Monday, February 18, 2019

Online Hlennak le Dehnak

A tu kan chan cu "Vawleicung dawr kal zor i, online dawr kal a karh chan a si." Thil fate  in, thil nganpi tiang online in cawk khawh a si. Motor in computer in drone tiang cawk khawh a si cang. Online in kawl khawhlo le cawk khawhlomi thil a um ti lo ti tluk a si. Ngaknu hmanh inn ah len hau ti lo in, "online in len (online dating) chan a phan i, online in aa leng i aa thi-ummi nuva an tlawm ti lo." Chungkhar hmanh online in dirh hram thawk a si cang. Laimi hmanh, parcel nak sang deuh in, online in aa leng i aa thi-ummi an tlawm ti lo.

Online dawr kal le thil cawk hi a thatnak tampi a um. A chiatnak zong tampi a um. Micheu caah miaknak tampi a um bantuk in a cheu caah sunghnak tampi a um ve. Cucaah online dawr kal hi ritlak a tam deuh i ralrin zong a hauhnak a tam deuh. Zeicatiah vawleicung dawr taktak nakin hlen a fawi deuh caah a si. Vawleicung dawr ahcun "Zei hi dah a tak a si i, zei hi dah a lem a si?" timi theih a fawi. Minung taktak he bia ruah a si. Online ahcun a tak le a lem theih a har. Biaruahmi minung zong muihmuh a si lo caah, zei bantuk minung dah ka chonh? Khawika rammi dah a si? A biachim holhrel le a cawlcangh hi zumh tlak a si maw si lo timi hngalh a fawi ti lo. Cucaah a thilri zong ah palh khawh a si i, a minung zongah palh khawh a si. "Double" in palh khawh dingmi a tam tuk.

Phone le online (internet) in i hlennak le dehnak hna hi, Mirang holh in "Online scam and fraud" tiah an ti. Lih in thil tuah i hlen i an tangka le sining (identity) lak piak in thil tuah kha chim duhmi a si. Hi online hlennak le dehnak hi a tam tuk cang i, minung tampi sunghnak an tong cang. Hihi computer riantuannak a sannak ah a tam khun i a san zong a sang khun.

Fimzer chan a si caah, miphun dang cu chim lo, Laimi le Laimi hmanh aa hlengmi le aa dekmi an um pah len cang. Laimi sin hmanh ah, ralrin taktak a hau. Khua pakhat ah "Gas" caah Lai mi pa pakhat nih, midang min in aa tuah i, harnak a tongmi pakhat ka ton bal. Khua pakhat ah, Laimi pa pakhat nih, a dang Laimi pa min in internet le phone service a lak bal i, harnak a tongmi ka theih bal. Lai pa pakhat baak nih a hawipa min in credit card aa tuah i tamlak a sunghter than. Cucu keimah pumpak nih ka theihmi thil an si. Ka theihlomi tam tuk a um rih kho men.

Scam hi FBI le U.S cozah zong nih biatak tein an doh tuk nain an tei kho taktak lo. Pakhat an tei ah a dang pakhat a chuak than. Cucaah zapi zaran nih theih khawhlo dingmi scam hi kan pawngte ah a um ko timi hi, kan fian le ralring tein nun kan herh. Culoahcun har le fe tein kawlmi kan tangka hi luklak ah ek lak in lak piak khawh a si.

A bik in fimnak a sannak, Europe le U.S ah hin kan i ralrin khun a herh. A ruang cu Website a lem tampi  a um caah a si. Tu chan cu fimchan a si. Fir chan le lihchim chan zong a si. Europe le U.S cu chim lo, Nigerian Scams hmanh nih hin, minung tamtuk an hlen cang hna. US ummi Laimi pastor pakhat le Evangelist pakhat zong Nigerian Scams nih an hlen hna le tamlak an sung bal.

Cucaah na email ah "Nigerian ram in mirum le company ngei ka si. Tangka cu zat cu van tun law cu zat cu a miak na hmuh lai" timi email phun na hmuh ahcun, "Nigerian ram in tuphaw aa khuhmi cenghngia an ra cang?" timi kha ruah cia a herh. Rul bantuk in fim a herh.

US ah mi tampi hlen an tonnak cu, "IRS kan si? Cozah zung in kan si?" tibantuk in hlen i tangka cawh hi a si. U.S ah a lar cemmi hlennak cu "Mi credit card in mah dawr thil cawkter" a si. Keimah zong ka credit card $45 in voi (4) an lak. Ka chek i ka theih. Ka lak khawh than i, ka credit ka rak thah bal. Cucu pumpak ka tonmi a si.

