Monday, August 28, 2017

Houston Flood (2017) Caah Zeidah Kan Tuah Khawh Ve?

Houston le Texas Ramkulh rilikam khua tam nawn ah, Hurricane Harvey nih August 25 (Ningani) ah a hrawn hnawh hna caah, thli le nawng (flood) a tlungmi ruangah, innlo, lamsul rawhnak, airport le park tampi rawhnak a chuak. Sianginn le biakinn tampi a rawk. Zeitluk rawhnak fak dah a chuak timi hi an tuak kho rih lo. Pre. Donald Trump zong August 29 ah a va zoh ve. Amah zong nih million pakhat a hlut ve. President le Vice President zong volunteer rian an va tuan i, upat hmaizah awk taktak an si. Mipi caah lung aa lawm tuk.

2016 ah Houston hi voikhat te ka va phan ve. Khua dawh le khua nuam taktak a si. Mizo holh in chim ahcun, khua ropui taktak a si. Houston tii nih tam tuk a phum an ti tikah ka lung a tha lo. Ka ngaih chia i, kan rak i chawhvaihnak hrawng hna a phum ve hnga maw timi ka ruat i, lung zong a leng ngaingai. Houston khua kong ka dangah ah ka tialmi zong a um i rel khawh a si. 

Hurricane Harvey ruang ah minung 30,000 umnak ngeilo in an um. Money.cnn.com ah an tialnak ahcun, Hurricane Harvey nih rawhnak a chuahpimi hi $40 billion man tluk a si lai tiah CoreLogic nih an tuak tiah an tial. Inn 232,721 tluk a rawk lai ti a si. Insurance Copany sunghmi lawng hi, 2.3 billion a si lai tiah AIR Worldwide nih an tuak ve. September ni 6 tiang tuaknak ahcun, Hurvey ruangah, minung 70 tluk an thi cang. Hi ruangah hin insurance company cheukhat cu an i rawk hrulh kho men. 

September 10 (Sunday) ah AccuWeather President Joel Myers nih a chimmi ahcun an company nih an tuaknak ah Hurvey nih a chuahpimi sunghbaunak hi billion $190 a si lai tiah a ti. 

Houston Pawng hi highway tilian nih a phummi
US hi hurricane fakmi voi tam ngai a tuar i, 1980-2017 kar ah Hurricane fak taktak voi 5 a tuar cang i, sunghnak nganpi an tong. Hurricane Katrina ruangah billion 160; Sandy ah billion 70.2; Andrew ah billion 47.8; Ike 34.8 le Ivan ah 27.1 sunghbau an tong ti a si. USA remruam silo ahcun, ram hmanh rawh phahnak a rak si. Insurance company tam tuk umnak ram a si caah, an i rungveng kho than lengmang le a si. Harvey nih zeizat ciah dah sunghnak a chuahgter timi cu a fiang rih lo. 

Hurricane Harvey hi Mexico Rilikual in aa semi a si i, Houston area ah thli a thli thazaang fahnak Categtory-4 in tlang ah a va tla. Category-4 thli thazaang hi suimilam pakhat ah meng 130-156 karlak in a rangmi a si. Gilbert (1988) le Wilma (2005) i a rak hrangmi Hurricane hi a fak bik an rak si i, Category 5 an rak phan i, suimilam pakhat ah meng 185 tluk in a rak rang. A cak taktak. 

Hurricane Harvey zong hi a fak ngaingai. Electric tung hmanh a phur i, truk lianpipi hmanh a leh ko hna. Inn chiahru deuh nih cun tuarh ding a si lo. 

Harvey thli nih cun rawhnak hi tam tuk a chuahpi lo nain, thli nih aa ratpimi ruahpi a tukmi tu nih rawhnak a chuahpimi deuh a si. Houston Area ah ruah tam tuk a sur i, suimilam 24 chungah lehmah 20 tluk in a sur ti a si. A cheu hmunhma cu ti nih a phummi hna a thuh tuk caah, zung (lehmah) in tahlo in dong (pe) in an tah hna. Innlo tam ngaingai a phum. Lampipuam lianlian zong a phum hna i, motor zong tam tuk tii nih a phum.

