Sahara Vawleiphit Thlichia Nih US A Phanh Ve Lai

Africa ummi Sahara Thetserawn in aa thawkmi vawleiphit cu Atlantic Rilipi cung in nitlaklei ah a rak kal thluahmah cang. A tu hi Caribbean tikulh ram pawl a van phak pah cang le an ram hi nika zong an hmu kho lo. Hurricane thlichia bantuk in a hrang ve.

Hmai zarh hrawng ahcun Mexico Rilikuai hrawng a phan lai ti a si. A sullam cu Sahara Thetseramcar in meng 5,000 a hlatnak tiang a rak ra lai tinak a si. Cu hlan zongah a um tawn nain, hi tluk hla a kalmi hi an tlawmte ti a si. Hi bantuk vawleiphit thlichia hi, cuap zawtnak a chuahter khotu a si caah, tihnung ngaingaimi thlichia a si.

A tu lio a hrangmi Sahara Vawleidip thlichia (Rf. meaww.com)

Vawleikhu hi a chah tuk caah, Caribbean tikulh ram pawl cu a mui ngaingai i minung ngandamnak ca zong ah tih nung ngai a si cang an ti. Hi vawleikhu hi USA ram thlanlei state cheukhat zong a rak phan lai. USA tu ahcu a chah tuk ti lai lo caah tihnung tuk ding cu a si lai lo. Cu a phanh tik ahcun, nichuah ka le nitlak lai hi, vantaw a sen ngai lai i, aa dawh ngai lai ti a si. Hi khuadawm hi June 28 ah USA a tlanglei Florida a phan cang. Cun chaklei ah a kai ziahmah cang lai ti a si.

Asinain a cheu hmunhma ahcun thli a hnomh ngai lai caah "allergy" timi ziaklonak le cumpi phunphai le thli hnawmtam he aa pehtlaimi zawtnak zong a chuahpi lai an ti. Cuap tha lo mi caah thinphan ding a um lai caah lengchuah ralrin a hau. Khua a muihter ngai lai caah khua hmuhnak a phenh ngai lai ti a si. Hihi vawleiphit thlichia (dust storm) tiah Mirang nih an ti. Hihi Africa ram cungah a hrangmi thlichia nih a chuahtermi a si.

Hi bantuk vawleiphit thlichia hi, kum 15 dan ti bantuk ahcun a um tawn nain, cu hlan ahcun Atlantic Rilipi cungah a tla i, rilipi tii nih a dawp tawn nain tu tan hi a ngan tuk caah thlichia he an rat ti caah, meng tam tuk a hlatnak tiang a kal khawhnak a si.

Sahara Vawleiphit thlichia nih Nika hi tluk in a phenh (Rf. inquisitr.com)

Africa ram hi tingram a lo tuk cang. Cu pin ah thetseramcar hi a karh chin lengmang. Khuacaan a linh chin lengmang caah, thingram an thi deuhdeuh i, thetseramcar hi a karh deuhdeuh. Ramcar a karh deuhdeuh tikah leiphit zong cu a tam chin lengmang ve ti a si. Vawleicung hi a linh chin lengmang caah, hihi a tam deuh chin lengmang khomi a si. Hi bantuk vawleiphit thlichia hi, Australia, Iran le USA zong an cang pah lengmang.

USA nitlakthlanglei ah hin, harnak fak taktak a rak chuahpi bal cang. 1935 ah a chuakmi "Dust Bowl" an timi cu a rak zual tuk caah, mangtam tlun ngacha in Texas le Oklahoma ah harnak a rak chuahpi. Minung cuap zawtnak tampi a rak chuahter. Caan sau ngai a rak um caah harnak tampi a rak chuahpi. April 14, 1935 le bang cu minung hi innleng ah chuah khawh a rak si lo i, a min ah "Black Sunday" tiah min an rak sak phah. Hihi US tuanbia ah, vawleiphit thlichia fakbik a chuah a si an ti. Cu ni ah vawleiphit a zuangmi hi ton million 300 tluk a si lai tiah an ruahdamh. Minung tampi a rak thither hna i, khua zong tampi an chuahtak Minung thawng tampi nih an khuaram an rak chuahtak. Inn dot khat hi a rak phum khawh tiang in, vawleidip a rak chah.

1935 Dust Bowl

 Hi bantuk tihnungmi vawleiphit thlichia hi California Ramkulh ummi, San Joaquin Valley ah hin December 1977 le November 1991 ah a chuak than i, harnak tampi a rak chuahpi. USA nitlakthlanglei zong hi a lin chin lengmang i, a rocar chin lengmang caah hi bantuk vaweleiphit thlichia nih a kan tlun hnawh than sual lai timi hi, scientist pawl nih an phan ngaingaimi a si.

Tutan Sahara leiphitkhu zong hi Sahara thetseramcar in Atlantic Rilipi cung in, Mexico Bay in chaklei ah a rak kai lai I, a pawnpar nih cun Ohio, Illinois in Canada ramri tiang a phanh lai ti a si. Khuaruahhar a si ko. Hi thil hi USA cungah ahcun vansangpi ah  aum ding a si caah tihnung cu a si lai lo nain thli cu tampi a hnomhter lai ti a si.

Sahara vawleiphit khu nih USA a phak dingmi hmunhma hna

Vawleicung khuacaan a lum chin lengmang tik ah, thingram a zor ahcun leiphit cu a tam chin lengmang ti a si. Leiphit a tam chin lengmang ahcun thli hi a hnawmtam chin lengmang ding a si caah, pumpak pahkhat cio nih hin, thingram dawt le thingkung cin hi tha kan pek taktak a herh chin lengmang. Abikin Kawlram hmunrawn hrawng, a linhnak le thingram a tlawmnak hmun ah, thingram a loh tuk sual ahcun hi bantuk vawleiphit thlichia hi a chuak kho ve mi a si. Kan Kawlram nelrawn a linhnak hmun zong hi, ralrin a herh.