Jehovah Jireh: Motor License Ah Bawipa Phuannak

Jehovah Jireh (Part-I)

Baibal: "Zumhnak zong tuahnak lo in a thi ve" (James 2:17, 26)

Pathian cu azummi hna caahcun aa tum cawpmi Pathian (Jehovah Jireh--YAHWEH-YIREH) a si. USA ka phak hnu ah, Pathian hi aa tumcawpmi Pathian asinak hi, ka nunnakah voi tam tuk ka ton.



               Bombrake Hall (UTS zungkhanpi) a si


MATS in D.Miss ka kai tiang ka rak umnak Fout Hall a si. 1923 lio hmanthlak asi.

1997 ah Exchange Visitor (J-1) in USA ka phan. 1999 November ah MATS ka lak. D.Miss ka peh i
June 2007 ah D.Miss ka lak. June 30, 2007 in ka visa a thi colh ve. Visa a thih bak in, ka driver license a thi colh. US i driver license lo in, fa 4 he khuasak tuntuk cu, a fawimi asi lo. "Vawlei ka zoh ah a pit van ka zoh ah asang" an ti bang, ka van a sang taktak.

Harnak kan tonmi tampi lak ah thil pakhat cu ka philh kho hrimhrim lo. Voikhat cu, ka license a thih hnu, ni 45 ah license renew ah ka va kal. Document (2) a hau.  Social security card lawng ka ngeih. "Passport na ngei maw" an ti. "Ka ngei lo, a thi cang" ka ti. "Visa (IAP-66) tah na ngei maw an ti. A thi fawn cang ka ti. Work permit tah na ngei maw an ti. Ka ngei lo ka ti. Zei document hmanh na ngeih lo caah, "Va kir ko ne. License hmu kho ding na si lo" an ti. Cuticun inn ah ka kir.

Centerville License zung in ka van chuak. "Mah te motor mawngh cu a tha lai lo, mi bawmhnak hal hna law i donter hna" timi khi ka lung ah a chuak tuk. Kan nu a dam lo; dawngtu an um lo. Cucaah motor cu ka mawngh i inn lei ah ka tlung. Lamtonnak ka phak tik ah, lam hlat nawn pi ah khin, palek motor te khi ka hei hmuh. Ka lung ah, "Nangmah an dawitu asi. Cavorh lei ah pial law dawr ah va thup" ti khi ka lungah a chuak tuk.

Asinain pial lo in ka lan i, ka kal. Palek motor cu, ka pialnak lampi lei ahcun a van pial ve. Kan i hlat tuk rih. Cuticun ka kal ceumau ko. "Pial law ka dang ah lut" ti khi ka lung ah a chuak than. Ka pial hlei hawi lo. Ka hnu in a ka zulh ceumau i, inn phak lai, meng 2 le cheu tluk a duh ah, a ka tlaih. Mah kha zeitindah a ka theih hnga? An ka report hnga maw timi cu ka thei kho lo.

"Zeidah na ti?" a ka ti. "Ka license a thi i, ka renew lai tiah ka kal le ka renew kho lo. Na document a tling lo an ka ti" tiah ka leh. "Khawi na license cu ka piah hnik" a ka ti i ka van piah. Ni 45 a thihnak asi cang. "Asiahcun, license a thar na ngeih hlan cu va mawng ti hlah" tiah a ka ti i, ralrin peknak ca a ka tialpiak i, ka lawi. Pathian nih a lungthin ah rian a tuan i, a ka zaangfah caah asi lai.


Youth Pastor kum 4 le cheu ka tuannak, Normandy United Methodist Church

J-1 Visa

J-1 Visa cu Exchange Visitor tinak asi. Ram khat le ram khat fimnak le hmuhning i thlennawnnak caah cozah nih an tuanhmi a si. J-1 hi, cozah nih an rengh tukmi asi caah, zulh ding phungphai a tam ngai. Phung pakhat cu, sianginn dih cangka in, ratnak ram ah kir hrimhrim ding le kum 2 va um hrimhrim ding ti a si. Cu hnu lawngah USA ah luh than khawh  asi. Cun thil pakhatlkhat ruangah, US i tan duh ahcun, cu kum 2 va um nak ding, J-1 Visa Waiver (Kum 2 va um hrimhrim ding) timi kha, ka hrawh piak u timi kha ka sawk.

