Har Lio Caan Ah Zumnak Thawn A Herh

Bible Caangtar: Isaiah 7:9  "Na zumhnak a thawnlo ahcun na hmun hrimhrim lai lo" 

Biahmaithi: Minung hi zungzal hmun ding kan si lo. Kan thih caan a phak cun kan thi ko lai. Asinain kan nunchung upa kan si hnu in, tar kan si hlan tiang ah, harnak le ral kan ton tik paoh ah, teinak kan hmuh khawhnak ding caah le teitu kan sinak ding caah a hrampi bik  aherhmi cu "zumhnak a si." Zei bantuk harsatnak, zawtfahnak, sunghbaunak le ral kan ton zong ah, Pathian lei ahcun fekte le zumh awk tlak tein um a herh. Kan zumhnak a hmunh a herh. Kan zumhnak a thawn a herh. Zumhnak a thawn ti lo hnu ahcun, zeitluk ralkapbu thawng le hriamnam thawng hmanh hi an zam tawn ko. 

Isaiah 7:1-9 ah hin raltuknak pakhat kan hmuh. Aa tunmi hna cu hihi an si

(1) Judah siangpahrang Ahaz cu Syria siangpahrang Rezin le Israel (Samaria) siangpahrang Pekah nih an doh. Jerusalem khua an tuk.  A lak cu an la kho lo.

(2) Ahaz nih Syria ralkap kha Israel ram an phan cang ti a theih tikah, a mah le a mi hna cu an thin a phang tuk hringhran. An thinphan ning cu "Thlitu nih thingkung a hninh bantuk in an i hnin" (Is.7:2)

Hi a cunglei zoh tik ah kan nunnak ah zeidah a kan cawnpiak? 

Nifatin te kan nunak ah hin, buaibainak, harsatnak le sunghbaunau le zawtfahnak tibantuk in dotu ral kan ngei. 

Siangpahrang Ahaz zong dotu a ngeih bantuk in, dotu kan ngei ve tawn. Ahaz zong a mah umnak te ah a um ko nain Rezin le Pekah nih an rak bawmh bantuk in, a caan ahcun kan ralpa Satan ni hin, hawi phunphun le bawmtu phunphun aa sawm hna i, a kan teinak ding caah a kan bawmh ve tawn. 

Jesuh khual a tlawn lio ah, Galilee Rili ral Gerasa mi hna ram a va phan. Gerasa cu Gallilee in km 40 tluk a hla.

Khuachia nih an tuahmi pa a va ton i, cu pa cu Jesuh nih "Na min ho dah a si?" tiah a rak ti lio ah, khuachia tuahmi pa nih cun a min a chim lo. A chimmi cu "Legion" tiah a ti. "Legion" timi cu "Bupi" tinak a si. Legion timi cu Rome ralkap tampi a bu in ummi min an auhnak a si. AD 70 hrawnghrang ah Israel ah a bu in a ummi Rome ralkap bu an si (Mark 5:1-17).

Israel le Judah pennak

Hi khuachia tuahmi pa hi zaangfak tuk a si. Zeicatiah a chungah khuachia pakhathnih lawng a tuahtu an si lo. Khuachia "Bupi" in an tuah. Pakhat lawng nih a tuah lo. Ahaz kha Rezin le Pekah nih an bawmh bantuk in, khuachia Bupi nih an bawmh. A nunnak ah retheihnak le tuarnak in a khat. Cu lio te ah Jesuh he an I ton tik ah, Jesuh nih khuachia vialte "Legion" hmanh cu a tei piak.

Ahaz zong hi Assyrian siangpahrang Tiglath-Pileser-doh awk caah Rezin le Pekah nih an sawm. A duh lo caah ral in tuk an timh. Syria ralap pawl Israel an phan cang timi a theih tik ah, "Thlitu nih thingkung a hninh bantuk in an i hnin" a ti (Is. 7:2). Kan nunnak ah kan ral a kan bawmtu an tam tuk ahcun minung cu tihphannak in kan khat "A ther in kan ther tawn." Ahaz zong cu bantuk cu a si ve ko.

