Thih Na Tih Maw?

Thih cu kan tih viar. No zong nih an tih. Tar zong nih an tih. Mizaw zong nih an tih; mi dam zong nih an tih. Kan zapi tein kan tih viar. Abik in accident thih le midang nih hrem le temtuar tuk bu thih hi tih a nung khun. Cu chung zong ahcun, misual ISIS pawl mithah hi tih a nung khun.

Thih tih lo fahrin kan um lai lo. Cucu minung phung asi. Cucaah sau kan nung ti lai lo ti kan theih zong ah, tangka tampi dih in kan i thlawp i, zeitluk tarte zong kan i thlawp. Thih kan tih lawng siloin nun a sunlawi tuk caah asi chih.

Asinain ka fanu, Hanna Lian, nih thihnak kongkau ah, lungralthatnak a ka pek ngai.

Voikhat cu ka fale minung (5) bia an i ruah. Bia an i ruah lengmang i, "thihnak kongkau" a hung phan. Pakhat le khat "Nang thih na tih maw?" tiah an i hal. An zapi tein "Thih kan tih" tiah an ti dih. "Thih cu kan lo ko lai; zeihmanh kan thei ti lai lo; vawleitang ah a kan phum lai" ti in a phunphun in an tihnak kong an chim cio.

Hanna Lian nih aa thawk i, "Kei cu thih ka tih lo. Zeicatiah thih thamtham cu minung kan nunnak (life) chungah aa telmi thil pakhat pei asi ko cu. Nunnak (life) timi aum ahcun thihnak cu aa tel chih cang cu te" tiah a nau le cu a ti hna. Anau le cu khua an ruat. An ka lawng an ang ko.

Ka fanu te cu kum (12) lawng asi. Cu nute nih thih ka tih lo; thih cu ngaih zong chiat ding asi lo. Zeicatiah "Thih thamtham cu nunnak timi chungah aa telmi thil pakhat pei asi ko cu" tiah zaangdam ngai in a chimmi bia nih, khua tampi a ka ruahter. "Ziah thih hi ka rak tih tih? Zeidah tih ding aum? Minung cu kan nunlo le thih ding lawng pei asi ko cu? Ka tih zong tih lo zongah zeidah a thahnem?" timi ka ruat i, ka fanu te bia ruang ah  cu ni thawk in, "Thihnak hi ka tih bak ti lo." Zeicatiah ka nun lo ahcun ka thi ko lai; ka thih lo si le ka nung ko lai. Cu pin cu thim ding dang aum ti lo hme cu tiah ka thinlung tein bia ka khiak kho!

Havelock Ellis timi Mirang pa nih, nunnak le thihnak kong ah a chimmi bia cu a dik taktak. "Pain and death are part of life. To reject them is to reject life itself" tiah a rak ti. "Temtuarnak le nunnak hna hi, nunnak chungah a ummi an si. Cu hna hei hlawt cu, nunnak taktak hlawt asi" tiah a ti.

Chim duhmi cu, nunnak timi hi amah lawng aum kho lo. Fahnak le thihnak he an umti. Cucaah cu hna cu zeihmanh hlawt khawh an si lo. Cucaah nun kan duh ahcun, thih zong duh a hau i, fahnak zong duh chih a hau. Pakhat lawng duh a ngah lo. Cucaah nunnak kan duh ahcun thihnak zong kan duh chih hrimhrim a herh.

Angaingai tih ahcun, vawlei nuamhnak pakhatte hmanh theihlo hnu ahcun, nun hi sullam a ngei lo. Cawl khawh ti lo tiang in tar tuk, zawtfah temtuar tuk, lungfah ngaihchiat intuar tuk, tirawlzong eidin khawh lo tiang in nun le lungretheihnak hna intuar tuk ahcun, hi vawlei hi zeihmanh a rak si lo i, minung kan "nunnak" zong hi zeihmanh a rak si lo. Hi vawleicung ah temtuarnak lawngte ingmi hna caahcun, nun hi sifah a rak si. Temtuar a rak si. Sullam a rak ngei kho tawn lo. Cu hna pawl ca le bang ahcun, "Thihnak hi tih ding a rak um lo" lawlaw.

Nang thih na tih maw? Thih na tih asi ahcun nun zong tih chih a hau ve ko hnga lo maw? Zeicatiah nunnak le thihnak cu an um ti caah si.