Tuluk ram Wuhan khua ah December 2019 in a chuakmi Covid-19 zawtnak cu Kawlram zong a rak phan ve i, March 23 ah mizaw an hmuh hmasat bik a si. March 31, Nihinini zingka ah a pakhatnak bik Covid-19 zawtnak in Yangon khua ah a rak thi. Amah cu hnar-cancer zawtnak a ngei i, Australia ah aa thlawpmi a si. A tlun pah ah Singapore ah ni li aa din. March ni 14 ah Yangon a rak phan i, Yanon General Hospital ah an chiah. A zual caah Way Bar Gyi ah an thial i, cu sizung ah a thi. A mah cu kum 69 a si.
September 3 tiang ah hin, minung 6 lawng an thi. Kawlram cozah nih Covid-19 kong ah an i repnak le an i zuamnak kong hi, WHO tiang nih thangthatnak bia an chim. Mizaw an karh ning a fum pin ah, mithi zong an tlawm taktak. Mizaw le mithi ummi hi, chim phu an rak si lo. Kawlram cozah hi, an i ralring tuk i, khuate tiang in khualtlung lutchuak an hren tik ah, an i phihkhar ning a tha tuk i, an rak him ngaingai.
August 16 in Rakhine Ramkulh chungah ramchung lila in zawtnak chonhnak a chuah tik ah, khulrang ngai in Kawlram ah zawtnak a karh. Nai cikua cun mizaw hi a let thum in an karh i, nikhat ah mizaw 300 tluk lengmang a karh ti a si. Thla khat chungah mizaw zong 51 bak an um manh ti a si. A thimi tam bik hi, kum 50-80 kar deuh an si hna ti a si.
Naite in zawtnak hi Rakhine ram lei ah a karh. Cun Thailand in a rak lutmi ruangah a karh bang ti a si. Cucaah nihin ni ahcun sipuazi hrampi a tlaitu le minung tam biknak Yangon ahcun mizaw an zual hma ngaingai i, Yangon minung million 7 lak ah, nihin ni tiang mizaw 10,000 leng an phan cang ti a si. Yangon hi nikhat ah 700 hrawng lengmang in a tu lio ahcun mizaw an karh ti a si. Thu-wanna Bawlung Certualpi zong mizaw chiahnak caah an sersiam cang i, a dang hmunhma dangdang zong, mizaw erhnak le mizaw thlawpnak ah a hman hna ti a si.
Rakhine ram hi a pahnihnak a fak bik a si i, mizaw 1,400 tluk an um ti a si. Mandalay zong an i timlam ngaingai cang. Yangon bantuk in mizaw an karh sual lai timi phan a um ngaingai.
 |
| Covid-19 mizaw thlawpnak sak lio (Rf. Eleven News) |
Yangon ah hin minung 7 million chungah sizung ihkhun hi 8,000 lawng a um i, a tu hi 1,500 an sak cuahmah lio a si. Nai Nilini cazin ning cun Kawlram pumpi ah 14,386 an zaw cang i, 321 an thi. Minung 4,156 cu an dam cang ti a si. Kawlram i Asia Nichuahthlanglei ah Covid-19 zawtnak tam ah palinak ah a um. Singapore hi a dam bik a si i, minung 57,786 an zaw i, Philippines ah 31,4079 an zaw. Indonesia ah 29,1182 an zaw. Hlan ah Malaysia hi palinak a si i, a tu cu Kawlram hi mizaw an tam deuh cang. A tu lio ah Malaysia ah 11,484 an zaw.
Nihin ni ah sianginn an khar. Rian zong tampi an khar. Tourist an um ti lo caah Pagan khua hrawnghrang hotel hmanh hi, khar dih an i tim cang ti a si. A cheu cu a zuar hmanh an zuar cang hna ti a si. Kan ram ah sipuazi a kan hrawh khawh ngaingai dingmi zawtnak a si.
Nihin ni i mizaw karh ning cu a rang ngaingai i, Kawlram caah thinphan awk ngai a si. Kan ram cozah a sifak. Mipi le kan si a fak. Sizung a tlawm. Sizung ihkhun a tlawm tuk fawn. Doctors le nurses an tlawm tuk fawn. Minung kan vaitamin hi a bau ngai fawn i, hi tluk tihnungmi Covid-19 van zawt chinchap ahcun a fawi ding a si lo. Hi lio caan ah raltuk le ralzam tampi ummi zong hi, ngaihchia taktak a si. Kan cozah zong nih, ramchung ah daihnak tuah ding hi, biatak tein a lam kawl a herh lio caan a si.