Cu lio ah Pathian nih Isaiah cu a thawh i, "Na fapa Shear Jashub kha i thit law, siangpahrang Ahaz cu hung tong tuah u. Puantaktu pawl riantuannak hmun, cunglei tili i ti a rung luannak tidong a donghnak ah khan nan hmuh lai" tiah a ti. Ahaz hi tihnak in a khat. Pathian sin hmanh ah thla a cam lem lo. Asinain Pathian hi a mah a thimmi siangpahrang khamh awk ah a rak i tim cia. Cucaah Isaih kha Ahaz thapetu ah a thlah. Isaiah zong a mah lawng a kalter lo. A fapa Shear Jashub i ken tiah a ti. 

Shear Jashub timi a sullam cu "Mi tlawmte lawng an kir than lai" tinak a si. Ahaz a ral hnu cu, Pathian nih a tei piak hna lai i, mi tlawmte lawng an kir than lai" tinak asi. Pathian an lei ah a tannak paoh cu teinak an hmuh. An ral cu an sung tawn. Ahaz ral hna hi an sung lai tinak caah, Shear Jashub cu aa kennak a si. 

Pathian nih Isaiah cu Ahaz sin chim ding bia hi tin a chimh. Minung leikap ah lungthin le tuahsernak in timhtuah a fial ve (7:4)

(1) Ralring peng in Lungdai tein um ko
(2) Lau hlah
(3) Awlokchawng in um hlah
(4) An dotu siangpahrang 2 cu “a mit dengmangmi thingthu bul pahnih khu tluk fang men an si ko”

Nifatin te kan nunnak ah, pumpak le chungkhar le ram in ral kan ngei tawn. Judah miphun hna an ral nih an fuh hna. An doh hna. An thin a phang. Cu bantuk in nihin ni ah kan ral ngan bik pakhat cu CORONAVIRUS a si. Hihi Pathian nih Satan zong tuah a fialmi a si kho ko. Kan ral nih cun vawlei thil hna hmang in harnak a kan pek pek zungzal. Coronavirus nih vawleicungpumpi a cul dih cang. 



Hi a cunglei bia hna hi tu chun kan ral tihnung bik Coronavirus nih a kan doh lio ah, Pathian zumtu hna nih kan zumh dingmi, nunpi ding le dirpi ding le tuah dingmi an si. Kan i zuam ve dingmi an si. Pathian nih a ti bantuk in:

(1) Ralring peng in um ding kan si
(2) Lungthin dai tein um awk kan si
(3) Mithi/mizaw an karh tuk zongah Lau ding kan si lo
(4) Buaibainak tam tuk zongah “awlokchawng” in um ding Pathian nih a duh lo
(5) Zeicatiah Ahaz dotu-Syria le Israel thinhunnak le thawnnak cu “A mit dengmangmi meithingthu bul khu fang men an si” tiah a ti bantuk in, Coronavirus zong cak cuahmah ko hmanh seh, mizaw le mithi tamter cuahmah ko hmanh seh, hi kan ral zong hi a lo ve te ko lai. Atu lio minung caah tihnung tuk hmanh sehlaw, a lo ve te ko lai. A tu lio ahcun scientist le doctors te hmanh an vansang a ko nain, Pathian caah cun chikkhatte a si ko.

5. Pathian nih Ahaz sin ah Isaiah hmang in a donghnak bia a chimi cu hihi asi. Amah a dotu a ral hna-Syria le Israel-kha an thawn tuk lio as i caah, cu lio ah Ahaz caah a herh bikmi cu Pathian a zumhnak le bochannak hi a si. 