Ka hngak lengmang i, D.Miss ka dih tiang ka hmu ti lo.  A phung ahcun, visa a dih hlan ah, J-1 Visa waiver cu hmuh ding phung a si. Asylum sawk le ka duh fawn lo. Ka sining ah, thih (5) ka tong:-ka passport, visa, driver license,, IAP-66 le I-94 an thi dih cang. Cu hna an thih ahcun, ka social cu a nun le nun lo zong a fiang ti lo. Cuticun ka sining vialte an thih caah harnak tampi kan tong.


         Dayton khualai luangmi Miami River


Kum 10 khua ka saknak Dayton Khua laili


Nifatin in thla ka cam zungzal. Work permit lo cun, rian zong ka hmu kho fawn lo. Pathian khuakhan ah, kan nu work permit a ngeih lio ah, amah min in kan cawkmi house keeping rian ka tuan. License ngeih lo zongah, nupi fate cawmnak ah, motor mawngh a hau. Cuticun, thla 10 renglo license lo in khua ka sa. Thinphang le thlasang taktak in ka rak um.Cincinnati ah Laimi an um caah kal pah lengmang a herh fawn.

Zumhnak In Columbus Pemnak

Dayton ka rian cu a tha ngai. Kan inn in minute 13 tluk lawng motor mawngh asi. Umkal a fawi. Asinain Columbus ah aummi Laimi kan khuami mi tlawmte sin ah thial kan rak i tim. Inn cawk ding kan i tim i, kan fale sianginn kai hlan ah siseh kan ti le inn cu Columbus ah kan va zoh. Kan thil zong cu duh sah tete in kan nu nih a rawn pah zuahmah cang. License cu le ka ngei fawn rih lo. Lungre a rak thei tuk hringhran. Columbus thial ahcun, riantuan kho ding ka si lo caah, meng 64 a hlatnak Dayton ah rian va tuan ding asi. Nichiar te, licence lo in high way i motor mawngh ding cu tih anung tuk.

 EOIR ka sawkmi cu April 2008 ah receipt an ka kuat. Na ca kan hmuh ti lawng a si rih. Ka sihni nu cu ka hei chonh. Columbus thial kan duh i zeitital in license tuahnak na ka bawm kho hnga maw ka ti. EOIR ka sawknak receipt te in, license aa tuah kho maw tiah ka hal. " Tuah khawh asi lo. Nangmah kong ahcun Work Permit lawng in license tuah khawh asi. Work permit na hngah a hau. EOIR na sawka in thla 10 hnu lawng ah work permit sawknak nawl na ngei" tiah a ka ti. Cuticun lungdong taktak in work permit sawk ding cu ka hngak. Cu work permit sawknak ding caahcun, December 2008 tiang hngah ding asi. Work permit hmuh ding ahcun, March 2009 hrawnghrang tiang hngah ding asi.

Lungrawk tuk ding asi nain, pasal pei ka si cu. America ah minung million 12 fai pei illegal in an um le an nun ko cu. Pasal, ka nung ve ko lai tiah, ka chal. Pathian sinah nikhat ah voi kuahra thla ka cam zungzal. Ka umkal pah ah thla ka cam; rian ka tuan pah ka cam; motor cung ka thut paoh ah ka cam. Ka rian cu, zinglei 3:00Am tiang tuanmi asi tikah, lunghrin in palik nih dirter a fawi tuk fawn. Cucaah inn leng ka chuah lai ah thla ka cam; motor cung ka um tikah thla ka cam; ka lawipa ah Pathian hla sak bu in ka lawi. Cu thil nih ka nunnak ah, "daihnak, hngangam, lunglawmhnak, thanuamnak, ruahchannak, lungsaunak, intuar khawhnak, nupi fate caah temtuar huamnak a ka pek. Tihphannak vialte an lo dih."

