Tuesday, January 23, 2018

Miphun Hme Nih Bochan Awk A Tha Lomi USA

USA hi vawleicung a kan khamhtu dingah miphun hme tampi nih ruah a si. A sinak zong a um men lai nain, Iraq ram i Kurdish miphun hna le Syria ram i Kurdish miphun hna caahcun, zumh awk le bochan awk a tlak tuk lo mi, bochan ngam tuk lo ding, hngatchan hngam tuk lo dingmi, a chung a hawmmi vui bantuk a si. Ram hmemi cungahcun chindeih bang tuang a khawng nain, rampi puam deuh le amah hawikawm ram deuh sin ahcun, thil chia an tuah zongah a dai ziar ko. Zumh awk le bochan awk a tlak tuk lo. US cu kan tanh, kan uar, kan i bochan ko nain, kan i ruahchan bantuk in ramkhel kong ahcun bochan tlak a si lo. A ruang cu miphun hme cu biapi ah a kan chiah lo caah a si.

A ruang?

Iraq ram Kurdish pawl cu Islamic State (IS) an doh lio hna ahcun US nih kawi ah aa tlaih hna. Aa bochan taktak hna. A thangthat hna. A cawisan hna. Kurdish ralkap pawl cu "well trained" tiah an ti hna. Vawleicung fighters lak ah a thiam bik tiah an fak hna. Hriamnam, tangka, eidin, si le ai, minung le herhmi dangdang a phunphun in a tanpi hna. Humvee tiang an pek hna. Iraq Kurds pawl zong nih, "US cu hawikawm tha taktak ah an rak i ruah sual."

Asinain Iraq nih September 25, 2017 ah "Independence Referendum vote" an van tuah tikah, US nih a dirpi ti lo. Iraq nih Mosul le a dang Kurdish pawl heh tiah a kah lio hna zong ah, US cu rittte thi bang a dai. Iraq cozah lei tu ah a thinlung a um than. Iraq Kurdish nih an timi cu, "US hi hawi tha ah kan ruah le a kan leirawitu a si" an ti. A luan tuk hnu ah, US thluak le sining taktak kha an van hmuh. Nihin ni ahcun, Kurish pawl zong US nih a kan tanpi te rua lai le tiah an i ruahchanmi, an chunmang cu "Thal lio vur a tit bang a tii dih cang." US cung ah hnabei seinak le bochannak zeihmanh an ngei kho ti lo. Hawikawm taktak timi cu har caan an chuak i, Iraq Kurdish pawl an har lio ah, USA cu a dai zirziar ko. Dai tein Kurish-Iraq buainak cu bawlung chuih zoh bang a zoh cang hna.

Turkey nih tank he a luhhnawhmi Afrin khua
Cu ve bantuk thiamthiam in, Syria ram Kurdish pawl zong, "Syria ram ISIS dohnak caahcun American cozah nih "Kan hawikawm" (our allies) tiah an rak ti hna. Meithal le hriamnam phunphun an bawmh hna. Tangka, eidin, si le ai pin ah, ralkap thiamthiam tam ngai an kuat hna i, ISIS tuk cu an bawmh hna. Syria Kurdish pawl cu heh tiah an tanpi hna. An forh hna i, "ISIS khualipi Raqqa zong an lak cang." Ralkap 30,000 training kan pek hna lai tiah a ti rih. Turkey nih US nih Kurdish ralkap training ka pek hna lai timi cu ka cohlang kho lo. A si kho lo tiah aa hrocer ve,

US nih tha a pek hna caah, Syria Kurdish pawl cu an tha a tho. An i lawm. US cu hawitha taktak ah an ruah. An i bochan. US nih Iraq Kurdish pawl a kaltak hna bantuk cun a kan kaltak lai lo tiah an i ruah. A kan dirkamh ko lai tiah an ruah.