Voi khat cu ka hawipa pakhat nih, "Kan nu hi rian a tuan peng ko. A tangka hi kan hmang lo nain ka zoh le a karh kho bak lo. Zeidah a cang hnga? Kan thei lo" a ti. "Online in cheknak nan tuah maw?" tiah ka hal. "Kan tuah lo" a ti. Ka tuah piak hna i, online in an tangka cu ka chek piak hna.

Aa hmannak cu a rak tam ngai. A zapite $2,500 kuakap a si. Aa hmannak cu "Cincinnati Bell timi telephone company te hna, Duke Energy timi company te hna le a dangdang hmun li tluk a si." "Hihi zeidah na tuahnak le na hlohmi an si?" tiah ka hal. "Ka thei lo. Ka hlo bal lo. Cell phone zong ka ngei lo" tiah a ti. Hlen le lih a si timi ka fiang colh.

Bank ah ka va kalpi. Bank nih an timi cu, "Bank statement thla (3)  chung kan kuat ko. Zeitikhmanh ah a claim lo caah, kan policy a si caah kan bawm kho ti lo" tiah an ti. Keimah nih ka chonh piak i, tam lak te cu kan hmuh nain, zei maw zat cu a sung. Cucaah "Ka tangka lutchuak hi a hman maw hmanlo?" timi hi online in zarh khat ah voi hnih-thum cu check hrimhrim a herh.

Zeidang hlen hi cu a zia ngai. Hlen lakah hlen fak bik le a mualpho thlak ngaimi cu,  "Ngaknu tlangval uarnak (romance) in hlennak hi a si." Na ton ve sual lo ding a herh.

1999 kum ah, Dayton i UTS sianginn ka kai lio ah a si. India ram Delhi khua in ka hawipa pakhat cu, U.S ummi Philippines nu he online in an i duh. Biattak tein an i duh. Cu nu nih cun email in hmanthlak a van kuat. Kum no te a si. Fa pakhat ka ngei a ti. Fakhat ngei le pangpar tonh an ti bang, aa dawh taktak khi a si. Zei bantuk pa paoh nih helh le thit duh ding in aa dawh. Ka hawipa le cu Philippines nu cu sau ngai an i duh. Telephone in an i chawn. Nu nih cun, a tah hna a van tah hnawh. A nuar hna a nuar. Ka hawipa cu a mah te hmanh scholarship ngah lo le har chinchap ah. A tah hna a van tah tik ahcun a zaang a fak. A lung a nuam ti lo i, tangka hna kha a kuat. Phone card hna a cawk piak. A caan ah keimah hna nih tangka a ngeihlo caan ah ka cawih rih.

U.S ka phanh ka a si. Thil sining khi ka thei kho lo. An i duh taktak in ka ruah ko. Nu tah aw zong cu ka van theih ve tawn. A tah tik ahcun ka hawipa cu a lung a nuam lo. A zaang a fak. Cu nu nih cun Dayton ah rak tlawn zong aa tim. Vanlawng ticket cawk piak ding tiang hmanh khi ka hawipa nih a timh. Cuticun sau ngai an i duh. A sinain a caan a phak cun ton khawh ding lam a fawi ti lo caah, an i pehtlaihnak a cat.

Nikhat cu, ka hawipa cu, "Nan i duh ti maw?" tiah ka hal. "It is wasting time and money" (Caan le tangka pam za a si) tiah a ti. "Caan le tangka pam za a si" timi a theih cu, a rak tlai tuk cang." Cu lio ah ka hawipa nih siseh, keimah zong nih siseh, kha bantuk online in ngaknu tlangval hlennak kong kha kan rak thei bak lo. A um kho ding pungsan khin kan rak ruat lo. Kum tam deuh U.S ka um hnu lawng ah "Uar hlennak" (Romance scam) a si kha ka fiang.

Romance Scam hi "Uar hlennak" tiah ka ti. Zeicatiah minung kha i uarter i, an tangka a lak khawh chung in lak piak a si. Velhle dawtnak le duhnak in aa thawkmi hlennak a si. Velhle hi tih a rak nung taktak. Zeicatiah velhle cu thlachiat a ruat lo. Amah ca lawng aa ruatmi a si caah a si.

Philippines nu zong cu, "fidi" bantuk a si. A rak tuah tuk cangmi le a cawng tuk cangmi a si caah, a van i tahter ahcun ka hawipa cu a celh in a rak celh lo. A zaang a fak tuk. Keimah hmanh khi ka lung a rak tha setsai lo. "Rak in tlawng seh. Kan donpi te lai" ti hna ka hei ti len. A hnu ka ruahmi cu, "Maw theihlo fah" ti ceu khi a si ko. A hnu ahcun, ka hawipa cu "A lu lawng a lei ko."

