Jehovah Jireh: Buddhist Pa Sinah Bawipa Phuannak

Bawipa cu tumcawp Pathian "Jehovah Jireh" a si. Abraham sinah Tumcawp Pathian asi i, nangmah le keimah sin zongah a si ve ko. Pathian nih a duh ahcun, nangmah le keimah caah, zei bantuk minung paoh, kan zei kan zo asi lo pipi zong, an lung a thawhter khawh ko hna.

Baibal tuanbia zoh tikah, Joseph cu a unau hna nih thah an timh i khur chung an thlak lio ah, amah khamhtu dingah, Midian chawlet pawl Pathian nih a van hruai ko hna (Gen. 37:36-38). Moses cu mithah lainawn ruangah, Egypt in Midian ram i a zam tikah, dawtu Jethro chungkhar Bawipa nih a khan piak ko. Prophet Elijah cawmtu ah, Pathian nih "langak" va a hman khawh ko hna (1 Siang 17:2-4).

Pathian zummi hna caah, kan har lio le herh lio caan thengte ah, Bawipa cu Tumcawp Pathian asinak a lang kho peng ve ko. Bawipa cu Tumcawp Pathian asinak hi, keimah le ka hawipa cungah, Maisho khua ah alang.


Mung Su (Maisho) Lungcawhnak (Ref. Wewomenfoundation.org)

A caan cu 1993 June thla a si. Ralkap uk chan, Mong Shu (Maisho) lungvar (ruby) a lar siling te a si. Myanmar Institute of Theology (MIT) ah kum 2 nak kai ka tim. Innchungkhar ah harsatnak, lungretheihnak, nincanlonak le buainak tam tuk ka rak ton kum a si. A pawi bikmi cu, tangka in tlakchiat taktak ka ton kum a si. Ka chungkhar an har tuk caah, a zeitihmanh in cawlcanghnak a um ti lo. Krihfabu zong hmaikhah lonak tam tuk ka ngeih tikah, zeiti sihmanh ah, sianginn kai a zaat hlan chungte, Maisho ah lung va co ta ve ko ning tiah ka ti i, Shan ram kal ka rak i thawh.

Shan ram kainak tangka ka ngei lo. Rev. Dr. Sang Awr te 2,000.00 ka cawi hna. Mandalay ah ka hawipa Saya Za Ceu (CCC tuan lio) 2,500.00 ka cawi i, ka rak kal. Motor man a fah caah, Namsam ka phak tik ahcun ka tangka zei huaha a tang ti lo. Namsan ah facang, chiti, bell, nam, tuhmui le lungcawhnak ah a herh an timi hriamnam ka zalh i, vanlawng ralkap a rak tuanmi Tiddim pa Pau Pau he, Maisho kal cu kan rak thawh. Maisho lungvar cu a rak i dawh tuk caah, Thailand in Kong Kong in vawlei ramkip ah aluh lio a si.



                                 Maisho Lungvar ahrim le tuah ciami pawl

Ralkap porter dawh atam tuk lio a si. Shan ram cu a caancaan ah ruah asur pah tawn i, lam zong a cet pah; fikfa zong a tam pah. Cuticun voi tampi thuhnawh bu le zam pah bu in, Maisho cu ni 2 nak ah kan phan.

Maisho tlang ahcun lung cu kan co. Hmun kip ah kan i thial. Chunzan dinlo nga cha in thi deng in rian kan tuan nain, kan pawcawmnak khim kan hmu ti lo. Kan i kenmi chiti, ngapih, eidin vialte a dih dih cang. Rawl lo in a thi ding in khua kan sa. Cu lio ah, Pu Boi Hu Thang (atu kan Krihfabu upa a simi) nih a ni ca in riantuan i pawcawm ding le amiak hmuh ahcun 10% co ve ding in, "lawban" sin ah tuan nan duh maw a rak ti. Cucu a tha deuh lai kan ti i, amah sin ahcun kan rak i thial.

Cuticun ruah le thli lakah, June thla canceu renglo tiang rian kan tuan. MIT cu June thla chuak ka ah on a si. Ka tlai tuk cang. Cucaah ka hawipa cu, "Pau Pau tlung ko cang u sih. Sianginn kai lo cu a si kho lo" tiah ka ti i, tlun kan i tim. Kan tangka hmuhmi cu kan van tuak tikah, motor man lawng a daih ding a si. Lampi eidin nak, hotel riahnak le zeidang ca aum ti lo. Motor tluan lo ahcun loh bak ding a si. Furpi nih le a phan cang fawn. Chuncaw kan i rawnh lai i, lampi cu banhla le tii lawng in Namsam tiang kan phan kho ko lai tiah kan ti.

Pau Pau nih, "Pa Vung, tlunnak hi lampi kan i tap sual ahcun, kan lo bak lai. Cucaah na tangka chuah ve law, "lee-kaung-yin" (4-4-4-4) kan va celh lai. Kan sungh le sungh. Kan miak le miak" tiah a ti. Gambling hmanh si ko sehlaw, i celh ko ne. Kei ka thiam lo. Tangka tu cu ka chuah ve ko lai tiah ka ti i, Pau Pau celh ding in kan kal. Kan pahnih tein thla kan cam i, lentecelh ahcun kan va kal. Kan pahnih hnatla te in, game cu kan i celh. "Tutan cu, ar siseh kan ti. Tu tan cu uico siseh kan ti; tutan cu chungchep siseh; sai siseh" ti in kan pahnih lungtling tein kan thu i, Pau Pau nih aa celh. Kei nih  a kam in ka thut hnawh ve.