Asinain nai :Hawi thar kawl law, hawi hlun philh hlah" an ti bang, American NATO hawikawm ram a simi, Turkey nih Syria Kurdish pawl an khuapi pakhat a simi Afrin cu German siammi raltuknak tank tampi a kuat i a luh hnawh. Vanlawng in bom a thlak. Miakpi in a kah. Mipi tam ialte an thih hnu ah, Syria Kurdish ralkap tam ngaite an thah cang hna. US cu dai ziar a um ko. A pawi taktak.

A tuanbia zoh tik ah, Turkey cu American nih a tanpimi NATO hawikawm hlun a si. Syria Kurdish (YPG) pawl cu ISIS dohnak ahcun American hawi tha taktak an si ve hawi. USA nih zei hawi deuh hin dah aa thim te hna lai?

Turkey nih Syria ram i American hawikawm Kurdish ralkap YPG pawl cu "terrorist" tiah a ti hna. Turkey ram i independence a khelmi PKK a dirkamhtu an si tiah a puh hna. YPG nih PKK he kan i pehtlai lo tiah an ti ve. Turkey nih "Afrin khua hrawng ummi Kurdish ralkap pawl cu kan kah hna lai" tiah American ralkap cu thawng a thanh chung hna. American nih an timi cu, "Afrin hrawng ah US ralkap an um lo" ti a si. US hi thil pipa taktak ahcun, miphun hme hi dirpi aa harh tuk.

Turkey nih Afrin khua a kah lio
Syria ram Kurdish pawl cu Turkey nih vanlawng, miakpi le raltuknak tank in a kah ciammam hna hi, Kurdish khua le innlo tam ngai a hrawh hna pin ah, a liamciami ni li chung ah, Ameican hawikawm ralkap YPG le Syria ISIS 260 kan thah hna tiah Turkey nih an ti. A thawng taktakmi Turkey ralkap nih Syria Kurdish pawl cu, chip-thuat in an thuat lio hna ah, US cu ritte thi bang a dai than. YPG pawl cu hriamnam hme deuhmi lawng an ngeih caah, Turkey caah cun chim tlak an si lo. Turkey le Syria Kudish kah cu, naa le meheh suk bantuk ceu khi an si. Cu naa le meheh suknak zong ahcun, US cu dai zirziar tein a um than ko. Bawlung chuih bantuk ceu in a zoh than hawi hna.

Pre. Trump nih, Turkey President Erdogan cu phone in, "US he i sukden sual lo ding le i sum deuh ding in ralrin a pek." Cucu a za hnga dek maw? Zaa nai saihlah. Pre. Erdogan cu a sual ngaingaimi a si ve. Turkey zong "regime" (nawlngeitu) uknak in a hruai ve mi a si. A taktak ahcun Pre. Erdogan tu hi, terrorist deuh cu a si. Zeicatiah Syria ram duh paoh in a luh hnawh. Duh paoh in a kah. Khua zong a kah hna. Misawhsawh zong an thi. Cunak in terrorist cu an um hlei ti lo. Pre. Erdogan nih cun Pre. Trump bia sawhsawh cu a hnepet hmanh in a ngai lai lo ti cu a fiang cia. UNO zong nih Turkey cu voikhat hmanh an ca in an ti kho lo. Cyprus zong a tuk le zatceu a tu tiang a uk ko rih. UNO nih zeidah an ti khawh? US zong nih a ti kho lai lo.

Iraq Kurish pawl zong US nih a hlawt than hna i, a zaamtak hna. Syria Kurdish zong hi nihin ni tiang cu a zoh sawhsawh ko hna. A hawipa ram Turkey ram nih Kurdish pawl cu a thuat cuahmah ko hna. Kurdish hi zalawnnak a khel ve mi miphun hme an si i, zaangfak taktak an si. An ding, an fel ngang nain Syria, Turkey, Iran, Iraq ram karah tampi an i tenh i, an iap tuk hna le cawlcang kho lo bak in an tuah hna. Hi ram li hi ram sual taktak an si. Iraq le Turkey le Iran cu, Kurdish miphun cung ahcun North Korea nakin a let tamtuk in an sual. Hi miphun hi, Pathian nih bawm hna sehlaw, zalawnnak hmu hram ko hna seh ti hi, kei cu saduh ka thah piak hna.

