Thursday, July 12, 2018

Thlarau Laksawng (Gifts of the Spirit)

 "Thlarau laksawng" timi hi, Mirang nih cun "Gifts of Spirit" tiah an ti. Hihi Paul cawnpiaknak (Pauline's teaching) ah kan hmuhmi a si. "Thlarau laksawng" hi, "Thlarau theipar" he an i khat lo. Mi cheukhat nih cun hihi kan cawhsual tawn. Aa lo ngaimi an si nain, an i dang (Thlarau theipar kong cu hmun dang ah kan tial lai. Rel duh ahcun rel khawh a si te lai).

"Thlarau laksawng" tiah Paul nih a timi cu, "Thlarau nih Pathian zummi pakhatkhat kha, cu zumtu nih a halmi ruang le duh ruang ah siloin, Amah Pathian hrimhrim nih a pekmi, laksawng a si. Hal chawm le cawn chawm i hmuhmi siloin Pathian nih a pekmi pahrang le a lakka tein hmuhmi a si caah, "laksawng" (gift) timi a sinak a si. Halmi cu "gift" a si lo. Hal ruangah pekmi tu khi a si.

"Thlarau theipar" timi tu cu, "Jesuh a zummi (hrin thanmi) paoh nih, duhsah huamsam tein ngeihmi theipar an si. A cheu cu rang ngai in a ngeimi an um lai. A cheu cu an fum ngai lai. Cawn a herh i, thanter a herhmi a si. Jesuh zummi paoh nih Thlarau bawmhnak thawng in kan ngeih dingmi le kan zumhnak ah thanpi chih dih dingmi, cawn dingmi thil an si.

Thlarau Theipar Phun Zeizat Dah A Um?

Paul cawnpiaknak zoh tikah, Thlarau laksawng kong hi, a biapi bik in hmun thum ah a tial: (1) Rome 12:6-8; (2) 1 Corinth 12:4-11; (3) 1 Corinth 12:28 ah an si. Hi chung ah  "Thlarau laksawng" hi phun (20) Paul nih a tial. Tu chun ni ah sisehlaw tam deuhpi zong a chap khawh men.

Ephisa 4:11 zong hi "Thlarau laksawng" ah telh chih khawh an si ve i, hi hna tu hi cu "Krihfabu he aa pehtlaimi riantuantu hna rian dirhmun" tu kha a chim duhmi an si caah, a cunglei bible cang pathum he cun tlawmte aa dang deuh.

Paul cawnpiaknak ah hin, zeibantuk "Thlarau laksawng" a si zong ah, a tanglei thil hna hi ruah dingmi a biapi bik an si:

(1) Zeibantuk "Thlarau laksawng" a si zongah an ratnak hrampi cu Thlarau a si. Aa khat viar.
(2) Cu thlarau nih cun, minung kha an mah he an i tlakning cio in laksawng a pek hna.
(3) Pathian nih A mah lungtho tein a pek cio hna.

Cucaah laksawng tam deuh hmumi le tlawm deuh hmumi cu an um ko lai nain, petu cu "Pathian thiamthiam a si ko" ti kha kan hmuh. Nangmah laksawng tha deuh, keimah laksawng tha deuh ti zong chim ding a si lo. Cun midang he zong i epchun ding a si lo. Zeicatiah petu Pathian nih an i tlak ning cio in pekmi a si caah a si.

Krihfabu hruaitu hna zong mi dang hruaitu bantuk si ve hrimhrim hna seh timi zong epchun phung a si lo. Pastor zong, Krihfaupa le Nu-upa zong "Ka dang khua cu, cutin an si? Ka dang khua cu cutin an si?" timi hi epchun tuk ding a si lo. Cawn ding thiltha cu thil tha a si ko. Zeicatiah hruaitu pakhat le khat zong, Pathian nih a pekmi hna "Thlarau laksawng" hi an i khat cio lo.

Zeibantuk Khi Dah Thlarau Laksawng Cu An Si?

Paul cawnpiaknak hmun thum ah kan muhmi "Thlarau laksawng" tiah a timi hna hi a tanglei bantuk in kan then khawh hna. A cheu ahcun aa khatmi an um caah, van thim tikah phun (20) a um.