Zei ruangah dah hi tluk Harvey nih hin hi tluk in ruahpi a surter hnga timi hi, scientist nih hi tin an ruah. Vawleipumpi lumnak ruangah Mexico Rilikuai zong tii a lum deuh. Cun kum dang nakin tu kum ah tii a lum khun. Cun a tu lio hi Mexico Rilikuai ti a lum bik thla zong a si caah, a daam tuk i thli lak ah a daammi tam tuk aa tel caah a si an ti. Ruahpi a tuk taktak i, voi dang Hurricane nakin ruah a tam deuh ti a si. 

Nihin ni ah inn zeizat dah a rawk? Motor le lamsul zeizat dah a rawk? timi kha an tuak kho rih lo. "Minung tam ngai kha an i taap rih caah, an mah hi himbawm tein an umnak ding le innlo a hrawhmi vialte hna him bawm tein an nak hnga ding hi, biapi ah kan chiah rihmi a si" tiah Texas ramkulh hruaitu le Houston khua chung hruaitu hna nih an ti. 

Houston hi Rilikam ah a ummi khua a si. USA ah lianh ah palinak a si. Khua dawh, khua tha le khua nuam taktak a si. NASA Space Center le Johnson Space Control a umnak khua a si. USA ah New York dah ti lo cu, minung tambik riantuantu an umnak a si i, meiti chumhnak sehzung lianlian an umnak le sipuazi a thatnak khua a si. Houston timi khua chungah minung million 2.3 an um. Metro area ahcun 6.4 million an um i, USA i Metropolitan area minung tam ah panganak an si.

Houston area ah Laimi zong tam ngaite an um. Krihfabu pathum an um. USA ah a lar ngaingaimi Joel Osteen hruaimi, Lakewood Church, zong Houston ah a um. 

USA ah Laimi zong tampi kan phan. USA cozah nih a kan dawt. Food stamp a kan pek. Medicaid an kan pek. Tangka a kan pek. A kan chiah, a kan thlah, a kan don. A kan zohkhenh. Kan harnak kip ah a kan bawmh. A kan chanh. An dawtnak hi kan cham kho hna lai lo. 

Cucaah USA Laimi vialte nih mah le thiam ning cio in, harnak an tonnak ah donation kan tuah ve a herh. Thilri in maw? Phaisa in maw? Thazaang in maw USA ram caah kan tuan ve a herh ko cang. 

Pathian a zum i, Bawi Jesuh dawtnak a theimi nih cun, midang harnak anton tikah dai tein kan um awk a si lo. Krihfami caah kan a herh bikmi cu:
 "Aa lawmmi hna sin i i lawmh ve le a tapmi hna sin i tah ve a si. Pakhat le khat i zawnruah hi a si. (Rome 12:15,16). Pakhat le khat i bawmh le thatnak i tuahpiak hi Bawipa sin ah a phanmi raithawinak a si" (Heb 13:16) caah, harnak tongmki hi kan i tanpi lengmang a herh. 

Bawmhnak tuahnak a theilomi nih cun Red Cross in tuah hi a tha bik. Cozah he direct in aa pehmi an si. Red Cross cu an lianngan tuk i, ram kip ah bawmhnak a tuahtu zong an si tawn i, an mah sin in tuah hi aa dawh i, a tha bik mi a si.

USA caah nang le kei nih teh donation kan tuah kho ve lai maw? Zei dah kan tuah khawh ve?

Hurricane Harvey caah donation pek duhmi nih cung a tanglei website ah pek khawh an si. Red Cross tuahmi veve an si i, a himbawmmi website an si ko. 

https://www.redcross.org/donate/hurricane-harvey?


http://www.redcross.org/









Tar inn i a zam kholomi pawl an tuar taktak






















































































































Harnak Ton Caan Ah



Kan minung hawi asimi paohpaoh harnak an ton tik ah, kan i bawmhchanh le dirkamh cio a rak herh. Abik in Krihfa a simi kan hawi le kan miphun hawi hna an temtuarnak ah tanpi khun a herh rih. 

