Lairam Motor Lampi Hi A Chia Bik An Si Lo

Lairam kan um lio ah, Kalaymyo in Aizawl tiang lam ka zul. Kalaymyo in Hakha-Thantlang motor lam ka zul. Gangaw in Hakha lam ka zul. Kan Lairam lamsul hna hi, an chukcho, diltlang a sang, hmunhma a chen caah tih a nunnak le a chiatnak tampi a um. Tihnung bik a si ko rua tiah ka ruahmi lam hna cu, Falam-Lungbang lampi cung i Parte khuataw lam hi a si. A van changtu ah Laituk khua nitlaklei ummi min le Laitui nichuahlei Runva chuk zuangmi lam hi an si. Cun Taingen thlang lam le Zawngkong hrawnghrang zong tih an nung ngai hna.

Lairam motor lampi hna hi, kan vawlei a chen ruang le vawlei a fehlo ruang le ruahsur ruangah a min mi le tihnungmi zong tampi a um i, "Lai Tlang cu kan lamsul a chia tuk ee" tiah kan zai lengmang tawn. Kan ram te khi heh tiah kan mawhchiat i ka zai hnawh tawn.

Asinain ramdang tampi sining zoh tik ah, Lairam lampi hna hi vawleicung ah a chia bik an rak si lem lo. Tihnung bikmi lam zong an rak si lem lo. Lairam nakin a chia deuh i, tih a nung deuh tukmi lampi tam tuk a rak um. Minung hi kan thih lo ahcun nun a herh caah, kan nunnak ding caahcun tihnung taktakmi lam zong cawh le zulh hi a rak herh ko.

Tihnung ngai a simi Lairam lampi pakhat

Vawleicung lam chiachia tampi hna cu bus le truck lianlian nih an zulh ko hna. Ram cheukhat ahcun tihnung taktak a simi hmunhma cheng le lungpang lakah motor lam lianlian an cawh i, bus le truck hna an kal ko ahcun, Lairam lampi khawika hmun hmanh ah, bus le truck kal khawhlonak ding lam a um cawh khawh ding a rak si ko.

Kan si a fah tuk caah le kan ram a rum lo ca tu ah, kan fingtlang hna hi kan tei lo tuk i, cucaah kan lamsul hna hi a chia tukmi an rak lo. Kan thazaang a rak der tuk ca tu ah, kan vawlei kan rak tei lo tuk bia tu a si. Laimi kan thazaang a der tuk pin ah, cozah nih thazaang a kan pek lo tukmi le kan ram thanchonak caah zeihmanh a kan tuah piak lo bia tu a rak si.

Kawlram cozah hi rum in cak sehlaw, Chin State cozah zong hi, cak sehlaw cu Lairam cu lamsul thatha le hrawn a nuam tukmi lam dawhdawh in, hmun tam deuh cu aa co kho viar ding a si. Kawlram a si a fah chinchap ah, Kawlram cozah nih hin Gen. Ne Win chan (1962) in Pre. Thein Sein chan tiang hi, Lairam caah tangka a chiahmi le a hmanmi hi a rak tlawm tuk.

Lairam i Kawlcam cozah nih budget a chiahmi hi a tlawm tuk caah, an rak chim tawnmi cu, "Chin Ramkulh budget nih hin Yangon saram zuatnak dum budget hi a zat lo" tiah an rak ti tawn. Nihin ni NLD cozah chan zong ah hin, Chin State budget hi a tlawm taktak ti a si. Cu tluk in Lairam hi, Kawlram cozah nih biapi ah a rak kan chia lo. Zei ah a rak kan rel lo. A rak kan philhmi le hnawnmi ramkulh kan rak si.

Cucaah, "Kattaya lam a um lo nak ramkulh cu zei ram kulh dah a si?" tiah an ti ahcun, "Chin State a si" tiah an rak ti tawn. Cu tluk in kan lamsul hi a rak kan ruahkhan piak lo. Cucaah Lairam hi lam cawh ding an tha tuk ko. An rem tuk ko nain, kan lamsul hi an rak tha lo i, tih zong an rak nunnak a si.