(1) Rome 12:6-8

Hika Rome cakuat ah hin, "Thlarau laksawng" phun 7 aa tel.  Cu hna cu: (1) Pathian biachim thiamnak (God's message/prophecy); (2) midang ca riantuannak; (3) cawnpiak thiamnak; (4) midang thazaang peknak; (5) ngeihmi midang hrawmh/pekchanhnak; (6) nawl ngeihnak; (7) midang cung velngeih zaangfahnak hna an si. Hi vialte hi Pathian velngeihnak thawng in a si caah "a kan pekmi ning hawih tein hman ding" a rak si.

(2) 1 Corinth 12:4-11

Corinth chung ah, "Thlarau laksawng phun 9 a tial." Cu hna cu: (1) fimnak (wisdom) bia chim thiamnak; (2) theihhngalh (knowledge) tampi chim thiamnak; (3) zumhnak; (faith); (4) mi damter khawhnak; (5) khuaruahhar tuah khawhnak; (6) Pathian bia biachim thiamnak; (7) zeibantuk thlarau sin in dah a ra mi bia a si timi thleidan thiamnak; (8) holh theihlo in holh khawhnak; (9) holh theihlo leh khawhnak te hna an si. Hi ka ah hin, "Thlarau laksawng hi a phunphun in a um. A petu hna cu thlarau thiamthiam kha a si. Hi vialte laksawng petu le a tuahtu cu thlarau pakhat a si. A duh ning in mi kha laksawng phun dang cio a p ek hna" (1 Cor 12:4,11) tiah Paul nih a ti.

(3) 1 Corinth 12:28

Hi bible cang chungah hin "Thlarau laksawng" an hmuh ning cio hawih in, minung kha rian le tuanvo dang cio a pekmi hna kan hmuh. Hi ka zawn ah hin, laksawng an hmuhmi hawih in minung nih an tuan le tuah khawhmi phun (7) kan hmuh: (1) Lamkaltu; (2) Prophet pawl; (3) cawnpiaktu; (4) khuaruahhar tuah khotu; (5) mi bawmh khawhnak; (6) mi hruai thiamnak (leadership); (7) holh theihlo in holh khawhnak pek a simi pawl. Corinth kuat khat chung a tialmi Thlarau Laksawng hi an biapit ngai caah, a dang tete in tlawmte fianternak tuah ka duh. Hihi Krihfa tam deuh nih kan i fian lo caah fianter a herh.



Thlarau Laksawng Fianternak

A cunglei "thlarau laksawng" kong hi tlawmtete cio in van fianter ka duh. Hihi baibal chung ummi lawngte an si caah, Paul cawnpiak ning tein a tanglei bantuk in an si.

(a) Prophecy

Hi biafang hi Prophet timi biafang he aa tlaimi a si. Prophecy timi hi Greek biafang a si i a sullam cu "hmailei thil chim chung khawhnak" timi a si. Pathian duhnak, Pathian tinhmi le Pathian nih hmailei ah a canter lai mi kong kha chim chungnak a si. Misual dantatnak ding zong a si men ko lai. Sifak santlailo le a zawfakmi hnemhnak bia zong a si ko lai. Rawhralnak bia zong a si ko lai. Thluachuah hmuhnak bia zong a si ko lai. Hmailei caah Thiang Thlarau nih a duhnak le tinhmi kong chim chungnak tuah khawhnak kha a chim duhmi a si.

(b) Midang ca riantuan

Hihi Mirang nih cun "serving" an ti. Greek biafang diakonian timi in a ra mi a si i, Mirang ahcun "deacon" tinak a si. A sullam cu midang bawmhchanh a herhmi kha, a taktak in bawmhchanh le a herhnak bantuk in riantuan khi a chim duh. Hi biafang in "deacon" timi Krihfa upa timi zong a ratnak a si. Hi laksawng a ngeilomi cu, midang bawmhnak caan an ngeih le bawm kho ding an si zongah mi bawmh hrimhrim hi an duh lo. An huam lo.

