Kan thil cu Sangau in, Lawngtlai in, Bungtlang tiang kan a ummi khua ah kan zuar dih cang. Atangmi cu, Lawngtlai le Lunglei karlak khua ah zuar ding kan i tim. Cucaah, Thingfal khua kan phan. Thingfal cu Lunglei district ah a um i Lunglei in KM 39 a hla. Lunglei-Lawngtlai Bus road cungah a um. Khua dawh le hmunhma rem ngai asi. Nikhat cu, Thingfal in nichuahlei ummi, Mamte Khua ah thil zuar ah kan va kal.
Thingfal le Mamte cu KM 4 tluk hrawng asi lai. Motor lam cu a pem nain motor a kal lonak asau cang. Lam zong vah lo asi caah, a bua ngai. Mah khuaram ca asi ko nain, cozah vah piak lawng maw an bawh hnga tiah kan ruat len. Luang le thing a kuimi nih lam a khuh dih. Fur cingling asi caah, cangvat zong a tam ngai. Cite in canvat cu kan thai pah. Kan thil a rih pin ah, khua a lum ngai caah, tha zong a rak di ngai.
Zanlei sang ah Mamte cu kan phan. Sianginn saya pa inn ah kan i thum. Mi tha ngai chungkhar an si caah, mileng an ngei ngai..
Mamte cu tlangpar ah a um. Inn 100 kuakap khua a si. Thla a panh. Thal ahcun a nuam tuk ding asi. Zanlei ah thil kan zuar. Tipi tii lian kan hei zoh pah. Tipi kuanghrawn zoh ahcun lung a leng tuk.
Zan ah minung 9/10 a kan leng. Sayate le khuami upat tlak zong an um len. Kawlram ralkap cozah kong zong an ka hal i, sau ngaite bia kan i ruah hnale hmailei thil umtu ning ding kong te hna kan va ruah hna.
A kan lengmi lakah, zumh awk tlak ngaimi pa pakhat a um ve. A biaruah a nuam. Cupa cu dawr ngeimi asi. Mamte khua rinhcanhmi khuate mirum asi. Cu pa nih cun, ka hawipa nih a zuar mi Tuluk hrai fa tete cu, a bu in kan khar hna lai a ti. Apak in zuar ahcun hrai khat ah Rs.7 a si. Abu khar ahcun a niam bik ah Rs.5 asi lai tiah kan ti. Amah nih cun, hrai 25 a khar. Azate Rs.125 pek ding in bia kan i khiak.
A kan thawh i. "Thaizing nan kal pah ah, tangka cu ready in ka rak chiah lai i, van hlam pah te u" tiah a kan ti. "Ee" tiah lungthiang tein kan leh.
Athaizing zingka te ah, kan zuar tlulomi thil cu ruksai khat tein kan i phurh i, kal kan i thawh. Hrai cawtu pa inn cu, khua a donghnak hauka ah aum. Dawr ngeitu pa inn cu kan van phan. Cu ni ngelcel cu, khuapi tein tlangrian tuan an rak hrilh ni asi. Dawr ngeitu pa inn ah, inntual he, tappi he, innchung he minung an thu lulh ko.
Ka hawipa he inn chung ahcun kan va lut. "Ka pu tangka cu kan van hlam pah" tiah ka van ti. "Ee law" ati i, a kan pek. Ka van rel i, Rs.100 lawng asi. "Ka pu a tling lo" tiah ka ti. "Ee, a bu khar pei asi kha, a tawk lutuk. Kal rawh u" tiah a kan dawi.
"Ka pu, a si kho lo. Ka hawipa hi a miakmi a um lo. Zazan zaan ah pei nangmah hna tla tein a bu khar rate in kan in pek cang kha. Amal in zuar ahcun Rs.7 in zuar asi i, abukhar asi caah Rs.5 lawng asi in pei an pek cu. Tangka cu zaangfahtein, kan chap ko" tiah ka nawl. "A za tuk cang" ati i akan pe duh ti lo. Sau ngai ka dir cang. Ka ruksai thil he cun inn chung ah ka dir ko.
"Kal rawh" tiah voi zeimawzat a ka ti. "Ka pu kan kal kho lai lo. Na kan pek duh lo asi le a hrai i khirh ko u sih" tiah ka ti than. Ka kal duh ti lo in, Rs.10 a kan chap. Rs.15 cu a tang rih. Cuticun kan i det lengmang. "Kha, a tawk lutuk tawh. Kal rawh u. In va mak em mai" tiah a kan ti i, a kan dawi than.
"Ka pu, Rs.15 a tang rih. Nizan kan biakam pei asi cu. Na pek ahau. Ka hawipa hi a miakmi zeihmanh a um lai lo. RS.15 cu chap ko" tiah ka ti i, ka dir peng rih. Ka hawipa nih cun, a kan vuak sual lai ati i, a thli tein," Kal cang ko u sih" ati peng. A kan nehsawh tuk. Ka duh hrimhrim lo. A kan pek hlan lo ka dir lai" ka ti i, ka dir ko.
