India Ram le Cawsa Politics

Prime Minister ca ahcun buai ding le tuan ding rian hi a tam tuk i, "cawsa" kong te hna tiang in buai ding cu PM rian asi hnga dek maw? Cucu zeitindah careltu nih nan ruah ve hnga? 

Nihin i India Central cozah hruaitu hi BJP Party hruaimi an si i, National Democratic Alliance (NDA) cozah tiah an ti hna. Hi cozah ah hin Hindu tuklehpek (conservative) party minung tampi an i tel. Cu hna nih cun India ram pumpi ah "caw thah le cawsa ei" hi khap an duh. 

Hi BJP hruaimi NDA ah cozah Prime Minister cu Mr. Modi asi. Hindu atak ngaingaimi asi ve. Amah cozah chung hruaitu tampi nih cawsa ei khap hi an duh i, cawsa ruangah India hi buainak lei ah duhsah tein aa thawn ziahmah. 

Department of Animal Husbandry, Dairying & Fisheries nih an chuahmi ca zoh tikah, India ram i ramkulh 29 chungah 24 ahcun caw thah le caw phunphai asimi thah poah kha an khap cang timi kha alang. Hi ramkulh 24 ah hin, an tantat ning aa lo cio lo i, thla 6 in kum 6 thawng tiang dantat le tangka Rs.1,000-10,000 tiang dantat khawh an si.

Hitin an biak (Ref.www.cnbc.com)

Cawsa ei an khap taktak ahcun, Nagaland, Mizoram le Manipur hna cu abuai taktak ding asi. Zeicatiah khi ramkulh hna khi, cawsa tam ngaingai a caw zuarmi le a eimi an si caah asi. Cawsa khi atam bik a si fawn. An ram ah tuu, meheh, vok, ar a tam lo. Cawsa ei an khap rulmal ahcun Mizoram hna cu an lo ko hnga. Kawlram sipuazi hmanh khi zeimawzat cu a van hnur suan khawh ding asi.

Hi bantuk in caw thah le cawsa ei an khap caah, ramkulh cheukhat ahcun buainak a chuak i, mithah lainawnnak tiang a chuak. Muslim politician cheukhat nih cun, an duh ve lo i, cawsa kha pumpak rawlhrawn sawmnak ah an dangh hramhram ve hna. Cucaah Kashmir le bang ahcun, Muslim politician zong Hindu politician dang nih an velh phah ti asi. 

Mr. Modi cozah BJP nih cawsa ei khap an duh hi, khatlei kap ahcun an mawh ve lo ti tlak asi. Zeicatiah Hindu ram asimi India ahcun caw cu "holy cow" (caw thianghlim) ah an chiah i, an pathian ah an ruahmi asi. An biakmi le an duh i an dawt tukmi satil a si. Hindu ram asi caah, caw thah hi an duh lo i, nihin ni ah India hi vawleicung ah caw tambik umnak ram asi i, million 283 fai a um ti asi. Cu zatzat caw lakah, caw tampi cu a ngeitu zong um setsai lo in, khualak ah aa chawkmi tampi an um.

Lamkam ah aa dinmi caw (Ref.www.dailymail.co.uk)

Zeitluk in dah Hindu nih caw hi an dawt tiahcun, avak sawhsawhmi caw nih market i eidin an zuarmi a ei zong ah zei an ti lo; a ek a ek zongah zei an ti lo. Caw nih motor lam zong an kham; tlanglawng lam hmanh an kham tawn. Caw hi an biak lawng siloin, nutung cheukhat nih cun cawfa khi hnuk an dinh duh ko hna. Caw hi khualak le lamcung ah duhpoh in an vaak caah India hi vawleicung ah "eek a tam cemnak ram" asi. Tourist kalmi paoh India ram i an khuaruah a har cemmi cu, "eek a tam tukmi asi" tiah an ti. Cucu "Holy cow" ruangah an si. 

Asinain Hindu asilomi Muslim, Krihfa le Parsis timi hna nihcun cawsa hi an ei i, an sipuzai pakhat zong asi fawn. Cucaah Hindu asilomi le biaknak dang hna nih cawsa an ei tikah, cucu democracy ram ah thloh phung asi fawn lo. Zeicatiah Hindu asilomi kha Hindu phung zul ve ko ti cu, a phung hrimhrim asi lo. Democracy kal dan asi lo.

Khualak ah hitin caw le minung zatphut in an um

India ah hin biaknak dang cu an hmet ngai caah Hindu doh kho ding taktak an um lo. Muslim lawnglawng hi Hindu he aa dohkalh khomi an si. 

Cucaah India abuaiter bikmi biaknak zong, Hindu le Mulsim an si ko. Hindu le Muslim an i hua taktak. Aruang pakhat cu, Muslim nih voksa an huat i, Hindu nih an ei ve; Hindu nih cawsa ei an duh lo i Muslim nih an ei ve hawi. An sining aa kalh taktak. Cucaah Muslim le Hindu cu, uico le meheh bantuk le chizawh le zu bantuk an si. 

Hi tluk in Muslim le Hindu aa huaralmi ram ah, cawsa ei khapnak upadi te hna chuah timi cu, mei a kang cuahmah mi ah "meiti" toih bantuk asi. Tihnung taktak thil a chuak khomi asi. Hi thil fate nih India ram hi, a buaiter khawh taktak. Zeicatiah biaknak cu minung thisen ah aluh tuk caah, a kalsualmi nih cun thlachiat ruahnak aum lo i, minung tampi i thahnawn khawh asi. 

Cu dirhmun cu, India ram zalawnnak ahmuhtertu an pa, Mahatama Gandhi nih cun a rak hmuh chung i, cawsa ei khap hi a rak duh lo. Cawsa ei kong ah, Hindu asilomi zong nih Hindu phung zul ve hna sehlaw, cawsa hi ei ve hna hlah seh tiah hnek cu, thil dik asi lo...tiah a rak ti.

Midang biaknak cu upat i pek piak ding asi ciocio asi i, hi kong hi India ram politics ah thil dintuai a rak si lo. 

Asinain nihin India Prime Minister Modi hruaimi cozah BJP-NDA cozah hi, a politics a thur tuk kan ti hnga maw? An mah Hindu zawn lawng an i ruat kan ti hnga maw? Biaknak hi an politician pawl nih a miak hmuhnak caah asi loning in an hman kan ti hnga maw? 

Modi hruaimi cozah hi India ah sau an hmunh sual ahcun, hi pin lei zongah cawsa khapmi ramkulh hi tam chin lengmang han sehlaw theihlo asi. Hi "cawsa politics" hi an tuah chung paoh cu, Hindu nih an dirkamh hna lai i, teitu si khawh peng asi fawn. Cucaah, politics vialte lakah, "cawsa politics" hi, India ram caah tih a nung bikmi politics asi. Zeicatiah "cawsa politics cu an pathian min in tuahmi politics asi caah asi." 

Cawsa ei a khapmi ramkulh an tam chin lengmang ahcun, India ram sipuazi zong zeimawzat a chiatter te lai. Cun biaknak le politics ah buainak tampi a chuak te kho mi asi. Cawsa eimi biaknak fatuai le miphun fatuai caah harnak zong a chuak te kho men. Cucaah hi cawsa politics hi, India ram politics in a cihmih a herk taktak. Aci an hmih lo asi ahcun, India ram cu abuai zungzal ko cang lai!!!