June thla ah kan fale 3 sianginn an khar. Columbus cu thial ding kan i tim. Kan thil vialte kan pack dih cang. Zeihmanh kan ngei lo nain, kan chungkhar min in, Columbus ah inn cawk kan timh. A tlam a tlin khawh zawk lo caah, kan i thawn. Kan fale zong sianginn an kai than cang. Asinain Columbus ah, Lai Community dirh ding le Krihfabu dirh ding kha kan thlacamnak asi caah, thial ding kan i tim thiamthiam.

Cuticun September ni 5, 2008 kuakap ah, inn cu a tlam a tling i, Columbus ahcun thial kan i tim. License cu ka ngei rih lo. Columbus in Dayton tiang meng 64 a hlatnak ah rian van tuan ding cu, minung sinak in ka ngaihlah taktak. Abik in license lo in I-70 ah nikhat meng 130 tluk, Monday in Friday tiang van mawngh ding ka ruah ah, ka ngaihlah tuk. Sihmanhsehlaw, zumh ngamnak he ka mawngh ko lai. Kan i thial ko ne kan ti.

Inn cu October 02,2008 ah nan lut kho an ti. Alaklawh caah October 4, 2008 ah thial ding in bia kan i khiak. Thil cu kan pack dih cang. Pathian bochannak le zumhngamnak in pem cu kan i tim. Work permit kan ngeih rih lo caah, Columbus ah zeihmanh riantuan khawh ding khi kan nupa in a ngei ding kan si lo. Lai Krihfabu (Lai community) kan dirh lai timi ruahchannak le tinhmi pakhat te he lawng Columbus cu thial hnawh kan timhmi asi.

License lo in Columbus thial ding cu risk lak taktak asi. Kan nu le nau 5 nak a ngei deng cang fawn. Sihni ka chonh. Sihni nihcun "Work permit chuah hlan cu license na hmu kho lai lo" a ka ti than. Zeitiawk ka thei ti lo.

Nikhat cu, zingka tein ka tho. Thla ka cam. "Zei si hmanh ah, sihni nih asi kho lai lo ati ko zongah, ka social le hi EOIR receipt te he hin license cu va sawk phawt ko u sih. Pathian nih a rem ati ahcun, a tlam zong a tling kho ve ko. Pathian nih mi lungthin ah rian a tuan ahcun, kan zei kan zo asi lo pi khi, an thinlung ah zaangfahnak a ngeihter khawh ko hna. Khua a ruahter khawh ko hna" tiah ka ti i, kan nupa farual in kan va kal. Minung lei kap ruah ahcun, bochan ding khi zeihmanh a um lo. Sihni zong nih asi kho lai lo ati cang caah, ruahchannak um lo bak asi ko.

Cu license zung cu warning a rak ka petu palek zung kha asi. License zung cu zanlei 2 kuakap ah kan phan. Kan van i tlar ve. Ka caan a phak tikah, "Nang zeidah na herh?" an van ti. "License sawk ka duh" tiah ka leh hna. "Document 2 in van chuah ne" an ka ti. Social Security card le EOIR receipt te cu ka van piah hna. "Passport na ngei maw?" an ka ti. "Ka ngei ko nain a thi cang" tiah ka leh hna. "Visa (IAP-66) tah na ngei maw?" an ka ti. "A thi fawn cang" tiah ka leh hna. "Work permit tah na ngei maw?" an ka ti than. "Ka ngei lo" tiah ka leh hna. Asiah zeidah na ngeihmi an ti i, "Social le hi receipt te hi a si ko" tiah ka leh hna.

