Tuesday, April 24, 2018

USA Ah Hrial Dingmi Hmunhma

USA hi vawleicung ah ram rum bik le ram tha bik a si nain, democracy ram sang tuk a si caah, an ram thil sining (system) hi tangka nih a mawnghmi ram a si. Cu tangka nih a mawnghmi ram cu "capitalism" (azinsin sahnit) tiah an ti. USA hi vawleicung ram ah "capitalism" a sannak bik a si. Cucaah ramkulh cheukhat le khua cheukhat ahcun tangka kawlnak hi zalawng taktak in an tuah. Cucu cozah nih nawlpeknak tein an tuahmi an si ko.

Tahchunhnak ah, Nevada State ahcun nu zong, pa zong cozah nih license pek tein an i zuar kho ko. Tax an pek ve. Ramkulh cheukhat ahcun "gambling" timi tangka in lentecelhnak hi, zalawng tein an tuah ko. Cu hmun cu "tangka i celhnak hmun" an si. A cheu ramkulh le khua ah, "nigh club" kha cozah nih tha tein an tuahter hna i, cu ka ahcun "nu le pa" zong zoh dawh lonak in umnak tiang tampi a um i, taklawng in video thlaknak tiang zong a um ve ko. A cheu ramkulh ahcun, "se-choh" timi "marijuana" kha sii caah a tha ti in, cozah nih zalawng tein cin le zuarter ding in an tuah cang ko. USA ramkulh kip ah kum 21 si cangmi cu zudinnak nawl an ngei viar ko.

Hi bantuk in cozah pakhat nih thatein (tayawin) tein a tuahter le zuarter ko hna zongah, pumpak caahcun a tha maw tha lo timi cu, tuaktan cio ding khi kan rian a si. Cozah nih tuahnak nawl le zuarnak nawl pek pat in, zeithil paoh kha thiltha an si ti ding a si lo. An tha dih lo. Zeicatiah cozah nih cun sipuazi ca le politics mit zong in a tuahter khawhmi hna a si.

Cucaah cozah nih thatein (tayawin) tein a tuahter ko hna zongah, cozah tuahtermi vialte hi minung caah an tha dih lem lo. A cheu cu nunnak hrawk khotu, chungkhar hrawk khotu, sang le zawl hrawk khotu le miphun hrawk khotu an si ko hna.

Cucaah cozah nih thatein (tayawin) tein an tuahtermi hna a si zongah a tanglei hmunhma le minung hna hi, hrial an herh. A tuah cu chim lo, a kal zong kal lo ding an si. Na kal ahcun na caah tih a nung cang. Zeicatiah tuahnak ding caah a lam a kau tuk cang.

1. Casino 

Casino cu voikhat na miak hmanh ah, a hnu ahcun na sung thiamthiam lai. An lem hnu ahcun na chuak kho ti lai lo. Cu tikah, motor, innlo, ngeihchiah vialte pawn dih a fawimi a si. Cucaah Casino cu a tuah cu va chim hlah. A inntual hmanh ah va hel hlah. Zeicatiah casino ruangah na rum bal lai lo i, na sunghmi tu in casino khi an rum lai. Na ziaza chiatnak kha an nih caah miaknak a si. Na tahnak kha an nih caah nihnak a si. Cucaah Casino cu a zoh hmanh va zoh hlah. A pawng zongah va helhum hlah. Zeicatiah Casino cu tangka le thilri chuahnak inn a si lo. "Tangka i thlennak inn a si." Midang tangka na lak lo a si le nangmah tangka an lak lai." Nangmah na tah lo le midang an tap lai. Cu dah lo cu, lamdang a um lo.

2. Gas Station Awngbali 

Minung hi tihnungmi thil nganpi ah direct in chuah a si bal lo. Thil fatein thil nganpi ah aa chuah tawn. Kawl nih, "Hnawm fatein aa thawk i, innpar tiang a kang" tiah an ti bang, sualnak le palhnak timi zong hi thil fate in duhsah tein aa thawk i a hnu ah rawhnak a si. Cucaah Gas Station i awngbali $2 man te zong khi cawk va hmang hlah. Khikhi na cawk lengmang ahcun an lem lai i, $2 tein $10,000 tiang fawi tein kum khat chungah sungh khawh a si. Cun Gas Station i awngbali fate khi, Casino na phahnak ding caah lam sial bantuk a si caah, khi hmun zong khi lam hlat pi in va hrial.