Houston Flood caah pumpak le Krihfabu in thil tampi tuah khawh a si. Abik in pumpak tete in bank card in hlut khawh a si. Houston ummi nih biakinn on i umnak innlo ngeilomi umnak pek khawh le tirawl pek khawh a si. Puan ngeilomi puan pek khawh a si. A zawfakmi sekhan piah le sizung kalpi khawh a si. Hi lio caan i, volunteer tuanmi hna hi, uar an um. Pasaltha taktak dirhmun ah an um hna. 

Hi bantuk lio caan ah Krihfabu cheukhat cu an dai ko rua. US ah a min thangbikmi Joel Osteen church "Lakewood Church" zong Hurricane Harvey ruangah umnak ngeilo le harnak tongmi hna caah, innkhat an ong siang lo  timi ruangah sawiselnak an ton ngai tiah U.S News ah an tial i, Joel Osteen zong nih "Kan on ko" tiah ca a chuah ve. Cucu US Nesws ah an tial. Cucu a tanglei ah rel khawh a si.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Well-known televangelist Joel Osteen is navigating backlash amid allegations that his Houston megachurch refused to open its doors to shelter Hurricane Harvey victims.
In response to that steep criticism, Osteen reportedly insisted in a statement on Monday that Lakewood Church is prepared to step in when shelters are unable to provide aid. The nondenominational church operates in a building that once housed the NBA's Houston Rockets and is home to one of the largest congregations in the U.S.
"We have never closed our doors," Osteen said in a statement, according to ABC News. "We will continue to be a distribution center to those in need. We are prepared to house people once shelters reach capacity. Lakewood will be a value to the community in the aftermath of this storm."
Harvey, now a tropical storm, first made landfall last week in southeast Texas as a Category 4 hurricane, wreaking havoc and causing widespread devastation. The storm is also affecting southwest Louisiana, and the collective damage has caused flooding, mass evacuations and damage that is taxing federal and local relief capacities.
As the storm struck, Osteen said in a Saturday post he and his wife were praying for its victims, writing: "Victoria & I are praying for everyone affected by Hurricane Harvey. Please join us as we pray for the safety of our Texas friends & family."
But many on Twitter questioned Osteen's response, saying prayers were not enough.
------------------------------------
Zohchihmi ca
1. http://money.cnn.com/2017/08/25/news/hurricane-harvey-cost-estimate/index.html
2. https://www.usnews.com/news/national-news/articles/2017-08-29/televangelist-joel-osteen-faces-backlash-over-harvey-relief?
3. http://humanevents.com/2017/09/06/hurricane-harvey-could-cause-record-property-damage/

Sunday, August 27, 2017

Mizoram Kokek Rawhralnak

Vawleicung ah hin, kokek harnak hi phun tampi a um. Cu chungah rawhralnak le sunghbaunak tambik a chuahpitu cu, lihnin, thlipi (cyclone, tornado, hurricane, typhoon), tilian nawng le meikang hna an si. Hi lak ah hin Mizoram le Lairam nih kan ton khawh ngaimi cu, Cyclone thlipi le amah he a ra tami ruahpi sur le leimin a si.

Mizoram le Lairam cu kan fingtlang a cheng. Kan vawlei a sawp i a dor. Kan vawlei a kum a no tuk caah, a minh a fawi. Motor lam hna diltlang sang tuk in kan cawh tik ah diltlang a cunglei vawlei kha a rit tuk. Cu a ritmi a cin tik ah a rit chinchin i, Mizoram le Lairam caah tihnung bikmi thil cu "vawleimin" a si. Lairam Hakha minhnak zong kan vawlei a chen tukmi, a kum a no tuk caah a dorh tukmi, vawlei a vang i a chung ah tii a luh khawh tukmi le a rih tuk ruangah an si ko.

Mizoram cu Cyclone a tambiknak Bengal Rilikuai he aa naihte. Bangladesh ram lawng ni a dan hna. Bengal Rili in aa sermi Cyclone nih hin, Bangladesh hi a tongh lengmang. Cu thli cu a van i hel i, Assam State, Mizoram State, Tripura State le a caan ah Manipur tiang in a phan. Ruahsurmi ruangah tilian a chuak i, lei minhnak tampi a chuak lengmang. Innlo rawhnak tiang tampi a chuak cang.

Mizoram cozah zong nih an ruah cangmi cu, "Mizoram hi ruahsur le leimin nih rawhnak tam tuk a chuahpi khawhmi dirhmun ah kan um cang" tiah an ti.