(d) Cawnpiaknak

Hihi Pathian bia cawnpiaknak kha a chim duh. Bible bia sullam chim te hna, a ngaitu nih bible an lung a fian khawhnak hnga hrilhfiah te hna chim thiamnak kha a chim duh. Hi bantuk laksawng ngeimi cu mi cawnpiak an huam i an thiam. Theihhngalh tampi an ngei i, cu an theihhngalh cu midang cawnpiak an thiam lawng siloin zumhnak le pawmning zong kha bible in fiang tein chim an thiam.

(e) Midang thazaang pek

Midang thazaang pek thiam te hna hi thlarau laksawng pakhat an si. Midang kha Pathian bia le biatak an zulh khawhnak hnga, forhfial an thiam. Midang nunning a diklomi kha sersiamnak le minung nunnak hman an kal khawhnak hnga thazaang peknak le harsat ngaihchiatnak a tuarmi hna hnemh tiang kha aa tel. Micheu cu an fim ko nain, midang hnemtu siloin zualtertu an si. Lawmhtertu siloin tahtertu an si. Hrin than pat in midang thazaang pek thiam a si lo. A cheu cu an hrin than ko nain, mi thazaang pek an thiam lo. Mi hramh an thiam lo. An thiammi cu mi sik, mi mawhchiat, mi hrocer, mi tlirhkhonh, mi lungrawk lak in tuah le thachiattertu hnan an si. A cheu cu an piangthar ko nain mi sual kawl le misawisel rumro hna tu an thiam i mi sual kawl tu hi an thiam.

(f) Pekchanhnak

Micheu cu an hrin than ko nain pekchanh hi an ti kho bak lo. Pathian theilomi nak hmanh in pekchanh ti kho lo deuhmi, a khiar deuhmi, a hnem deuhmi le sikhiar taktakmi an um. Mi hrimhrim pek a sianglomi an um. Cucu "thlarau khiarcar" tiah ka ti hna. An rum le an ngeih tengtung zonhah, an pawng i herhbaumi an um zong ah, tinsihchih in an nung. Mi an pek tik hna zongah, siang setsai lo in mi an pek hna. Thawhlawm an chiah tik zongah a phun men in an chiah. An pek tikah lawm tein an pe bal lo. Asinain pekchanhnak lei i thlarau laksawng ngeimi cu an ngeih pek ah, ngeihlo pek ah, mi thenh-pek an siang tuk. An pek tik hna zongah, sianlonak lunglut ngeilo tein an pek hna. Tangka siseh, chawva siseh, thazaang le caan siseh, pek an huam hrimhrim. Midang bawmh herhmi bawmh kha a lam kip in an i zuam. Cu hna cu, "Samria mitha lungput le peknak thlarau ngeimi an si."

(g) Hruainak

Hi bantuk laksawng ngeimi cu, "mibu hruai thiamnak a ngeimi an si." Mi hruaitu an si. Mi uktu zong an si. Mipi kha ningdang le dawh tein an kal khawhnak lai, a lungthin, a hmurka, a tuahsernak in mi a hruai khomi an si. Ruahnak tha an ngei. Vision tha an ngei. Tinhmi kawltung an ngei i cu kawltung an khen khawhnak ding caah lam a har zong ah, an kawltung an khen khawh peng an i zuam. Lungsau, thinfual le toidornak an ngei. An hruaimi han kha an theihthiam hna. A uk in an uk hna lo. A hruai in an hruai hna. A mah hruainak hnulei ah mipi an kal huam peng. Hi bantuk minung nunnak ah, "thlarau theipar" tampi hmuh khawh a si. Mi an hruai tikah, "zohchunh tlak sinak" (example) in an hruai hna. Ca thiam le mirum le miza mi pat hi, hi bantuk laksawng an ngei dih lo. Hrin than mi si pat in mah bantuk laksawng ngeih khawh dih a si lo.