Cuticun game kan i celhmi ahcun, voi 8 hrawng a van thu i, 6 hrawng a miak. Voi 2 a van sung. Cucaah "Aza lawi u siih" kan ti i kan lawi. Azapite kan miakmi kha, Kyats 2,400.00 tluk a rak si. Kan ngeihcia he kan van fonh i, Kyat 3,400.00 (thawng thum le zali) kuakap asi. Na tangka, ka tangka ti um lo in, Namsam phaknak tiang kan hmangti lai kan ti.

Kan belkheng kan zuar ta dih. Arkhuang in rawl kan i ei i, a thaizing zingka te ah, Maisho tiang ke in kan kal.  Lampi ah ngaknu dawhdawh lungbawhmi tampi kan ton hna. Tapung le ralkap zong khawnmaw ka ahcun kan ton hna. Cuticun thir phang lengmang in, 11Am tluk ah Maisho motor dinhnak hmun kan phan.

Maisho khua cu rawn ah  aum. Motor dinhnak cu Taungyi lei kalnak lam ah a um. Apawng hrawng cu pura zong an um; dawr tampi a um; motor cu a chia he, a tha he, tampi an um. Minung cu nu he pa he, sifak he a rum he, aa dawh he dawh lo he, a khah in kan khat. A nuamh zong a nuam ngaite.

Kan nih pahnih cu, Lwelem tiang motor lehmat kan phiat. Lampi ah zeihmanh kan ei lo caah kan rawl a tam ngai cang. Asinain kan tangka kan tuak tikah, Namsam phan kho ding kan si lo caah, kan ei ngam lo. Banhla pum khat veve kan i cawk i, tii he kan din. Cuticun paw daa nawn in kan thu ko.

Cu lio ahcun, kan pawng ah Kawlpa Budhda bata asimi pakhat a rak ra. Mi lian nawn, mingo nawn le mi dawh nawn a si. Cupa nih cun, "Ka nau le nan nih zeidah nan ti?" tiah a kan hal. Lungcawh ah kan kal le atu hi kan tlung lai kan ti. Kei hi Yangon ah Baibal sianginn Einsein ah ka kai.Ka hawipa hi Namsam ah vanlawng ralkap atuanmi asi tiah kan hei ti. Nangteh khawika in dah na rat tiah ka hei hal. "Yangon in ka si ve ko. Myo Aokalapa ah kan um. Hikalei ah riantuan hna a tha pah hnga maw tiah ka rak zohta" tiah a ti.

Cun, "Lung nan paoh pah maw?" tiah a kan hal. "Kan paoh lo; tlunnak hmanh hi a naing---naing (asi kho fangfang) asi ko hih" tiah Kawlholh cun ka hei ti. Cucun ha hawipa Pau Pau he zong cun bia an i ruah pah.

Motor kal a za deng cang tiah an van ti. Kan kal laite ah, cu Buddha bata pa nih cun, "Ka nau le lampi caah" tiah tangka 90 ca 10 a kan pek ko. Ka ning khi a zak pah. Pau Pau nih "Pa Vung kan la hnga maw a ka ti. "La ko u sih. Cucu kan caah thiltha tuk pei a si cu" tiah ka ti i, tangka cu kan lak.

Lampi ah motor kan tluang lo. A kenkip ah kan i tap. Aphunphun in eidin lo awk a tha ti lo. Hotel ah rian lo awk atha ti lo. Cuticun a kan thenhmi tangka 900 le kan kut ah a tangmi tlawmpal te cu, duhsah ten kan hman. Chuncaw, zanriah zong kan ei kho. A donghnak ah, Lwelem khua kan phan. Kan rawl a tam tuk. Tuluk dawr ah kan lut i, khohsuai puar ko in kan cah i, a donghnak tangka cu kan hman.

Khua a mui tuk. Mei nih le a chia tuk. Lwelem khuakam i a ummi "Ya-yat" ah puan kan i khuh i, kan it. Zinglei 1 kuakap ah, motor thil phurmi pakhat a ra i, kan kham i a kan phurh. Zinglei 3 tluk ah, Namsam kan phan. Motor cu free in a kan cuanter. Man a kan la lo. Namsam kan phak tikah, kan tangka cu van chek tikah, voihat rawl einak veve lawng atang.

Hi thil hi, nihin ni tiang ka philh kho lo. Kha Buddha bata pa zong kha ka philh kho lo. A thih le nun zong ka thei lo. Asinain a caah thluachuah halnak tla ka cam piak ve tawn. Vanram zong ah hei tong kho ve te ning law ti khi ka saduhthah asi.

Hi thil ka tonmi nih atanglei fiannak hi a ka cawn piak:

(1) "Pathian cu keimah le Pau Pau sin zong ah Jehovah Jireh a rak si ve ko.

(2) Pathian nih Elijah cawmtu ah, va a hman bantuk in, Namsam tiang khim te kan phak khawhnak hnga ding caah, kan hngalh lomi Buddha bata pa a hman ve ko.

(3) Kan zeizo asi lomi, kan theihhngalh bak lo mi pa zong, Bawipa nih an lung a thawhter khawh ko hna i, a kan bawmtu ah a ser khawh ko hna.

(4) "Pathian cu Jehovah Jireh asi caah, azumtu hna nih cun, chamhbau hi phan awk asi lo. Zeicatiah Bawipa tlang ahcun Bawipa nih a khan ko. Jehovah Jireh."




Lungcawhnak in tlakmi Maisho tlang lungkhur khua





.