2017 ah hin, Mizoram kan unau zong harnak tampi an tong peng. Harnak voi (3) an tong cang. 

April Thla Rawhnak

-April thla ah National High Way (NH)-54 cu hmun tam tuk ah a min i lam hmun tampi ah a rak pit. Harnak tampi an tong. Aizawl ah inn dot 3 a rak pur. Lam hmun tam tuk ah a minh caah Aizawl khua chung hmanh ah lam hmun tampi ah rawhnak a chuak. Phone line zong tampi a rak rawk. 

June Thla Rawhnak

Nai June thla 9 thawk in a fak bikmi leimin a thawk than. Cu zong cu Cyclone thlipi nih a chuahpi chihmi ruahsur ruang ah vawlei minh aa thawkmi a si. Hindustan Times nih an tialnak ahcun, vawleimin ruang ah Mizoram pumpi ah inn 877 a rawk; minung 12 an thi. Minung 10 cu Lunglei District ah an thi i, a dang pakhat veve cu Aizawl le Serchhip District ah an thi.

Innlo tambik a rawhnak Lunglei District ahcun inn 165 a rawk dih i, inn 299 cu chiatnak an tong. A changtu cu Lawngtlai District ah inn 51 a rawk dih 280 tluk zei mawzat rawhnak an tong. Mamit District ah inn 14 le 9 zei maw zat an rawk ti a si. Aizawl ah inn 65 fak ngai in an rawk. Cun Aizawl sang pali ah, thlanmual an min i thlan a zapite 311 a min cang ti a si. Ruak kuang zong an chuak viar. Vawlei a chen caah thlanmual tha zong a har i, thil pawi ngai a si. Aizawl caahcun sunghnak nganpi pakhat a si. 

Mizoram pumpi ah nawng nih cintlaknak hectares 137 le ngakhur 62 a hrawh ti a si. Mizoram caahcun sunghnak nganpi a si. Minung 2,000 harnak an tong ti a si. Khuate cheukhat rawhnak cu an theihlomi zong a um kho men.

June tilian ruangah, Tlawng tiva kam ummi Sairang ahcun dawng 40 an zamter hna.  HN 54 kha a minh tuk caah, Assam ram in, Lunglei, Lawngtlai, Saiha, Champhai le Serchip tiang lam a pit dih ti a si. Electric power zong tampi a rawk. Tlabung ah inn 30 hi tii nih a fenh. Minung 8 an thi i, 6 an tlau. Aizawl ahcun hmun kip ah a min i, lam tampi a pit. Electric zong hmun tampi ah a rawk. Telephone line zong a rawk. Mipi tampi harnak an tuar.  Inn tambik a rawknak zong Aizawl ah a si.

August Thla Rawhnak

-August 24 (Nilini) ah harnak an tong than. Ruah cat lo in a sur caah, Aizawl kuakap ah inn 7 a min. Biakinn pakhat aa tel chih. Hmun tampi a minh caah lam tampi a pit. Aizawl-Champhhai high way le Aizawl-Thenzawl-Lunglei high way zong a pit i minung tampi harnak an tuar than. Khuapi chungah telephone hri zong tampi a cat i, mipi pehtlainak lei ah harnak tongmi an tam ngai. Aizawl khua chungah lam zong a min i, harnak tampi an tuar than hna.

Hmailei Mizoram

Vawleipumpi lumnak ruangah, vawleicung khuacaan hi a rawk chin lengmang i, cyclone thlipi hna hi an fak chin chin lengmang ti a si. Khua caan he pehtlai in, Mizoram le Lairam hi harnak kan tong chin lengmang kho. A ruang cu kan tlang an sang. An cheng fawn. Kan vawlei an no i, an dawr i an fekfuan lo. Cu tik ah ruahpi a tuh tuk i, tilu a lianh ahcun vawlei rawh a fawi tuk. Kawlram nitlaklei tlangthluan le India nichuahlei tlangthluan hi aa tlaimi an si i, vawlei an no ngai. Cucaah ruahpi tuk le lihnin nih kan vawlei hi tampi a minhter khawh. Global Warming ruangah vawlei ah cyclone hi a fak chin lengmang lai ti a si i, Mizoram le Lairam zong hi, atu bantuk leicimhnak hi kan tong chin lengmang kho cang.