(h) Zangfahnak (Mercy)

Hihi mi cung i dawtnak, zaangfahnak, zawnruahnak, hnakkartenhnak le mi an harsatnak theihthiam piak i, mi va hnemh le an temtuarnak va hrawmpi khi chim duhmi a si. Midang thazaang pek thiam he aa lo ngaimi a si. Mi an fahnak va hrawmpi, va tuarpi le an ngaihchiatnak le lungretheihnak va zorter khi a chim duhmi a si. Micheu cu an hrin than ko nain, mi thi topi le ngaihchiami va hnemh hna an duh lo. An huam lo. "A cheu cu mithi in kal ka ziak lo" a timi hrin than mi an um. Ka theihmi hna an tam ngai. A cheu cu an hrin than ko nain, mi harsatnak an ton tikah, "a imh salammi le lung awi salam mi hna an um ko."

(i) Fimnak Bia chimthiam (word of wisdom)

Hi nih a chim duhmi cu Bible chung ummi Pathian bia te hna hna a sining tein theihthiam le nifatin minung kan nunnak ah, buaibai hnahnawh le harsatnak um tik ah, a mah le sining hawih tein a zawnkhan tete ah bible bia dawh le bia thatha hman thiam kha a chim duhmi a si. Biachim thiam sawhsawh men kha chim duhmi a si lo. Hi bantuk hi hrin thanmi kip nih ngeih khawhmi a si lo.

(j) Theihhngalh tam ngeih (word of knowledge)

Hihi Kawlram cauk in an chuahmi "Tuhtah-swesung" ti tuktak, facebook ti tuktak i duhpaoh tiami le sullam ngeilo in a chektu zong umlo in tialmi ca tampi theih khi a chim duhmi a si lo. Bible chung ummi Pathian biathuk theih khawhnak le Pathian biathli theih le phuan khawhnak a chimmi a si. Pathian biatak tampi theih khawh kha a chim duhmi a si.

(k) Zumhnak

Zumhnak hi Krihfa kan nunnak ah a herh bikmi hrampi a si. Zumhnak lo cun zei thil hmanh a si kho lo. Zumhnak thawng in Abraham cu miding ah cohlan a si. Jesuh zumhnak thawng in Pathian nih a vel ruangah khamh kan si. Zumhnak nih cun tlang hmanh a thial khawh. Hlingbur hmanh a hram in a phawiter i rili ah a paihter khawh. Cu zumhnak cu vanram phaknak caah "tawh" a si. Thluachuah hmuhnak hrampi zong a si. Hi bantuk zumhnak laksawng a ngeimi cu, an zumhnak a fek. Hninh khawh a si lo. Pathian kha za ah za in an zumh caah an i hngatchan. An i bochan. Pathian bia le biakam cu a tlolh lai lo timi an zumh i, zeibantuk harnak ton zongah fek tein an dir peng. Abraham bantuk zumhnak kha a si. An thlacam hlawh a tling i, an nunnak ah thil khuaruahhar tampi a cang tawn. Asinain hrin thanmi kip nih "a fekmi zumhnak" an ngei lo. Hrin thanmi ko hi, a caan ahcun zumhnak der hna an rak si tawn. An thachiat le zai hna an fawi khun. An lungdongh le ngaihchiat hna a fawi khun. Hrin thanmi tampi cu an hrin than ko nain, "a thawngmi zumhnak laksawng" hi an rak ngei lo. Cucaah tihnak, phannak le lungretheihnak te hna hi an ing kho tuk lo.

(l) Mizaw Damter khawhnak (healing)

Mizaw damter khawhnak thawnnak hi, mi zapi ngeihmi a si lo. Mi tlawmte lawng nih ngeihmi a si. Damtertu taktak cu Pathian a si. Minung an si lo. Asinain kum zapi pakhatnak Krihfa zumtu tampi hna cu, an biachimmi hi Pathian sin in a ra mi a si maw silo timi theihnak ah, mizaw a damter kho hna maw timi in rak zoh le tah a si. Kum zabu pakhat lio  Jesuh zultu hna bantuk cun, tu chan ah hin mizaw dam khawhnak thazaang ngeimi an um tuk ti lo. Mithi thawhtertu an um ti lo. A ngaingai tiahcun kha chan lio bantuk in mizaw damter khawhnak taktak hi minung nih ngei hna sehlaw, sizung mah vialte um a hau hnga lo. Mithi ruakvuinak inn vialte cu ruak chiah awk a um hnga lo.