3. Nigh Club

Nigh club hi a tawinak in chim ahcun, "Satan fale nuam cemnak" hmunhma a si. Mi pakhat Nigh Club i a rak lam balmi nu nih a chim i, "Ka rak lam lengmang ve. Ka pianthar hnu ah cu Nigh Club cu ka va leng i, ngaknu tlangval lakah khuachia ngaknu le tlangval dawhdawh an lam len ve ko" tiah a ti. Nigh club i ngaknu tawtawk dawhdawh le ngaknu dawhdawh zoh khi zeitik hmanh ah timh ding a si lo. Khi hmun khi mifel le mitha hna thlarau an umnak a si lai; sual thlarau an umnak inn a si. Sual thlarau umnak hmun a si caah, na kal ahcun "Sodom le Gormorah" khua ka phan tiah va ruat. Na kal ahcun na chuak kho ti lai lo. Kat le meialh in hrawhmi lak ah tel chih khawhnak hmun a si. Biaknak silomi, vawleilei in drug, zu le sa he Party tuahnak hmun zong va kal hlah. Khikhi Night Club kalnak hram thawk a si kho. Khi hmun ah mitha le hawitha a lo ngai tung nain mi tha lo tam tuk an um ti khi va philh hlah. Zeicatiah Party khi, na nunnak lam thalo ah an pialtertu a si kho.

4. Hlawhhlawngnu Inn

Hlawhhlangmi inn cu a zungzal in hrial a herh. Hlawhhlang nu he um cu, hlawhhlangnu he pum sakhat kan si tinak a si. Hlawhhlangnu le hlawhhlangnu a ihpimi cu zeihmanh an i dang lo timi theih a hau. Cucu Bible cawnpiakmi a si. Atu USA President Donald Trump hmanh nih, "porn star" (hlawhhlangnu bantuk) he a rak i duh tiah an ti caah, khuaci a mui cang. President hmanh nih a phurh khawh ti lo mi, hlawhhlangnu ziaza chungah rap bang na fawih nak hnga lo, hlawhhlangnu umnak cu lam hlat pi in va hrial. Cucu sualnak rap chung in na luatnak a si ko lai.

5. Zudawr 

Laimi kan ral ngan bik pakhat cu zu a si. USA hmanh ah zu ruangah nunnak a liam i a thimi an tlawm ti lo. Lairam zong ah a thimi an tlawm ti lo. Nihin ni ah, zu dawr cu Laimi caah "thihnak inn" (Death House) ah aa cang cang. Zeicatiah "zu hi Laimi caah taksa, thinlung le thlarau thattu a si."

Tu chan ah hin, Laimi mino tampi kan biakinn cu "zudawr a si." Zeicatiah Zarhpini zong ah kan phan. Ni sawsawh zong ah kan phan. Pathian nakin zu a duh deuhmi hna caahcun "Zu cu an pathian" a si ko. Nihin ni thil sining zoh tik ahcun, "Laimi nih zu kan ding lo. Zu nih Laimi a kan din cang." Zu nih an din sualnak hnga lo, "Zu dawr" a simi paoh va hrial. Cucu hell in na luatnak a si kho.

6. Rinak Si-ai Zuarnak Inn

USA ah  hin cozah khapmi ritnak sii hi phun kul renglo a um. Cu ritnak sii a tongmi inn le a zuarmi cu hrial va zuam hna. "Drug inn" ah zeitik hmanh ah va kal hlah. Drug nih sio in na nunnak an sio hnu cu, na luatnak ding lam a har cang. Zeicatiah "ritnak si-ai" kha ngarawl tarh bantuk in an in tarh lai i, a caan a zaa tik cun. drug sio in lo ko in an sio lai. Ritnak si-ai nih an lem sual ahcun, cucu nungna hell tlak a si.