Hi bantuk lio caan ah, cozah le mipi hi biatak tein lungthin khatte in dirti le riantuanti kan herh ko. Daw Aung San Suu Kyi zong hi a rak za taktak. Covid-19 i bia a chimmi le aa timhmi vialte ruah tik ah, lung aa hmuih tuk. U.S ram hruaitu hna nak hmanh in, Covid-19 kong ahcun upat hmaizah pek a phu deuh. USA hna cu Covid-19 kong ah PLAN zei hmanh a um lo ti tluk a si cang caah, nifatin tein mizaw le mithi an karh peng ko.
Cucaah Covid-19 rungrul kong hi cu, politics le biaknak he pehtlaihter ding a si lo. Hi rungrul nih, miphun le vunhawng a hrial lo. Mirum le sifak a thleidang lo. Doctor le nurses zong a hrial lo. Pastor le Evangelist zong a hrial lo. Fano nei le nauno cawm zong a hrial lo. Mintha le minthami zong a hrial hna lo. Mifim cathiam zong a hrial lo i, ram hruaitu zong a hrial hna lo. Ralkap le palik zong a hrial lo i, mi ngandam tatkak a simi lentecelhmi zong a hrial hna lo. Mino le mi ngandammi tete zong a zawmi le thimi an tam ngai ko cang.
Cucaah Covid-19 hi tih a nung ngaingaimi zawtnak a si. Cuap lawng a hrawh si lo in, thluak le lung zong a hrawh ngai ti a si. A cheu cu a dinte nain a cheu cu tohkuai nakin a let 20 a fak i, thih a fawi deuh ving ti a si. Chonh zong a fawi deuh tuk. Hi zawtnak hi, tih le ralrin a hau bakmi zawtnak a si caah, a tu lio caan cun Covid-19 hi politics ah hmang lo in, mipi le cozah lungthin khatte te in doh a herhmi a si.
Covid-19 hi Kawlram ah a karh ngaingai. October 3 (Rinni) tiangah ah 16,500 an zaw. Mizaw thar 978 an um. Minung 371 an thi cang. Hi zawtnak hi thih a fawi ngaingaimi zawtnak a si caah tih ding zong a si i, ralrin zong a herh taktakmi a si.
October 13 cazin ning zoh tik ah ram pumpi ah 30,437 an zaw cang i, 673 an thi cang. October 1-13 karah mizaw 9,000 an um manh. Nikhat ah 1300 tluk in an karh. Mithi zong 183 an um manh i, nikhat ah 26 tluk in an thi ti a si. Covid-19 zawtnak hniksaknak tampi an tuah khawh caah mizaw an hmuh khawh deuh zong a si i, mizaw an rak tam deuh ruang zong ah ah a si lai.
October 18 ahcun mizaw 34,875 an phan cang i, 834 an thi cang tiah Kawlram Covid-19 kong cazin khawmsuatu hna nih an ti.
Hi bantuk in Kawlram ah zawtnak le mithi an karh ngai caah Tuluk, South Korea, Japan le UN lei zong in sii le thilri lei bawmhnak tam ngaite an rak tuah hna.
 |
| UN bawmhnak Kawlram a phanh lio |
Tu chun ah Yangon lei in thawng ka theihmi ah, Laimi hmun khat riantuahmi doctors no tete pathum zong Covid-19 zawtnak an ngei ve i, pakhat cu a zual ngai ti a si.
Thimnak um kum le a si. Rakhine ram le Shan ram ah le ral an i tu fawn. Sehzung le riantuannak zung tampi an khar tikah, kan ram hi a har kho ngaingaimi dirhmun ah a um. Ngaihchia ngai a simi cu, sehzung an khar caah nu tam ngai cu fale cawmnak a har caah, hlawhhlang riantuan zong an tam ngai cang ti a si. Hi tining tein sehzung an khar, ramri an phih i, rian tampi an khar ahcun Kawlram mi tampi caah cawmnak a har chin lengmang ding a si.
--------------------------------------------------
Zochihmi ca
1. Myanmar Reports More Than 1,000 New Covid-19 Cases, 11 More Deaths
by Zaw Zaw Htwe at Irrawaddy News, October 2, 2020
No comments:
Post a Comment