cu lio ahcun, Lawngtlai in Bungtlang leiah khua khat hnu khua khat in khual tlawn ka thawh.

Lawngtlai in a nikhatnak ni ah Mampui ah ka riak. Mampui in Bungtlang kal ding ah bus ka bawh. Cozah Bus lianpi a rak phan. Bus cu ka dirter i, driver nih mi an khat tuk cang ati i a dir duh lo. Cu hnu ah, Suras Bus a ra than. Ka kham than i, kan khat tuk cang ati i, an ka lanhtak than.

Yangon MIT ah, bible sianginn kai le ka duh fawn. Kal aza deng cang. Ka thilri zuar ding le a tam pah rih. Tuzan Bungtlang phak lo ahcun ka tinhmi vialte a pelh dih ding asi. Truck tal aum hnga maw tiah chun tiang ka hngak. Chun ah Kala minak lamco pawl a phurmi, "Painar truck" a ra. Cucu ka kham i, an ka dir piak. Cuticun painar truck cu aman ka pek i, ka cit.

Bungtlang khua ka phak lai, KM 1.5 tluk hrawng kan phak ah zan 9 le cheu asi. Thal lio asi nain khua a mui tuk cang. Painar Camp ahcun truck cu a tang. "Nan inn ah ka riak kho ve lai maw?" ka ti hna. "Asi kho lo. Khual dang riah a ngah lo" tiah a ka leh. Faruah thawh hran lio asi, cakei le zeidang tih ding a um ve caah, lamkam riah awk le asi kho fawn lo.

Cucaah ruksai khat tein ka thil cu ka ben. Sala-eih songkhawi nganpi khat in ka thil a zaang deuhmi cu ka liang ah ka khin i, lam phawk in Bungtlang lei ahcun ka kal. Lam phawk cun, KM cheu tluk lawng a hla. A muih tuk cang caah, dahmei ka ceuh i, lamphawk cu ka zul thluahmah.

Lamphawk cu mi dum karlak te khin a kal i, palil sakhan tang deuh Bus lam ah a va chuak than. Bus lam ka van chuah bak ah, dahmei a ceu taktakmi in tang thup an van ka ceuh. Meithal an ka hmuah i, minung 5 nih an ka kulh ko cang. "Ziah mah tluk tlai ah khua na rak luh?" tiah Mizo holh in an van ka hal. Bus ka bawh lengmang i  aum lo caah, painar truk ka zul le an camp ah a tang i, riah an sian lo caah ka rak lan" tiah ka leh hna.

"Na khua khawika dah asi?" tiah an van ka hro. "Thau" tiah ka leh hna. "Thau cu khawika dah aum?" tiah an ka hal. "Burma ah" tiah ka leh hna. "Hi tluk tlai hnu ah, tuzan khawika dah na ih lai?" tiah an ka hal. "Tlunnak zong ka thei lo. Hotel ah ka hngat lai ka ti ko" tiah ka leh hna.

Cu vial ahcun, Laiholh tein in, "Ka nau, kan inn ah va thum. Ka naupa inn a hngakmi aum ko. Ngasa le dinhhang thawte  aum; buh zong tawr in aum le zanriah khim te in va ei" tiah aw a hung ring. Ka lau ko. Ka hnakkhaw hmanh khi ka zumh lo ti tluk asi. Cu tluk muizam thinphan siling i palik nih, cu tluk in Laiholh aw-nem chonh cu ka khuaruah a a har. Palik pahnih kha, "Kan inn tiang hei thlah u" tiah ati hna le an sakhan tiang an ka hlah. Ka thil zong an ka chawn rih.

Zan tlai deuh ah, Laiholh te in a rak ka chawntu pa cu a rak tlung. "Ka nau, nai hi Rakhine tanpung an tam tuk i, a buai tuk. Cucaah cat lo in duty zan ah kan ciah. Cupin ah, tuzan kha Bungtlang khua ah anupi he aa thenmi, misual a vaimi aum le cucu tih a nun ngai caah, kan bawh peng i, dahmei he na rat chuahmah ah khan, amah bak na si lai tiah kan ruah caah, kan rak in bawhmi na si" tiah a ka ti.

Cun "Tu zing kha kei zong Lawngtlai in Bus ka rak i cit. Driver pawngah ka thu. Bus na phar lio le a dir duh lo kha kan hmuh ko. Keimah cu hi Bungtlang palik sakhan i sakhan-hmu ka si. Laimi dawh ka si ve cu. Sangau khuami" tiah a ka ti. "Asiah ka farnu Nawnte na thei maw? Sangau cu ka farnu thei lo an tlawm dah kaw?" ka ti. "Ka theih tuk hme te" ati le bia zaza kan i ruah. Cu zaan ka hnangam ning cu chim awk a tha lo.

Mizoram khuate cu meh a har ngai. Cu lio ah, an ngasa a thaw tuk. An zariah a thaw tuk. Rawltam asi; thadit asi, lungretheih asi. Cu zaan rawl khim taktak an rak ka danghmi kha cu ka rak i lawm tuk. Atu tiang ka philh kho lo.

Zan ka van it. Zinglei 2 hrawng ah, minung pa pahnih cu an tlaih hna i, palik bawipa inn ahcun an van luhpi hna. An kutke an tem hna. An chuih, an lamh, an tuk, an thawngh hna i, an aikio tuk ah a hrum bak in an hrum. Palik cu zuu an i zaa nawn fawn. Ngaihthiam an hal hna zongah an duh lo. An zual chin.

Palik nih cun, "Nan mah mihrokhrol, mi lihchim, Chawng-Oo khuami nan si ko nain, Champhai kan si tiah nan va hleng. Lih chim kan duh lo. Nanmah Burma mihrokhrol" tiah an ti hna i, zan khua dei an vuakden hna. An ai kio tuk ah tuk a sum. A hnu ahcun a ai zong an ai kho ti lo. Ka zaang an fak tuk. Chanh le ka chanh ngam hna lo. Palik cu an ri fawn i, ngaihthiam va hal piak le ka ngamh fawn lo. Cuticun ka thlanhripi he ka ihkhun cungah ka ciah ko.

Palik bawipa cu a ra i, "Ka nau dai tein it ko mu. Hi hna hi mihrokhrol le milih chim an si caah kan vuaknak hna si. Nang cu dai tein it ko" tiah a ka ti. Cu tluk aikio bu cun zeitin dek ka va hngilh khawh ruah hnga?

Cuti an hrem chung hna vialte cu, hngilh lo in ka um. Ka umnak hmun i, Pathian sin tu ah heh tiah thla ka rak campiak hna. Mah rammi te ka chanh khawh lo mi hna cu tiah ka lung hi a rak tha bak lo.

Ka ruat than. Dahmei an ka ceuh lio i, ka khua an ka hal lio ah, an thei lem lai lo tin, Pangkhua asiloah Sangau ti hna in rak i hleng ning law, Chawng-Oo mi an vuakden hna bantuk in pek an ka vuakden ve hnga hi" timi ka ruah ah, Jesuh biate kha ka lung ah a chuak. Cucu zeidah asi tiah,

                              "Biatak nih an luatter hna lai" (John 8:32).

ti a si. Biatak chim cu, thlarau ca lawng luatnak si lo in, titsa ca hrimhrim ah luatnak asi. Cucaah kan nunchung thil fatein thil nganpi tiang biatak chim cu luatnak asi timi thei bu tein, nun le biatak chim cu Krihfa dihlak nih kan i zuam cio awk asi.

                

                                "The Truth will set you free."


No comments:

Post a Comment