Hakha khua hrawnghrang hi, vawlei a sawp, a cheng, atolh, a kak i, thlanglei ah an i thawn peng. Cucu 1982/83 Hakha sianginn ka kai in ka hmuh cangmi asi. Cu sining cu ka ruat i, Hakha khua ah, leimin ruangah hi bantuk rawhralnak hi a um kho taktakmi asi timi hi, ca ka rak tial lengmang. Kan chanchung taktak i a chuah tikah ahcun, ngaih a chia taktak.
 |
| Hakha rawkmi |
Tu chun ni ah, HRC Secretary Rev. Tluang Ceu nih email a rak tialmi ahcun hitin a tial.
"Camp ah an i tet tuk caah innthar an ngeih hlan chung i dawrnak ah tiah an remh i an umnak chungmi inn pawl he rel chih ahcun, Hakha ah azapite inn 970 a rawk. Mipi 4,096 harnak tongmi an si. Cun Hakha Peng khuate ah a rawkmi inn 112 asi" tiah ati. Dumhau, lamsul a rawkmi a tam taktak ti asi. Aman in tuak ahcun, million tam tuk man ding a rawk.
Hi dirhmun hi zoh tikah, Lairam dirhmun cun a tlawm lo taktakmi rawhralnak asi. Sunghnak le zatlaknak asi. Khatlei ah Laimi hi ramdang nih a rak kan thei bal setsai lo nain, tutan harnak nih vawleicung khuazakip ah a kan theihter i, vanchiatnak chungah thiltha zong a rak um ve. Zeicatiah ruah lo pipi in bawmtu "bu" hna zong Lairam ah an rak phan hna i, cucu lunglawmh awk ngaingai asi.
Phungchimtu pakhat nih a chim i, "Kawlram hlasak thiam pa nih a chimmi cu, Kawlram ah rawhralnak a um fate, bawmhnak kan tuah lengmang ko nain, tutan Hakha rawhnak a ton tluk i, tangka a hlu a tam hi kan thei bal lo. Kan tangka hmuhmi hi a rel in rel cawk asi lo" tiah ati ti asi. Cu zong cu khuaruahhar ngai asi. Pathian nih mi thinlung ah rian a tuan ti lo awk a tha lo.
Khatlei ah Hlasakthiam Sung Tin Par te hna le adang ram hruaitu hna an tan ruang zongah aa tel ve ko lai tiah atimi zong tampi an um. CNF riantuannak le CBCUSA riantuannak le Hakha a dawtmi pumpak riantuannak le Krihfabu riantuannak zong tampi aa tel i, Hakha tangka lut hi a tam in a tam taktak tiah an chim tawn. Cucu lunglawmh awk taktak asi. Kan sunghnak hi miaknak ah Pathian nih a kan ser piak timi hi, ruah lo awk a tha lo.
Zeicatiah nihin ni Hakha i bawmtu bu (organization) lutmi hna hi, Hakha nih cun a theih hmanh kan theih setsai ballomi hna an si ti awk an si ko. Atu i, Hakha khua ah bawmtu "bu" (organization) lutmi hna cu cozah lei zong an si pin ah, WFP, Save the Children, UNICEF, UNHCR, KMSS le local civil society an si. Hi vialte hna Hakha ca i rian an tuanmi hi asunglawi tuk hringhran.
Hakha khua zong chanthar khua taktak in ser ding a herh taktak. Hi kong belte ah bia kan theihnak ahcun thachia ngai asi. Hakha khua hi "Kawl khuate bantuk in an ser" ti te hna asi tik ah, apawi taktak in ka ruat. Kan ti khawhmi aum lo tikah, a pawi ti pin cu chim ding aum ti lo. Lairam hruaitu kan mifim hna nih hi kong hi thuk taktak le biapi taktak in ruah a herh.
Zeicatiah, nihin ni ah hin, a fawi lo taktakmi le a herh taktakmi caan lio ah, Hakha khua hi a um. Hakha khua cu "Metro Hakha" asiloah "Greater Hakha Plan" ser i suai chung aherh. Hi hnu kum 300 ahcun minung million 1-3 karlak um te dingmi khua asi caah, atu tein timh ciammam tein khua tlak le ser a herh. Atu hi a caan liote asi. Innlo le lamsul aa ser hnu ahcun, Hakha khua remh le ser khawh asi ti lai lo. Cucaah Lairam mifim le hruaitu hna nih, biatak tein khuaruah le riantuan a herh hringhran.
Chanthar Hakha Khualipi sernak ding hi, Lairam hruaitu hna kut ah a um. An mah nih an ser asi le Hakha a tha lai. Lairam tuanbia a tha lai. An tuanbia a tha lai. Lairam mifim hna nih, zeitindah Hakha khua an ser timi nih, a kan hruaitu han hi, Lairam caah zei rian dah an tuan timi zong a langhter dingmi thil pakhat asi.
Cucaah Lairam hruaitu hna nih Hakha khua sernak kong ah, an rian an tuan maw? An tuanvo zeidah asi? Hi tluk rawk nelnul in aum komi khua hi zoh sawhsawh in maw kan zoh lai? Cozah ah biatak tein nawr ding asi hnga lo maw?
Hakha khua thar sernak kongah Laimi hruaitu hna, dai tein an um sawhsawh ko ahcun, "tuanbia nih bia a chalh than te hna lai." Cucu mipi nih kan thimmi hna, Lairam hruaitu hna nih ruah hrimhrim a herh cang!!!
No comments:
Post a Comment