7. GangStar Bu Pawl Umnak

Gangstar cu na unau a si hmanh ah va kawm ti hlah. Zeicatiah gangstar nunnak cu, "thihnak lampi hrawn tluk a si cang." Gangstar hi sualnak ah thumkomh hrihrual bantuk an si. Zeicatiah Gangstar nunnak ahcun, sualnak phun a tling-mithah lainawn, meithal, nu, zu, drug, nigh club, firtlei le sualnak phunkip aa tel cang. Gangstar bu umnak hmun cu, lam hlat taktak in va hrial. Na hrial khawh lo ahcun, na caah rap a si lai. An chung ah na luh ve ahcun chuahnak lam a um ti lo. Na caah thawnginn bantuk a si cang lai.

8. Ningcanglo Tangka Hmumi Umnak

Bible nih, "Tangka hi sualnak vialte aa thawknak a si" tiah a ti. Tangka nih haukauhnak a chuahter. Hakkauhnak nih tangka ningcanglo duhnak a chuahter ve. Hi hna pahnih hi an i then kho lo. Cucaah tangka tangka duh tuknak nih, "Zudin saei, drug, nu, nigh club, firtlei, mithah lainawn le ningcanglo nunnak tam deuh cu, tangka in aa thawk. Cucaah tangka hi dinfelnak in a kawllomi cu va kom hna hlah. Zeicatiah "tangka kong ah dinfelnak a ngeilomi bu cu, sualnak ah pial a fawi tuk cang." Cucaah mah hna an umnak hmun cu lam hlat pi in va hrial. Culoahcun tangka sal ah na tang lai i, cu nakin a fak deuhmi sal tan a um ti lo.

9. Hi Hna Pawl Umnak 

Hi minung hna hi, Bible nih hrial ding a timi an si. "Mitha lo mi, mi sualmi hna le Pathian a nihsawhmi hna...Hi pin ah chap ding a um rih. "Lihchim hmang, nu zuangzam le mi dinglomi kha va hrial hna." Zeicatiah "lihchim cu Satan sin in a rami a si i, dinfellonak ;e zuanzam zong Satan sin in a ra mi a si." Hi hna hi hrial hrimhrim ding an si. Minung cu pawngkam le hawikom sining nih a kan thlen khawh tuk. Cucaah hi minung hna an umnak hmun ah va kal hlah. Zeicatiah "an thilnu chia kha an in chonh lai i, an mah bantuk ah na cang kho ve."

10. Mihrut He Va Kom Hlah

Mihrut cu a dawt in va daw hna. A komh cu va kawm hna hlah. Zeicatiah mihrut kha na fimter kho bal lai lo i, nangmah tu kha an in hruhter lai. Hihi va ruat. "Mihrut tam tuk nak ahcun mifim zong a hrut kho ve" timi khi va philh hlah. Na fim ngai hmanh ah mihrut he na komh tuk ahcun, na hruhnak ding lam 50% a um cang. Nangmah nak fim he na kom ahcun, na fim deuh deuh lai i, nangmah nak hrut he na komh ahcun na hrut deuhdeuh ve lai.

Hi a cunglei thil (10) hi USA ah na hrial khawh ahcun, miza sinak a lam tampi a um. Mifim sinak a lam tampi a awng. Mirum sinak caah caantha na ngei kho ve. Miding le mitha tiah mi nih ruah khawh na si. Nangmah le nangmah zong na zum lai i, na ral a tha lai. Na hna a ngam lai. Phuhrun awk na ngei lai lo. Na nunnak ah thil tha tam deuh na tong lai i, na nunnak lam a tluang lai. Nun chungah nunnak lamtluan hi a biapi tuk. Rum, dawh, lar, thawn, cathiam, bawi si le mi sang taktak si zong ah, nunnak lam a tluan lo ahcun, vawlei hi harnak in khah khawh a si.

Cucaah nunnak lamtluan na duh ahcun, a cunglei hmunhma (10) hi va hrial zungzal hna. Na hmai ah "Thil tha thim ding le thil chia thim ding an um." Na thimmi le zulhmi lampi hawih in vanchiatnak le vanthatnak, thluachuah hmuhnak le chiatserhnak an ra lai" timi kha va ruat zungzal.

Cucaah "a thami maw na thim lai? A chiami dah? Cucu nangmah duh thimnak nawl a si.

Na duh thim khawh a si (Ref. Smart City Memphis)







No comments:

Post a Comment