Cucaah inn sak tik ah kan saknak vawlei kha zeitluk in dah a feh timi zoh le theih hrimhrim a herh. Aizawl le Mizoram khuapi tampi ahcun "A rem lo nak hmun a si zong ah, an duhnak hmun paoh ah inn an sak ko. An vawlei hi a fek maw fek lo? Caan sau caah kan inn hi a him lai maw him lo?" timi hrimhrim hi an tuaktan tuk rua lo. A chen tuknak zong ah inn rit mi le a sang taktakmi an sak hna i, tih a nung tuk. An ram nih an tonmi kokek rawhralnak he pehtlai in, cu an uarmi le nunzia cu Mizo nih an kaltak a herh ngaingai cang.

Aizawl khi tluk chennak hna i, dot 9-10 hna an sakmi cu, a vawlei hmunhma zoh ah a si kho lo. Abik in Cyclone area ah an um pin ah, Mizoram nitlak lei kap deuh tein Plate Tectonic vawlei kakmi hi a kal caah, lihnin fak taktak nih Mizoram hi a tongh khawhmi hmun ah a um. Richter scale in 8.00 cung a simi lihnih hna, Mizoram hrawng i a chuah sual citcet ahcun, Aizawl khua hi tam taktak rawhnak a tong kho mi dirhmun ah a um caah, atu te in an engineers le cozah nih timhlamhnak le mipi fim an chimh hna a herh taktak.

Cucaah Aizawl le Lunglei tibantuk hmunhma tih a nunnak hmun inn sak tik ah, an i ralrin taktak a herh. Mizoram ummi Mizo miphun nih an "inn kongah an khuaruah ning, thil an hmuh ning, an uarmi le an nunphung (culture)" kha an thlen a herh taktak. Culoahcun Mizoram hi rawhralnak an tong chin lengmang lai.

 Cucaah Mizoram nih hmailei ah an ruah dingmi cu:

1. Cyclone thlipi hi a tam deuh lai i a fak taktakmi zong a hrang chin lengmang lai ti a si.
2. Inn sak tikah a vaam ah canphio luklak in sa ti lo in, thing-ah in sak zuam ding
3. A chen tuknak ah inn sak lo ding. Aizawl khua inn vialte chek than dih ding a herh.
4. A chennak hmun i inn sak tik ah, a rit tukmi-tlakrawh le lung- in sak lo in thingah tu in sak ding hi thapek a hau
5. Inn saknak ding hmunhma vawlei a fehfuan ning le tih a nunnak kong kha tha te in zoh hnu ah inn sak ding
6. Vawlei a min kho timi ruahnak hmun cu high way lam cawh tikah hrial khawh chung in hrial ding
7. Mizoram khua hmunkip ah le High Way kip ah vawlei himtertu Veteva ram cin a herh
8. Khuachung ah thingkung cin le tilu hawr tha tein sersiam a herh
9. Inn sang tuk sak hrial a hau
10. A min kho tiah ruahmi khua cu chuahtak i khuathar ah thial chung a herh
11. Leimin kong ah hnawm an hlonh ning, khua chung ah chungkhar cio nih tii an luanterning tiang in mipi nih lungfim tein an nun a herh. Cozah lawng rinh lo in "lung fim" tein nun an herh ko cang.

Hi bantuk in cyclone kong le leimin kong ah ralring te le lung fim tein an um ahcun, harnak le sunghbaunak tampi Mizoram mipi nih an hrial khawh lai timi ruahchannak ka ngei.

Forhfialnak

Mizo le Lai (Chin) cu unau chuak khat bak kan si. Mirang chan hlan ah ramri a ngei lo mi kan si. Kan miphun hi Esau le Jacob bantuk ceu kan si. Thil phun tampi nih miphun dang le ramdang ah a kan chuahter caah miphun dang kan lo le a si.