(m) Khuaruahhar tuah khawhnak (Miracle)

Hihi Pathian nih minung pakhatkhat sin in, a cang tawnmi bantuk siloin thil khuaruahhar a tuahnak a si. Hihi a zungzal in a tu le tu a cangmi a si lo. Caan tawite ah a caancaan te ah a cangmi a si. Hihi Pathian thawnnak (power) nih a tuahmi a si. Minung ah thawnnak a ummi a si lo. Hi bantuk laksawng hi Peter (Lam 3:6), Stephen (Lam 6:8) Phillip (Lam 8:6-7) le Paul (Lam 19:11-12) hna nih an rak tuahmi a si. Paul le bang cu "a pawa kha a lang in an hei kuat hna i, an rak tongh i an dam" ti a si. Asinain a zungzal in an tuah kho lo. Amah Paul zong a dam lo tik ah, a mah le mah cu aa damter kho lo. Cu nih cun minung hi Pathian nih khuaruahhar tuah khawhnak a pek lo ahcun a tuah kho lo.

(n) Zeibantuk thlarau dah a si timi thleidan thiamnak

Micheu cu midang nih an chimmi thawngtha khi Pathian sin a rami bia maw a si, hlen hmangmi Satan sin in a rami dah a si timi thleidan khawhnak thluak le thinlung an ngei. Satan sin a rami cu bible nih a chim ning silo in bible kha duhpaoh in chim le bible cawnpiaknak a si lomi "doctrine" chim in midang hlen an hmang. Hi bantuk hlen hmang hi "Ka min in mi tampi an ra te lai" tiah Jesuh nih a rak chim chung cang (Matt 24:4-5). Hi bantuk thluak hi Krihfabu a rawk lo nak ding le hlen hmangmi nih duhpoah in an leirawinak hnga lo caah, Pathian nih a pekmi hna thawnnak a si.

(o)  Holh Theihlo

Krihfabu aa hmasa hna nih vawleicung khuaza ramkip ah Pathian thawngtha an chim khawhnak ding caah, holh theihlo holh khawhnak hi Pathian nih a rak pek hna. Pathian nih a cheu thawngtha chimtu cu an rak theih ballomi le an rak holh ballomi holh in holh khawhnak kha a pek hna. Holh theihlo in an holh lio i an chimmi kha "Pathian nih a pekmi hna a si" tiah an rak zumh. Hihi mi tampi a pe hna lo. Micheu lawng a rak pek hna. Tu chan zong ah, hihi micheu lawng a pek hna i, mi zapi pek a si lo. A cheu Krihfabu nih "holh theihlo holh khawhnak hi Pathian sin ah an rak hal tawn." Hihi hal dingmi silo in, Pathian nih aa tlak a timi kha a pekmi hna tu a si. Hihi holh pakhat lawng siloin theihlomi holh tampi aa cawhmi a si. Holh theihlo a holhmi nih a holh khi a let kho theng lo. Pathian nih leh khawhnak a pek lo caah a si kho men.

(p) Holh theihlo leh khawhnak

Pathian nih mi pakhat kha holh theihlo a pek tikah, a dang pakhat kha cu holh theihlo leh khawhnak kha a pek ve. Asinain cu holh cu a rak thiam ciami le theih ciami a si theng lem lo. Cuticun holh theihlo in a holhmi an chimmi bia kha, midang nih an theihfian khawh ding a si. Paul nih cun, "Holh theihlo hi tha a rak pe lo. "A lettu an um lo ahcun holh lo ding a si; holh theihlo ka 1,000 nakin holh theih in chimmi ka khat hi a tha deuh" tiah a rak ti. Holh theihlo leh khawhnak hi, mi tampi nih hmuhmi laksawng a si lo.

(q) Bawmh (Help)

Hihi "bawmh" tiah an ti. Hihi mi cung i zaangfahnak ngeih he aa naih ngaimi biafang a si. Midang kha dawtnak, zaangfahnak le zawnruahnak he bawmh duhnak thinlung ngeih le mi bawmh huamnak kha a si. Zeidang bawmhnak lawng silo in, thlarau lei in zaang a dermi, tihnak a ngeihmi, zumhlonak a ngeimi, thinphannak a ngeimi le thlarau in zaang a dermi hna tanpi le bawmh kha a chim duh bikmi a si. Mi pakhat thlarau lei in chamhbaunak le zaangdernak a ngeimi kha, bible le Pathian biatak a theih khawhnak hnga cawnpiak le dawtnak in zohkhenh le  a sualnak hngalhter le nunthar ah a nun khawhnak hnga bawmh kha a chim duhmi a si.