Pathian nih Isaiah hmangin Isaiah bia a cahmi cu, "Na zumhnak a thawnlo ahcun na hmun hrimhrim lai lo" timi  a si. Syria le Israel ral tihnung taktakmi kut in, Judah le Jerusalem le Ahaz himnak ca ahcun "zumhnak thawn bak kha a tawhfung a si. A hrampi a si" 

Minun nifatin kan nunnak ah, Ahaz bantuk in a cakmi le tihnungmi ral phun tam tuk kan ngei. Sualnak ral doh a hau. Zudin saei le ningcanglo nunnak hna zong kan ral an si. Zawtfahnak, thihlohnak le khawndennak ral kan do tawn. Zumtu Job bantuk in sunghbaunak, fanu fapa thih viarnak le zawtfahnak ral , a fak tukmi ral hna pehtlai thluahmah in doh a hau tawn. A caan ah thangchiat muilen kan tong tawn. A caan ah kan suallo zong ah sual puhnak phunphun kan tong tawn. A caan ah tahnak le mithlitlaknak le ngaihchiatnak phunphun kan tuar tawn hna. Cucu nifatin nunnak ah ral doh a si. Kan mah kan nunnak chunglila hmanh ah raldoh a si tawn.

Hi bantuk in a kan dotu le hrawkhral duhtu ral tampi kan ngeih lio ah kan herh bikmi zeicah a si? Hriamnam le fimnak hna an si theng lo. Pathian zumhnak le bochannak a si. Cucu Pathian nih a kan fial cemmi a si Kan ral hi kan mah tein cun kan tei kho lai lo. Khuachia nih an tuahmi-Gerasa ram mimolh-bantuk in kan chungah sualnak thlarau Legion hmanh um ko sehlaw, Jesuh Khrih thawnnak nih cun a kan tei piak khawh ko. 

Sualnak kan timi hi a ngan tuk. A hmete timi a um kho lo. Zei bantuk sualnak paoh hi a kan hrawk khotu an si kho ko. Zudin saei te hna, cakuak zut te hna, ritnak si tongh te hna, gambling te hna, casino te hna le sualnak phunphun hna nih nifatin kan nunnak ah a kan dohtu kan ral nganpipi an si hna. Hihi a dintuaimi ral an si lo. Zumhnak ngeih lo ahcun, mah kan ral hmai ah dir khawh ding a si lo.

Ahaz caah Rezin le Pekah tin an nun tuk bantuk in, nihin ni ah Coronavirus hi, mi vialte caah tih a nung. Upa ngakchia timi um lo in, nu le pa timi um lo in, kan zapite caah tih a nungmi a si. Nihin ni tiang ahcun "damnak sii zong a um lo. Khamnak si zong an ser kho rih lo." Cucaah UNO fimnak, Tuluk fimnak, Europe fimnak le US fimnak hna nih 100% in an kham kho ti lo. Samfa nakin a le (5) a hme deuhmi rungrul te nih vawleipumpi therphang le awlokchawng in a kan umter ko cang. 

USA le Russia le Tuluk hna hi, atom bomb thatha ngei hmanh hna sehlaw coronavirus dohnak ah zei hmanh san an tlai lo. Zawtnak dohtu doctors le nurse hna nunnak an liam i ven awk a har taktakmi zawtnak asi. New York ah ER doctor nu Dr. Liroi Breen hna cu a mah tein nai Zarhpini ah aa that.

Nihin ni ah, vawleipumpi ah minung 3,135,324 an zawt lio le 217,709 an thih lio ah hi tihnung ral nganpi in zeitindah kan him lai le kan kuat khawh lai? Vawleicung ram fimbik le rumbik USA ah minung 1,035,240 an zawt lio le 59,225 an thih lio ah zeitindah nang le kei Laimi kan him khawh lai? Kan fimnak in ven awk zong a si khawh tung lo? Ohio hi USA ah rum ah pasarihnak a si. A thawng ngai ve. Asinain Coronavirus cun aa khamh kho ve lo. Nihin ni ah 16,769 an zawt lio le 799 an thih lio ah, Laimi zeitindah kan i ven khawh lai? Ruah ah hin lungdong taktak a si. Kan i venak ding le kan himnak ding cu, "Kan himnak le kan i dornak lungpi le ralhau a simi kan Pathian hi fek tein i tlaih le zumh hi a si ko."