Cucaah Kawlram buai lio ah Laimi eidin kan kawlnak le a kan zohkhenhtu cu Mizoram an si. CNF an i thawknak le thazaang an lak hmasatnak zong Mizoram a si. Kan pam caan ah tirawl kan laknak, kan har caan ah kan i hlawhfatnak, eidin kan zalhnak le pumcawmnak kan kawlnak cu Mizoram an si. Solfa tiang in thathnemnak a kan pek. Mizo le Lai cu then awk kan tha lo. Cucaah Hakha a rawh lio (2015) zong ah Mizoram YMA le mipi nih tanpinak tampi an rak kan ngeih. Kan rak i lawm tuk hna.

Atu bantuk in kan unau Mizo nih Aizawl in, Champhhai in, Serchip, Lunglei, Tlabung, Lawngtlai tiang in harnak an ton tik le innlo rawhralnak an ton tik zongah, hmun kip ummi Laimi nih kan philh hna lo le tanpi an herh. CBCUSA Nubu zong nih tanpinak an tuah i, atu lio ah CBCUSA zong Krihfabu 100 renglo zong nih siantawk in tanpinak tuah ding in CBCUSA Headquarter in nawlnak le forhfialnak zong an tuah. Hihi thil tha le thil dik a si i, kan i lawm. Hmun kip um Laimi abik in USA ummi nih bia tak tein thazaang chuahpi le bawmhnak tuah ding cu kan herh hringhran ko.

Hmailei zongah Mizo le Lai kan i then awk a si lo. Unau kan si lawng silo in Krihfa veve kan sinak hrimhrim in kan i siaherh le dawt khun a herh. Abik in ramtha ummi Laimi nih kan unau Mizoram harnak an tonnak ah, daithlan ding kan si lo. Harnak ton caan ah i tanpi le dirkamh zungzal hi kan lungput si a herh.

----------------------------------------------------------
Atanglei hmanthlak hna hi April, June le August thla chung i Mizoram hmun kip ah rawhnak a chuakmi an si. A cheukhat cu tuan deuh min aa chapmi an si. Google in ka lakmi hna an si.



















Monday, August 21, 2017

Tuar Har Ngaktah Nunnak

Vawleicung ah hin tuar harmi thil a rak tam tuk. Cu fale caah tuar a har tukmi pakhat cu, ngakchiat lio tein nulepa thihtak hi a si. Nihin ni ah UNICEF nih an tuaknak ah, "Ngaktah hi million 140 an um" tiah 2016 cazin ning in an ti. Hi hna hi, a nu asiloah a pa asiloah an pahnih nih thihtakmi an si hna. Nulepa an thihnak a ruang phun tampi a um i, zawtnak, mahthahnak (suicide), tlaunak, kokek thihnak, khawndennak le raltuk ruangah thihnak ti in phun tampi a um. Midang nih thahnawnnak ruangah a thimi zong tampi um a si.

Laimi chung hmanh in, ngaktah sinak a tuarmi tampi an um hna i, a din deuh le fak deuh in an um hna. Naute ah Kentucky ah Pu Lian Cung Nung cu motor cungah meithal in an kah i, a fale (3) a taantak ve hna. Nupi le fale caah ngaihchiat ning a fak tuk. Ruakhumh lio ah an nu nih a chimmi cu, "Kan pa an kah lio ah hin, rak ka khen chih ve hna sehlaw timi ka ruah ah, kei ka himmi cu, Pathian nih ka fale caah a ka himter ko" tiah a ti. Thinphang tuk khi a rak si.

Kan khua ah a ummi chungkhar pakhat cu an pa nih a liamcia kum (3) lio ah  kal tak hna i, a nu nih 2017 ah a kaltak ve hna. Nulepa nih ngeilo veve in cuticun a tang rihmi an kum vialte khi, a kal ding an si cang hna. Hi bantuk hi si sual cio a fawite ko. Minung sinak ah a si kho viarmi a si.

A tanglei ah hmanthlak a cuangmi nu i a fale zong hi ngaktahnak fak taktak an tuar ve mi faphir an si. Hi hna hi unu thla (21) pakhat te lawng an ngei.

Stephanie Caceres died 12 days after giving birth to twins.

Hi ngakchia hna nulepa zong hi, zarh kar khat chungah an pahnih tein an thi. An fale ngakchia taktak pathum hi an ngaktah ning a fak ngai. July 11 ah khan, West Palm Beah khua ah, Jevaughn Suckoo (k.26) cu an umnak apartment ah meithal in an kah i a thi. Nithum a raoh ah an a girlfriend, Stephanie Caceres nih faphir a ngeih hna i, nau a ngeihnak in naucung in a thi ve. Cu hnu ah thla 21 a simi fanu te an raoh ta rih.