Nu te nih cun, "Hi ca hi kan hmu bal lo. A theih zong kan thei bal lo. Zeidah asi ti zong kan hngal lo. Cucaah supervisor ka va hal ta lai" ati. Lo diam in a lut. Minute 15 tluk a rauh ah, "Supervisor zong nih hi ca hi a hngal ve lo. Cucaah Ohio BMV kan hei chawn ta lai" ti a si. BMV cu an chonh i, an chawn kho ti lo. Cuticun zanlei 3:30PM kuakap asi cang. Cu hnu ah BMV cu an hei chonh khawh. BMV nih cun, "Kan thei ve lo. USCIS hei chawn hmasat hna u" ti a si. USCIS cu Kawlholh cun, "Lah-wah-kah" an si.

Nute (Mirang nu) nih cun, "Hngak rih. INS zung kan chawn ta lai ti a si. INS zung chonh cu a rau tuk. An hei chonh khawh tikah, EOIR kong cu an rak chimh hna. Zeitin an chimh hna cu ka thei lo. Zanlei 4:15 kuakap ah, nute nih cun a van ka auh than. "INS zunglei BMV kan chonh hna hnu ah, "License pek khawh asi ko" tiah an ti. Cucaah license kan in pek lai. Asinain, kan zung hi hman thlatu le atuah tu an tlung cang. Cucaah nihin cu tuah khawh asi ti lai lo. Thaizing ah ra te ati."

Kai lawmh tuk ah ka mit thli a haak. A zumh hmanh ka zumh lei ti lo. "Nan duh ahcun Xenia khua ah va tuah u. 5:00PM tiang an on ko" tiah a kan ti. Xenia cu minute 20 tluk hei mongh ding asi. Zan khat riah zong cu ka hngak kho ti lo. Cucaah cate kan tial pial law, license cu kan va tuah lai ka ti. Cate a kan tial piak. Cun Xenia ahcun kan hei kal. Xenia kan phak ahcun, 4:40 PM asi cang.

Xenia zong nih cun pek ding asi le si lo an fiang tuk hawi ti lo. BMV kan chawnta lai an ti. An hei chonh hna. Dayton in an chonh cianak office asi caah an rak theihthiam colh i, cuticun license cu an ka pek.

Cu zanlei cun zumhnak kongah, thil a thar in ka fianmi 4 a um. Sihni chimmi ning te khan rak um peng ning law license ka hmu lai lo. License ka tuahmi thawng in, Pathian cu Jehovah Jireh asi timi hi, ka fiang chin lengmang. Ka license tuahnak ah Bawipa hi a mah le caan te ah aa phuang ko ti kha ka tonmi as i.

Ka tlun pah cu lunglawmhnak in ka khat. Hi thil nih a ka cawnpiakmi cu:-

1. Pathian nih khua a khan ahcun, zeizong vialte hi asi kho ko" timi asi. Kan sihni ruahnak ahcun asi kho lo ti asi ko nain, Pathian nih khua a khan i kan zei kan zo asi lo mipi hna an thinlung ah rian a tuan i, a kan tanpi le an kan zaangfah ko.

2. Zumhnak kan timi cu, minung mit le kanan in tuak ah a si kho lo dingmi khi, a si kho men ko lai ti va zumh le ruahchannak va ngeih khi zumhnak taktak asi.

3. Zumhnak kan timi cu, minung nih kan ruah khawhmi le tuak khawhmi pin lei ah thil asi kho ko lai timi zumh khi a rak si.

4. A zumh lawng rak zum ning law, license renew ah kha rak kal hlah ning law, license cu ka hmu hnga lo. Zumhnak cu rian ah lang seh tiah hlaphuah tu nih a phuah bantuk in, ka zumhnak kha rian ah alangh caah, Pathian zong nih sihni mithmuh ah asi kho lo dingmi kha asiter khawh ve ko.

5. Pathian cu Abraham ca lawng silo in zumtu dihlak caah, tum cawp Pathian (Jehovah Jireh) asi ko. Bawipa tlang ahcun Bawipa nih a khan ko (Jehovah Jireh)




Liamcia kum tam ngai lio ah an rak thlakmi UTS campus hmanthlak. Vorhlei kap inn lian nawnpi khi kum 3 ka umnak Fout Hall asi. Hi sianginn nih hin, J-1 in kum 10 sianginn an ka kaiter khawh. Bawipa nih akhan ko.