Vawleipumpi Ngakchia Kong Theihtlei

Ngakchia hi nulepa nih kan dawt cio hna le zohkhenh cio hna awk a si. A kong pakhatkhat ruangah, ngakchia tampi cu harnak an tong i, kum tling lo in thawngtla zong an um i, a thilomi zong tampi um a si. A cheu cu kutke tlamtling lo in nun chung a nungmi zong an um. A cheu cu misual nih an thah hna. Kum tlinglo te zong an i ihpi hna i, an va thah behmi zong tam tuk an um hna.

Kum a tling rihlomi ngakchia cu an kum a tlin lo bantuk in, an thinlung zong tlam a tling lo. An khuaruahnak le tuaktannak zong a tlam a tling deuh lo. Kum 10 hmanh hi upa tluk cun tuaknak tlam a rak tling thlu rih lo. Chia le tha an thleidang kho thlu lo. An tuahmi thil hi a theipar zeidah a si te lai? Cu theipar nih zei bantuk harnak le ningzahnak dah a ka pek lai timi zong an tuak kho tuk rih lo.

Ngakchia cu an thinlung aa thlen a fawi te. Nuamh awk a um ah an i nuam colh. Tah awk um ah an tap colh. An sining aa thleng kho zau. Hlen zong an fawi i, deh zong an fawi. Tihphan awk zong an thei tuk lo. An duhmi an chim i, an duhlomi cu duhlo ti a si ko. An lung a thiang. Biading an chim. Cucaah Jesuh zong nih ngakchia hi a dawt hna. Jesuh nih ngakchia a hlaw bal hna lo. Nulepa nih fale cungah Jesuh lungput ngeih kan herh. Cucu kan fale caah i lawmhnak sang bik le himnak bik a si.

Jesuh nih ngakchia a dawt hna (Ref thepreacherword.com)

 Ngakchia cu thazaang zong in zangdermi an si. Dirkamh le kutrit an hau. Cucaah arpi nih a fale a huh hna bantuk tein, him tein an umnak ding hi nulepa nih ruah le tuaktan hi rian a si. Thil tampi ruangah vawleicung ngakchia tampi cu harnak an tuar. Rawltam tihal le khawnden an tuar. Zawtfah le thihloh an tuar. Nihin ni UNO nih cazin an tuakmi zoh ah, ngakchia tampi hna an dirhmun cu a rak har taktak ko timi a lang.

Ram rum kan timi USA le UK te hna hmanh ah hin, "A paw a khimlomi ngakchia tam tuk an um. Ngakchia an paw a khim sual lai lo tiah nulepa tampi rawl khim te ei lo mi an tampi" tiah an tial. Cucaah USA kan um tikah, a si kho deuh le aa cawm kho cu, Food Stamp hna sawk ding a si lo. Mah tein aa cawm kholomi le cabuai ah tirawl a za in a ngeilomi ngakchia an tam tuk ti ruah a hau.

Nau pawi liomi nu khim te a eiding kholomi hi USA ah tampi an rak um hna. Cucaah cozah nih a lakka in a kan pek ti pat in, WIC zong hi a herh tuklomi nih cun sawk ding a si lo. Sawk tik zongah sullam ngei tein eidin le hman a herh. Ningcang lo hna in tonghtham ding a si hrimhrim lo. A hmumi ca ahcun alakka a si ko lai nain, cozah caah cun a lakka a si lo. Tax petu tangka chung in pek chinmi a si caah, sunglawi tein eidin a herh.

UNO nih vawleicung pumpi ngakchia kong 2016 sining an tialmi kan zoh hmanh lai. Zeitluk in dah ngakchia hi an ram temin le harnak an rak tuar timi kan zoh hmanh lai.

