Fapa Hrin Kum "Puul Tlun"

Laimi nih phungthluk tha ngai kan ngeihmi cu, "Kei ka fapa hrin kum ah pul tlung" timi hi a si. Laimi nih fapa ngeih hi kan rak sunhsak tuk. Cu fapa hrin kum ngelcel i, "pul" timi tlangrai in mibu thihnak nih hrinmi fapa a phak ve i, a thih ve mi ruang ah, hi phungthluk a chuahnak a si.

Khua ka ruat tawn. Kan mah hna tanghra kan awn lio ahcun, Laimi caah college kai hi a rak har tuk. A bik in khuate ummi, sifak santlai ko chungkhar kan caah a har khun. Khuate ciocio zong ah, a har deuh le sifak deuh kan um than rih. A cheu kan caahcun college kai ding hi, chun mang hmanh ah manh ngam ding a rak si lo. Thil harsa taktak a rak si.

1984 ah Hakha High School No.1 in tanghra ka awng ve. Kan chungkhar kan har caah, college kai ding a fawi lo. Bawmtu le tanpitu ka ngei fawn lo. A leng in "Sape-sayu" in tuah le ka duh fawn lo. A chung in kai le ka duh tuk fawn. Kan ngeihchiah nih a tlinh hrimhrim lo. Ka nulepa an tar. Rian an tuan kho ti lo. Ka unau kawlhawl kho an um lo. Kan inn ah darbel pakhat hnih dah ti lo cu, ngeihmi a um hrimhrim lo.

Cucaah ka u nu, Nawn Nawn, nih tangka a ka cawi piak i, Kyats 1,000 he sianginn kai ah ka thawh. Tangka cu semrel taktak in ka hmang. Ka rak har ngaingai ko. Cu tluk in kan har lio le, "Kan thi lai maw, kan nung lai hme?" kan ti lio ah, tangka thih le buai kip he kan rak i tong. Harnak a phunphun kan tong. Pathian nih hin zeidah ka caah a duhnak a um hnga timi ka rak thei kho lo.

"Kei ka fapa hrin kum ah pul tlung" timi bak kha kan chuak. "Kei ka college kai lio ah buai hi voi tam ka tong." College kum li kai dingmi chung ah, voi (3) khar ka tong. A donghnak cu kum (3) deng an khar. Ing a rak puang. Lung a rak dong. Zeidah kan tuah lai ti awk theih a rak si lo. 

Kawlram cozah cu an rak sual hrimhrim ko. Ralkap lawng hi biapi ah an rak ruah i, mipi le siangngakchia hi zeihmanh ah an rak kan rel lo. Cucu kan ram cozah an hruhnak bik le hawi an canh lo nak bik a rak si.

Tangka a thih lio i, a rak har ning kha ka philh kho lo. Nifatin nunnak ca hmanh i, lungdong taktak in ka um lio ah, November 3, 1985 ah tangka Ks. 50 le Ks. 100 ca van van thah. Thawngthanh lo bak in a rak thi. A ho hmanh nih a thih lai an rak thei lo. A cheu nih lam cung bak ah, an tangka cu an rak khangh hna.

Cu ticun November 10, 1985 ahcun Ks. 75 an van ser. Cucu General Ne Win nih kum 75 a tlinnak caah bedin a zohter hna i a tuak i a sermi a si tiah an rak ti. 1985 cu kum (2) nak ka kai lio a si. Hi lio ah hin, tangka thimi hi, Kyats 3,000 tiang an rak thlenter hna. Kei cu Kyats 50 zong ka ngei lo. 100 tlak zong pakhat hmanh ka ngeih lo caah a thi ding a rak um lo. A pawi taktakmi cu, sianginn an khar i, kan tlung. Vaivuan in kan um than hawi.

Cun Ks. 15 le Ks. 35 kha August 1, 1986 ah van ser than. Kum hnih a rauh, College kum (3) nak kan kai lio, September 5, 1987 ah tangka Ks.25; 35 le 75 cu an van thah than.

Cu zong ahcun ralrinnak pek cia a um lo. Minung tam tuk hi, tah le aihram bak in an rak khat ko. Cu lio ahcun Kawlram chung tangka vialte i, 75% cu a thi. Cozah nih thlennak nawl an rak pe hna lo ti a si. Mandalay hrawnghrang cu, minung hi zoh ngam hmanh an rak si lo. A hlunghlai tukmi "Yecho" hna van kal ahcun, king dimdiam tein a rak um. Dawt hi nih thlam hrimhrim a rak leng lo.

Hi a thih lai ah hin, tangka a thi lai tiah biavaivuan a rak chuak. Cu lio ah tankga Ks. 150 hrawngte ka ngeih. Thi sual sehlaw law tiah ralrin ah fang Ks.1 le Ks. 5 ca ah ka rak sawp viar.

 "A thi lai lo. Bia vaivuan a si. Hi bia vaivuan chimtu hi, Yangon ah tlaih hna" tiah tadinca ah a rak chuak. Mipi an hna a van ngam pah vial ah, an van thah ciammam cu, Mandalay University area cu lam an zul ciammam i, an thawngpang hi tilian luan bantuk a si. Tangka fang khat hmanh ngeilo zong an rak um hna le a rak har taktak. Kei cu ka ngeih chun te a rak him.

September 22, 1987 ah tangka ca 45 le 90 an van ser than. Cu zong cu General Ne Win nih a uarmi number hi "9" a si an ti i, cu ti hawih cun an rak ser. Kuttial zoh le bedin tuakter hnu ah a sermi a si an ti. Sianginn an khar i kan tlung than hawi. Cucu voi hnihnak sianginn an khar a si. Kawlram cozah kong ruah ah, lung a rak fak tuk.

Hi bantuk in tangka thih ruang ah le sipuazi a tlak tuk caah, buaibainak a rak chuak i, 1988 ah RIT siangngakchia Phung Maw an thahmi ruang ah, buainak a chuak i, Kawlram ah a min a thang taktakmi 8-8-88 (Sit-le-lung) timi a rak chuak. Cun Genral Saw Maung nih ram uknak a lak i, cu ticun Kawlram socialist uknak cu ralkap uknak ah a rak i thleng.

1987 in tuak ahcun nihin ni ahcun kum 32 a liam cang nain, tangka voi hnih thih le 8-8-88 buai he voi thum buai ka ton mi kha ka philh kho bak lo. Kha tluk harsat lio le sifah bu in, college kai le tangka thih ton kha, "Kei ka fapa hrin kum ah pul tlung timi a rak si ko" timi khi, ka ruat tawn.