(r) Uknak

A cheu cu thawngtha chim le crusade phun cu an thiam ngang nain, Krihfabu an hruai kho lo. A ruang cu hruainak lei le "govern" timi uknak lei ah an ti kho lo. Cucaah thawngtha chim thiam pat in hruaitu tha si khawh a si lo. A cheu cu an bia a thlum al lo ngai ko nain, hruainak lei ah "laksawng" ngeimi cu mi hruai an thiam. An bu ngan a dam. Minung lung aa rual. Mipi nih an nawl an ngaih hna.

(s) Holh Phunphun thiamnak

Holh thiam hi a sunglawi tuk. Zapizaran nih thiam khawh a si lo. Paul chan lio ahcun, Krifa a simi hna hi miphun kip an i tel i, holh phun kip thiam hna hi a rak herh tuk. Cu bantuk in holh phun kip a thiammi hna zong hi "Thlarau laksawng ngeimi" tiah ti an rak si. Nihin ni zong ah holh thiam phun cu holh thiam an i fawih i mi he hawikomh an thiam. Holh thiam kho lo phun cu, an ka a hah lawng silo in a a thiam hrimhrim an thiam kho lo. Holh thiam lo ahcun Pathian thawngtha zong miphun dang sin ah chim khawh a si ti lo. Cucaah holh phun tampi thiam hna i, "thlarau laksawng" tiah an timi a si.

Donghnak

Thlarau laksawng hi phun tampi a um. Pathian nih a kan pekmi hi aa khat dih lo i, aa lo cio lo. Kan mah le kan i tlak ning cio tu in a kan pek. Cuticun thlarau nih mi vialte kha an mah le an i tlak ning cio in, laksawng dangdang cio a pek hna. A petu hna cu Pathian thlarau thiamthiam kha a si. Cucaah pum pakhat ah nge tampi a um bantuk in Krihfabu pakhat zongah hin, mi cu an umnak hnga ding cio ah khan a chiah hna i, cu an umnak hnga ding cio ah khan an i tlak ning cio in, thilti khawh thawnnak a pek cio hna (1 Cor 12:27-30).

Cu an laksawng hmuh ning cio hawih in rian kha an tuan cio hna. Cu hna cu an i dang nain Krih ah pum khat an si cio hna. Cucaah pumsa chung ah kan taksa hna hi pakhat le khat huat le doh an ngah lo bantuk in, Pathian nih a chiahmi hna cu pakhat le khat kha a dohkalh ding le hua ding siloin aa dirkamh ding le bawm dingtu khi an si hna. Paul nih tahchunhnak ah Pathian nih a umnak cio a chiahmi hna pariat a van tial hna:

1. Lamkaltu
2. Preophet
3. Cawnpiaktu pawl (teachers)
4. Khuaruahhar tuahtu pawl
5. Damtertu pawl
6. Mi bawmtu pawl
7. Hruai thiamnak pek a simi pawl (leadership/government)
8. Holh theihlo in holh khawhnak pek a simi pawl

Hi a cunglei vialte hi, an laksawng an i khat cio hna lo. An ti khawhmi an i khat cio hna lo. Asinain an zapi tein aa dangmi "Thlarau laksawng a ngeimi cio an si hna." Cucu phun dang cio le lam dang cio in, Bawipa riantuannak caah le Amah Pathian sunparnak ca cio ah, pekmi an si. Cu laksawng cu Bawipa ram caah a thatnak bik in hman cio ding tu hi, Pathian duhnak le tinhmi a si.

---------------------------------------------------------------------------
Zohchunhmi ca


1. https://www.gotquestions.org/spiritual-gifts-list.html
2. Life Application Bible
3. Eight Translation New Testament

No comments:

Post a Comment