1. Ngaktah million 140 an um (UNICEF)

2. Kum tlinglo riantuantermi million 168 an um. Vawleipumpi ngakchia i 11% an si (ILO)

3. Million 124 hi sianginn in an chuak i an i phuak (UNESCO)

4. 2014 ah ngakchia 11 ah 1 cu primary sianginn in an chuak. An zapite million 59 an si (UNICEF)

5. Ngakchia 62.8 million cu fak pi in, taksa vitamin chamhbaunak an ngei (World Bank)

6. 2014 ah ngakchia 7 ah 1 cu an taksa an rihnak pawng an tling lo (WHO)

7. 2014 ah ram thangcholomi ram i a ummi ngakchia kum 5 tang a simi ngakchia 16% asiloah 95 million cu pawng an tling lo taktak ti a si (WHO)

8.  Ngakchia kum 5 a thimi vialte i zatceu cu an vitamin tlin lo ruangah a thimi an si. Cucu kum khat ah ngakchia 3,000,000 an thi tinak a si (UNICEF)

9. Ram thangcho i a ummi primary sianginn siangngakchia million 66 hi rawltam tihal bu in sianginn an kai. Cu chungah 23 million cu Africa in an si (WHO)

10. Ngakchia kum 5 tang hi, 2015 cazin zoh tikah nifatin in 16,000 lengmang an thi (WHO)

11. Kum nga tang ngakchia tambik an thihnak cu-an chuah lio ah harsatnak an tonmi, kiktlaih, chuah lio in pumsa tling deuhlo, chungthlet le raifanh in an si. Zatuak ah 45% cu vitamin bau ruangah a si (WHO)

12. Ngakchia 2.7 cu thla khat an tlin hlan ah an thi; cu zat hrawng baak cu ruak in an chuak (WHO)

13. 2015 ah ngakchia k. 5 tang 5.9 million an thi; cucu minutes 1 ah 11 in an thi tinak a si (INICEF)

14. Vawleicung mi dihlak cheuthum cheukhat hi ngakchia an sinain zatceu renglo hi sifak timi chungah an i tel (UNICEF)

15. 2015 ah vawleicungpumpi ah refugees 19.5 million an um. Cu chungah zatceu cu ngakchia an si (UNICEF)

16. 2015 ah Europe ah a lutmi refugees hi 1,000,000 an si i, 27% cu ngakchia an si (Europol)

17. Nulepa nih thithruailomi ngakchia 10,000 cu Europe ram chungah an tlau (Europol)

18. Atu lio ah ngakchia million 250 hi raltuknak le buainak ram chungah an um (UNICEF)

19. Ngakchia chuakmi 8 ah 1 cu ralram ah an chuak (UNICEF)

20. Ngakchia million 30 cu innchungkhar in dawi an si (UNICEF)


Syria le Iraq bantuk in raltuknak ram i ngakchia an temtuar ning chim awk thalo a si. Africa ram tampi ah ngakchia an khim lo taktak. Cu bantuk in ngakchia tampi an temtuar lio caan ah, USA hna kan phak i, kan fale khimte in kan pek khawhmi hna cu USA cozah cung zong ah kan i lawmh tuk ding a si. Ramhring lak le dinhhmun tipawng ah kan hruaitu Pathian kan thangthat tuk awk a si. Hi tluk in vawleicung ah a taamhalmi an um lio ah, fale khimte a chia khotu nulepa kan simi cu kan i lawmh tuk ding le lunghmuih tuk ding a si.

Fale he zei can dah kan um ti lai? Zei can dah khua kan sak ti lai? timi theih a si lo caah, nulepa vialte te nih saduhthah a herhmi cu "Kan fale nih nulepa nih a kan dawt ko timi an theihnak ding in, fale dawt le zohkhenh hi kan lung saduhthah ah chia cio ko hna u sih.. Kan fale cungah lungput tha bu tein thlankhur liam zuam ko hna u sih. Kan fale nih an philh khawhlo dingmi dawtnak tuanbia tial piak cio hna u sih....."

------------------------

Chinchiah

 http://www.sos-usa.org/our-impact/childrens-statistics