Tuarhar Thihnak: Kum Tam Nawn Tiang Athih Theihlomi

Biahmaithi:

Thih cu an fak cio dih ko. Kaltakmi caah an fak dih ko. Asinain thih ciocio zong ah a fak khunmi le ngaih a chia khunmi thihnak an rak um tawn. A fak khun in ka ruahmi cu, minung nih tlaihhrem i thahnawnmi hna thih hi a fak khun in ka ruat. Cun kum tlinglomi tlaihrem le thah an tuarmi hi a fak chinchin in ka ruat. Cun a van changtu ah zeitindah a um? Zeitindah a thih? Aho nih dah a thah? ti zong theih lo bak tein an nunnak a liam i, a ruak lawng hna an va hmuhmi hna thihnak zong hi, a thimi ca he, a nungmi ca he, "tuarhar thihnak" an si caah, hi capar zong hi tuarhar thihnak tiah ka tial i, tuarharmi thihnak phunkip te tial ka

Atanglei tuarhar thihnak hi ruah ah ngaihchia te asi,

America hi minung a tlaumi, thahnawnmi, tlaihremmi le zeitindah a um ti theihlomi minung tampi an umnak ram a si. An tuanbia a loh bak in alomi an rak tam tuk.

Naite ah a car cangmi ruak pakhat cu, inn pakhat i motor chiahnak garage chung ummi motor chungah an va hmuh. Cu ruak cu a luanciami kum-6 lio ah a rak tlaumi Detroit khuami nu ruak asi theu lai tiah an ruah.

Detroit i ABC News he aa pehtlaimi WXYZ-TV nih an hlathlai tikah, cu innngeitu cu Pia Farrenkopf asi an ti. Cu nu inn ah naite a innchung motor ah, an hmuhmi a carmi ruak cu, Pia Farrenkopf ruak asi tiah police nih an zumh.

Cu inn cu cozah nih an ting cangmi asi. Mi pakhat cu inn thianhlimh le zohkhenh ding in an hlan i, cu pa nih inn thianh ding in a March 5, 2014 ah cu inn i riantuan dingah a rak ra. Ruak cu motor a hnulei thutnak ah a rak thut ko kha a hmuh. Motor tawh cu a rak i bunh rih ko nain, "off" in a rak um.

Nilini ah an umnak peng ruakhlaitu hna nih a ruak an zoh tikah, khawndennak phunphai an hmu lo. "Hi nu hi a thihnak a sau ngai cang" tiah Administrator for Medical Examiner's Office Robert Gerds nih Associated Press ah a chim. "Zeithil hmanh chiah sawh in kan chiah rih ko. Zeicatiah an hlathlai cuahmah lio a si" tiah ati.

Farrenkopf unaunu, Paula Logan nih WXYZ-TV ah, "Ka unaunu nih hin amah le mah aa thah lai cu ka zum lo" tiah a ti. "Mi pakhatkhat nih an thah ko lai. Garage ah hin mi pakhatkhat cu a rak um hrimhrim ko lai tiah ka zumh" tiah a ti.

Thih sii phunphai ataksa ah aum maw ti an hniksak lio asi caah, zeihmanh pehzulh a um rih lo. Cun a thihnak kong zong hi theih khawh asi te lo men lai tiah ruah a si. WXYZ-TV chimnak ah, a ruak hi a car dih cang caah ataksa ah thi le thihri fatete (tissue) fak tuk in aa rawk cang caah, a thihnak aruang theih khawh lo asi men te lai tiah an ti. Mi pakhatkhat nih sii in an thah ahcun, a thisen le atitsa ah sii a tang kho rih. Atu cu a ruak vialte a car dih cang aah, "thisen le thihri" an um kho ti lai lo tiah ti a si.

Inn le zeidang bill vialte cu saving account ah a rak i chiahmi $54,000 chung in automatic in a rak i pe lengmang ti a si. Amah hi Chrysler company caah tangkalei a tawlrel piaktu hna company ah rian tuanmi asi i, September 2008 ah a rian in an rak phuah. Police chimnak ahcun a riantuanpi hawi hna hi a donghnak a hmutu an si tiah an ti.

A innpa hna nih, "Hi inn ngeitu nu hi, a thlathla le a zarhzarh in khual a tlawng theu tawn i, a liamcia kum khan cun lamhlat ah aa thial cang rua tiah pei kan ruah cu" tiah WXYZ-TV thawnghlatu pawl cu an chimh hna.

Biafunnak:

Hihi tuarhar thihnak ah zeicadah ka chiah tiahcun a ruang 4 a um.

1. Mah innchung i motor chung teah tawh zong i bunh ko bu te in a thi ko nain, kum 6 chung a ruak hmuh lo in um cu a fak tuk.

2. Innpa chakthlang zong an tampi ko nain, America cu individualism (pumpak zawnruahnak ram) asi caah innpa zei a can zongah inn pa dang nih lenkai, zohkhenh le innpa he chonhbiak le lenkai a um lo mi ruangah, kum 6 chung a thi cangmi zong innpa nih zeihmanh theih lo cu ngaihchia taktak a si.

3. Chungkhar zong nih unau thawngpang theihlonak a sau ahcun, an chonh khawh lo zongah a inn tal ah va len le va zoh awk asi. America hi u le nau zong zohkhenh le lenkai ti zong um set hlah. Mah um cio in um i, u le nau thih zong thei fawn hlah. Zeidah kan unau hi a lawh hnga ti zong ruat fawn hlah. Khuaruahhar minung an si. Unau hmanh nih thiruak fim awk a tha ko mi, fimtawl lo in um cu a fak tuk.

4. Har le fe in riantuan i, innte zong a va cawk i, a thih hnu le inn bill aa pek khawh ti lo hnu ah, inn zong ting (foreclosure) ah chiah piak cu, lungfah a zual khun.

5. Atangka $54,000 aa chiahtami te ruah tikah hi nu hi mifel taktak a rak si lai ti cu a fiang ko. Cun bill tete zong "automatic" in payment a rak tuahmi cu mi fel taktak asi tinak a si. A nun chungah, har le fe te in a rak i khawnmi te, a hman hmanh hmang manh lo in le a chungkhar u le nau zong thenpe manh lo tein, automatic in company le zeidangdang nih lakpiak viar cu ngaihchiat taktak asi. "Thih hnu tiang in bill a pek peng rih." Ruah lengmang ah, "Maw America ngaite. Hi maw asi ko?" ti lo awk a tha lo ee.

Cathiang nih, "Minung nih heh tiah a kawl cu an kawl ko lai. Sihmanhsehlaw a cotu cu a ho an si lai kha an hngal lo" timi ceu hi, hi nu a donghnak cu a rak si ko. Hi bantuk in kan nih cio zong kan dong lai lo tiah aho nih dah a chim khawh rua hnga?

                                                       Tanghra a kai lio hmanthlak

Ref:   

Mummified Body in Detroit Suburb Likely Dead 6 Years 

By Gillian Mohney, The Associated Press

March 9, 2014