Tlangrian tuan aa thawhmi hna cu, nam he, tuhmui he si hna kaw ka thin cu a phang pah ngai. "An sual pah" ti zong ah an rak ti fawn caah le mirum asi tikah, ka thling cu a za pah. Asinain a kan dehcawh ning a fah tuk caah, asi khawh hlan lo ka hal tiah ka ti i, ka dir peng ko.
"Ka pu kan pe ko. Na duh lo le kan khirh ko" tiah ka ti. Adonghnak ah, mi hmaikhah lo ah, Rs.10 a kan chap than. Asinain, Rs.5 atang rih. "Ai kha, a tawk lu tuk. Kal vatvar rawh u. In va mak em mai" a kan ti le inn leng lei ah akan nam i, a kan chuah. Ka thin cu a khenh in a ka khenh. A cutluk mi zeirel lo cu dah ka ti.
Inn leng ka van phan. A dawr ah thil phunkip te a zuar. Banhla, fu, thei, rungtuban, eiding dangdang le thilri phunphun an si.
Kai thawh i, "Ka pu, hi na lakhuih (rungtuban) hi zeizat in dah na zuar hna?" tiah lungthiang ten ka hal. "Hihi, ceng 2; hihi ceng 3; hihi ceng 4" ti in a hmet lianh hawih in a zuar mi rungtuban man cu a ka chimh.
Rungtuban cu ka zoh i, a thaw bik lai tiah ka ruahmi, ceng 2 man pakhat le ceng 3 man pakhat, azapite ah Rs.5 man ka lak i, "Ka pu anih le aw, ceng 5 ai ah i lakhuih pahnih ka la dawn" ka ti i, rungtuban bu (2) ka lak. Cun inntual par leiah kan kal.
Mipi nih cun inntual khat in a kan zoh ko. Dawr ngeitu pa nih cun, a rak kan dawi i, rungtuban ceng 4 man a lianmi pakhat a rak kan chap. "Ka pu, um ko seh ka ti i, innleng ah ka va chiah than." A duh lo i kna thil cungah a khin peng i, inn tual par tiang a kan dawi i, kan thil chungah a sanh.
Lampi sau nawn te kan kal hnu ah, lungdar ngan nawnpi a um i, cu ka ahcun namte kan i chuah i, rungtuban cu bu (3) cai taktak in kan ei. Amah nih cun ka det hna lai i, tling lo in tangka ka pek hna lai tiah aa ruah nain, a rungtuban buu (1) fang 4 man tu asung chinchap.
Cuticun ni le thla an liam ziahmah. A hnu 1994 April hla ah, Mamte khua cu ka va phan than. Kan tuanbia ka ruah ah, Burma pa hi asual tuk an ti lai i, an ka vua sual te hnga maw tiah, ka thin cu a phang pah. Ka phuhrung ngai.
Ka rak tlunnak inn ah ka va tlung than. Ka tluninn sayapa nih aka chimhmi cu hitin asi.
"Vunga, kan hnu nan ka kan tlawn i, dawr ngeitu pa rungtuban ceng 5 ai ah na laknak kong kha, heh tiah kan inn ah khuami an i caih. Kha pa kha nan khual maw asi? tiah an ka hal. Asi ee. B.Sc asi. B.D kai lio asi" tiah ka ti hna.
Khuami nih cun an thawh i, "Nan khualpa nih dawr ngeitu pa tangka a hal lio kha, kan zapi ten kan zoh ko hna. Zeitindah an i ti te lai tiah. Kha nan khualpa kha a thil ti dan a dik taktak. Dawr ngeitu pa nih, tangka ceng 5 a pe duh ti lo i, ceng 5 ai ah lakhuih (2) a lak daih. Kan lung a awi dan cu" tiah an i caih len a ti.
"Khakha, khawika khuami dah asi? A thilti dan kha a mak rio" an ti le ka thawh hna i, "Thau khua asi; Lawntlai i PuHmun Hre te khua khi hme te" tiah ka ti hna le "A ni nge-ngiai ang. A thilti dan a mak deuh a ni" tiah an ti ati.
Cun an ti rihmi cu, "Hi dawr ngeitu pa a zer tuk. A thilti dan a tha lo taktak. Burma mi hitin a ti lengmang hna. Nan khualpa nih khati a ti kha, kan lung a awi taktak a si" tiah an ti ati.
Cu ceu cun "Ka tuahmi ruang ah an ka vua sual te lai maw?" tiah ka rak phanmi kha, phan awk aum ti lo ti ka theih i, ka hna a ngam ruang mang.
Ka tlun inn pa nih a timi rihmi cu, "Zan i kan inn i hrai an khar lio hna ah khan, thaizing tangka nan hlam tikah, tling in an pe te hna lai lo ti kha, kan rak ruah cia asi. A mah zia te asi" tiah a ti.
Mizoram kan tlawnnak kong ka ruah fate, "Mamte khua tuanbia" te zong kha ka philh kho bal lo. Ka tluninn zong nih an philh ve lai lo. Tlang riantuanmi hna le mi rumpa zong nih a tu tiang a philh ve rih lai lo dah!
Kan rak vahvaihnak Mizoram Map
No comments:
Post a Comment