USA sipuazi hi a thawng tuk nain, zarh li chung ah minung 26,000,000 rian lo in an u manh ko. Covid-19 ruangah rianglo in kan um timi bawmhnak an sawk cio hna. Hi pin ah rianlo in sau tuk um ahcun nunnak a fawi ding a si lo. Dawr viale an lawng dih ngacha. USA ah hi bantuk in thil a cang lai timi hi chim awk a rak har nain, USA ah mangtam zong a si kho ve ko hi teh timi a lang.Ni zeimawzat cu, edin thathi le zunput caku hmanh cawk ding a um lo. Khuaruahhar a si ko. 

USA cu mah tein dumhau le lo kan ngei hna lo. Midang company rian ah aa hngatchanmi kan si hna. Kan mah kan dam ko bu le tuan kan duh ko bu zong ah, company nih rem an ti lo ahcun rianlo in um a si ko. Hi bantuk thil si lio caan ah, zeidah kan herh cem? Pathian kan zumhnak hi a biapi tuk.

Isaiah 7:1-9 zoh tikah, Judah siangpahrang Ahaz (BC 763-710) cu Syria Siangpahrang Rezin le Israel Siangpahrang Pekah nih an tuk. Jerusalem khua ah an erh. Ahaz hi Jerusalem in BC 732-716 karlak lak i a bawimi a si. Israel he hin unau an si nain, an I hua. Cucaah Israel nih Syria aa rawih i, an tukmi a si. 

Ahaz le Jerusalem mipi an erh hna bantuk in, kan nih zong Coronavirus nih pum kho lo le leng chuak kholo in a kan tuah bantuk in an rak erh ve. Jerusalem mipi vialte le ralkap zong, an ral-Syria le Israel- nih an erh hna caah, tihphannak in an khat. Tu chun kan nih Covid-19 nih inn ah a kan erh ve. Covid-19 tih ruangah a kan hren ve. Awlokchawng in kan um. Leng zong kan chuak ngam tuk lo. New York lei hna cu kum dang nakin mahthahnak tuahmi zong an tam deuh hna ti a si. 

Cucaah hi tluk in UNO pi le EU ram rumrum le vawleicung cak bikmi ram USA le Tuluk ram pi hmanh, an ral tihnung taktak, Coronavirus nih a tukden lio hna le zawtnak le thihnak tang ah thirphang in an um lio ah, “Unau nang le kei kan zumhnak zeidah a lawh ve? Kan zumhnak a thawn lo ahcun Coronavirus tangah kan luat kho lai maw? Atu hi Bawipa kan zumhnak ah tharchuah caan a si ko lo maw? Kan zumhnak a thawn lo ahcun kan hmun kho lai lo hih?”

Ahaz cu "A ral-Syria le Israel-hna tangah tihphannak in a khah lio le a tih tuk ah thingkung aa hninmi bantuk in a therh lio ah, hi tin a ti: 

“Na zumhnak a thawnlo ahcun na hmun hrimhrim lai lo”

Hihi Ahaz sin phanmi Pathian bia a si. Nang le kei sin zongah a phanmi Pathian bia an si ve ko lo maw? Ahaz bantuk in harnak le a kan dohtu ral tihnung kan ngeih lio caan ah, "Kan zumhnak a thawn lo ahcun kan nung kho lai lo." 

Pathian nih Ahaz zong a har lio caan ah zumhnak thawn a fial bantuk in, nang le kei zong "Har lio caan ah zumhnak thawn" hi Pathian nih a kan fial ve mi a si.