Turkey jet nih Kurdish khua Afrin bomb a thlak hnawh lio
Nihin ni ah Syria Kurdish pawl zong US nih a dirpi hna lo caah, US hi Syria ahcun a sung cang ti tluk a si. Hmunhma a ngei kho te lai lo. Syria cu nihin ni ah Russia, Iran le Iraq Shiite ralkap nih an khuhnenh hawi cang. Atu Turkey aa chap rih. Hi lio caan ah USA hi dai tein a um ko caah, Syria ahcun a sung cang ti tluk a si. A policy a thlen lo ahcun, hmunhma le nawl a ngei kho ti lai lo.

Turkey le YPG kahnak zong ah, US hi a dai than ko cang. Cucaah Kurdish ralkap cu an lung a rawk ngaingai ti a si. Iraq kan unau zong US nih a hlawt hna bang, kan nih zong a kan hlawt ve te ko lai tiah Kurdish ralkap pawl cu, lungdong ngai in an um ko ti a si.

"Kawi taktak a silomi he kawi tlaih cu tih a nung. Hawikawm taktatk a si lo mi he i hawikomh zong tih a nung tuk." Kurdish ralkap pakhat nih a timi cu, "USA cu komh ding a si lo. Amah caah thiltha a si lawng ah mi a kom i, amah caah thiltha a um lo hnu cu, zaamtaak a hmang" tiah a ti. Iraq Kurdish zong USA cungah an lung a dong i, Syria Kurdish zong an lung a dong ziahmah ve cang.

Turkey raltuknak tank pawl Syria ramri an luh lio
A taktak tiahcun Iraq Kurdish pawl hi, Independence hmu hna sehlaw, USA caah a tha tuk ding a si. Zeicatiah cu Kurdistan ram in Iraq, Iran le Syria le adang Asia ramlai pawl vialte a control khawh dih ding a si. Iraq Kurdish pawl Independence hmuh an duhmi, Pre. Trump nih a dirpi lomi hna cu, a palh taktak. Israel nih cun "Iraq Kurdish independence hi a dirpi hna." Zeicatiah Israel le nitlaklei ram caah a tha tuk ding in a hmuh caah a si. Atu Syria Kurdish pawl zong hi, dirkamh ding an si nain, a tu zaamtak dawh an si than. Pre. Trump zong hi, aa hrocer lawnglawng a si ve. Zei huaha taktak a si lo.

A cunglei thil sining nih, US lungput le policy khi zeidah a si timi a langhter ko. Hihi Kurdish miphun hmemi cungah USA lungput a si caah, Kawlram ummi tlangcungmi ralkap hna zong nih, USA hi bochan ding a si lo. A kan interest lo. A kan tanpi taktak bal lai lo. A kan tanpi hmanh ah a ka lawng a si lai. Zaamtak caan a zaat cun a kan zamtak ve ko lai timi kha kan fian a herh. Refugee tuktak i a kan bawmh hi, i za ko u sih law, i lawm ko u sih. An ram kan um khawhmi hi i lawm u sih law i za ko u sih. Ramkhel kong ahcun hi nak cung cu, tampi a kan bawm lai lo. Zeicatiah a liamcia US tuanbia zoh tik ah, miphun hme mi nih cun bochan awk a tha taktak bal lo. Miphun hme mi hna caah, fek ngai in a dir hi a tlawm tuk. Ram pipuam he i kah ding phun a si ahcun, hnu ah a pil than lengmang. Cucu Kawlram tlangcungmi zong nih kan fian cikcek a herh.















No comments:

Post a Comment