Lairam ka um lio ah tih a nung bik in ka ruahmi lam hna cu, Laitui phak lai Runva cho motor lam, Lungbang khua le Parte khua thlang motor lampi le Timit tlak lai motor lam hna hi an si. Taingen thlang lei deuh lam zong hi tih cu an nung pah.

Asinain ramdang-Nepal, India, Bhutan le a dang tlang sannak ram-motor lampi cheukhat he epchun ahcun Lairam motor lampi hna cu nelrawn lampi bantuk an rak si.  Cucaah Laimi mino hna nih, politics ah luh le Lairam kong hi biatak tein ruah hi a herh. Lairam ah kan thancho khawhnak ding caahcun, dinfelnak cu a hrampi a si nain, mithmuh le kuttongh in thanchonak kan herhmi cu, "lampi tha ngeih hi a si."

Kan Lairam fingtlang hna cu an rem tuk. Horkuang zong an thuk tuk ko nain, motor hlei tlawmpal donh ahcun pal khawh dihmi horkuang an si. Kan lungpang zong chimh khawh lo ding le motor lam cawh kho lo ding tiang in, a kan khamtu an um lo. Thazaang le fimnak tam deuh chuah lawng kan herh.

A tanglei motor lam hna hi zoh hmanh u sih. Hi bantuk hmunhma chia hmanh ah, motor lam an pemh khawh i, bus le truck lianlian an kal ko ahcun, Lairam motor vialte a zapi tein bus le truck lampi ah ser khawh dih ding an si. A biapimi cu cozah thazaang le Lairam mipi zuamnak kha hrampi ah chiah a herh. Kan i zuam le cozah nih tangka a kan chuah piak ahcun, Lairam ah motor lampi thatha kan ngei kho ve te ko lai.

Leu lai phan a um tuk

Kan fingtlang le horkuang hna hi, vawleicung ram ah a chia bik an si lo bantuk in, kan khua hna zong hi a chiakha bik an si hrimhrim lo. Kan Lairam motor lampi hna zong hi a chia bik an si naisai lo. Lairam lamsul nakin lamsul chia deuh hi rel cawk lo ngacha in an um ko. Kan Lairam lampi hna hi a chiakhami an si lo. Cozah tu a chia i, an uknak a chiat ruang tu ah, kan lampi a chiatmi an si. Cucaah Lairam motor lampi a chia tuk tiah, kan Lairam te khi mawhchiat lo in le kan fing le tlang hna khi mawhchiat lo in, a chung ah a ummi Laimi nangmah le keimah tu khi i mawhchiat u sih law, a kan uktu kan ram cozah le hruaitu tu khi mawhphurh ding an si ko.

Zeicatiah a tanglei fingtlang chiat tuk nak hmanh ah pei, motor lampi thatha an ser i, bus le truck lianlian an kal ko ahcun, Lairam motor lampi ahcun vawleicung motor paoh a kal kho ding an si ve ko lai!!!

Zanmang hmanh ah hrawn ngam ding a si lo

Thihnak lampi zulh tluk a si mi motor lam

Thih a duhmi lawng nih cit dingmi bus 

Hi a cunglei motor lam tihnung pawl hna hmuh hnu ahcun, "Lairam motor lampi hi a chia bik an s lo" timi mipi kan fiang ko lai. Hi lampi hna epchun ahcun, Lairam lam cu "Nelrawn kalmi lampi bantuk an si." A chung ummi Kawlram cozah le Lairam cozah tu nih biatak deuh in tluak chuah le tangka thazaang chuah ahcun, Lairam khuapi dihlak hi lampi thatha le a himbawmmi lampi an si kho ko lai.

Laimi nih kan ram le miphun kan dawt ahcun cozah upa rian a tuanmi hna nih "dinfelnak" an i tlaih i, eihmuar , ziknawh le nincanglo in tangka ei an hman lo i, cozah nih tangka an chuahmi zat in Lairam lampi hna hi an cawh le remh ahcun, Lairam lampi hna cu zulh le hrawn a nuam tukmi lam lawngte an si dih ko lai. Chun zan hlan in kal khawhmi lam nuam an si pin ah, Laimi mipi himbawm tein khual kan tlawnnak an si kho ko lai.