Stephanie Caceres (k.24) hi a taksa ah infection (rungrul) a lut i, ICU ah an chiah. Nau a ngei i a dam kho ti lo i, cuticun a nunnak a liam ve. Chungkhar nih an fale cawmnak caah $14,000 an herh i, Family's GomeFund ah fund raising zong an tuah tiah CBS 12 nih ca an tial.

GomeFund ah a ni nih a tialmi cu hitin a si:

"Stephanie nih hin a dang bantuk in tuah awk a simi cu a tuahta dih i, ni 10 chung zawtnak a doh. Asinain July 26 ahcun Liannganbik (Pathian) nih van ah lak ding in bia a khiah i...." tiah.

Mah ca te hi a tha ngai. Thihnak kan ton tik ah, zeiruang dah kan thih? Thih za lo mi zei ca dah kan thih? Mitha le sualnak tuahlo zong ziah thih za lo ah an thih? timi vialte hna hi, minung nih cun kan hngal kho bal lai lo. Asinain, vancung Pa Pathian sin kan phak tik le "hmaitonh tein kan i hmuh tik ahcun, kan fiang te ko lai." Hi vawlei ahcun, "Bawipa ni a khan, Bawipa khiahmi a si" ti hi zumhnak in kan chim khawh ahcun zaang a rak dam cemmi a si.

An fale an raoh tami hna cu, a thimi pa i a far le nih an zohkhenh hna timi kha CBS nih an tial. Vawleicung ahcun mah bantuk in chuahka bak in, nulepa zong a thei manh lo mi ngaktah hi, million tam tuk an rak um hna. Cu hna lak ahcun, hi faphir hna le an unu te thla (21) zong hi aa i tel ve.

India le bang ahcun ngaktah an rak tam tuk caah, Mother Treasurer te hna an mission ngan bik cu, "Ngaktah zohkhenhnak" a si. Kawlram zongah "Ngaktah zohkhenhnak ministry" hi a tam chin lengmang i, riantuantu hna cungah kan miphun kan i lawmh awk a si.  Ngaktah hna zohkhenh hi, Pathian nih a duhmi le a cohlanmi a thiangmi biaknak cu a si ko ti kha cathiang zong nih a kan cawnpiak (James 1:27).

Nihin ni ram rum tuk ah chiahmi USA hmanh ah hin, ngakchia 400,000 hi nulepa sin um lo in midang nih cawmmi an si ti a si. A tam deuh cu ngaktah le nulepa aa thenmi an si. Cun atu lio abk ah hin ngakchia 100,000 renglo hi cawmtu ngeilomi an um i, cawmtu an hngah lio a si tiah Christian Post ah an tial. USA ah African-American ngakchia hi 14% lawng an si nain midang nih cawmmi dihlak i 28% hi an mah an si. Cucaah miphun pakhat le khat zong ngaktah ning a rak i zat cio lo. Hi bantuk nulepa nih cawm lo in, midang nih cawmmi hna hi, lungthin in harnak tampi an tuar ti a si.

Ngaktah nunnak hi, taksa caah harnak a si. Lungthin (psychology) in harnak ton a si. A lamkip in harnak an tong. Cucaah kan umnak hmunram kip ah, ngaktah hna dirkamhpi hi Krihfabu kip kan ministry pakhat ah ser a  hau. Thinlung dirkamhnak hi tampi tuah a hau. Cu ministry ahcun Krihfabu chung member dihlak tel ding hi, kan rian cio a si. Zeicatiah kan Krihfabu cio ah, ngaktah le nuhmei le pahmei hi chuah khawh peng a si i, hi bantuk thil um tikah Krihfabu nih dirkamh hi a herhmi rian a si. Cu rian cu mipi nih kan theihfian khawhnak ding caahcun "Tuar har ngaktah nunnak" hi kan theihfian a herh hringhran.

-----------------------------------------------------
Zohchimi ca

1. http://www.christianpost.com/news/the-orphan-crisis-in-america-96961/




Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....