Cu nu cu "Philippines taktak a si zong thei hlah. A hmantlak le a chawntu kha an i khat maw, an i dang dah ti zong thei hlah. An i chonh lio ah hin, a vapa he an thu ti maw, an um ti maw timi zong thei hlah. Nuntung a si tak le ngaknu a si zong thei hlah. Khawika khua a um zong thei hlah." Ka fian hnu ah ka ruat. Cu bantuk minung he online duh hi, "Mithla he duh tluk a si" ka ti. Cu nu nih minung zeizat dah a hei hlen hna lai i, a paw zeitindah aa cawm lai? " timi khi ka ruat.

Nihin ni ah Laipa tam nawn hi "Facebook" in Lainu tam nawn nih "Uar hlennak" (Romance scams) an tuah cang hna. Keimah pumpak theih bakmi a si. A cheu cu dollars 500 renglo sung um.

Laimi zong kan fim tuk ve cang le Philippines nu bantuk hlen hmang zong kan um kho ve cang. Laipa le Lainu zong uar hlennak (Romance scams) kan i mih sualnak hnga lo ralrin a herh. Tangka sungh lawng siloin nupi fate zong sunghk khawh a si. Nupi le cheukhat zong vale he buai khawh a si. Lai nupi cheukhat zong Facebook ah aa mihmi kan um pah len cang. Ralrin a herh.

Hi bantuk duhnak hlennak (Romance scams) hi U.S le Australia le Europe ah tambik sunghnak a chuahpitu thil pakhat a si. Duhnak hlennak ruangah, nikum 2018 ah vawleicung pumpi ah million 800 sunghnak a chuak tiah FBI i online scam le fraud lei a tlaitu nih an ti. Online duh hi "Velhle duh" a tam caah, i co tung lo i mah zatzat sungh cu a pawi taktak.

Uar hlennak ah hin, ngaknu hi tam deuh hlen an tong ti a si. Tahchunhnakah, US ram chung ah,  ngaknu kum 40 le a cung lei hi tambik hlen an tuar i, nikum ah an sunghmi hi $68.5 million a si; pa kum 40 le a cunglei sunghmi hi $13.8 million a si. Nu le pa kum 39 tang nih an zapite sunghmi hi $4.4 million a si. Cu thil nih zatlang nunnak ah a langhtermi cu "Nu hi kum 40 si hnu ahcun an van a rak sang deuh i rit an la deuh tinak a si" tiah an ti.

Careltu hi ngaknu na si i kum 40 leng na kai ahcun hlen na fawi deuh kho ngai i ralrin deuh na hau kho men.  Online scam le fraud ah hin ngakchia hmanh an hlen hna. Tar zong an hlen hna i, hlen a tong bik cu kum 70 cung an si ti a si. A ruang cu kum 70 cung cu thluak nih thil a tuak kho tuk ti lo. Chimmi paoh zumh a fawi cang. Ngakchia thluak bantuk an si khawh caah a si.

Uar hlennak ah hin tambik a sungmi pakhat cu Debby Montgomery timi nuhmeinu a si. Mormon Krihfa a si. A va pa a thi i, a um a har. A li a leng. Thla nga a rauh, November 14, 2010 ah "Online dating site" timi ah Debby cu a va lut. Cu ahcun a lungthin a khawih ngaimi pa he an va tong i, an i duh. Thla 22 tluk an i duh. Cu online tlangval pa cu, Eric Cole timi England ram in pahmei pa he online in an i duh. Debby Montgomery cu a rum ngaimi a si. Eric Cole nih cun Ph.D ka si, Malaysia in India ah thing sunglawi a zuarmi ka si. Kum khat ah million tampi thing zuarnak in a hmumi ka si. Krihfa ka si i, khual tlawn ka huam ngai le ram kip ka tlawng a ti. A holh zong England holh a si. Ni chiarte email an i kua i, thla khat hnih ah an i duh. A donghnak ah an i duh taktak i, a donghnak ah pa nih tangka a van cah i, Debby Montgomery nih cun voi thum a hei kuat.

Debby nih cun tangka a kuatmi cheukhat cu record aa chiah i, $70,000; 10,000 le 105,000 a kuatnak recoard a um. Cu hna cu Hong Kong, Kuala Lumpur, Kowloon le London ah a si. A donghnak tiang a kuatmi dihlak cu $1,000,000 a si. Cu hnu lawng ah, Eric Cold timi cu midang siloin Nigerian Scam i minung pakhat a si. FBI zong nih, "Khawika dah tangka an thoh i, khawika dah a dongh i, ho dah a cotu a si?" timi an thei kho thai lo.

Uar hlennak ah hin nuhmei le pahmei an tuar khun ti a si.

Zeidang tangka le chawva hlennak cu chim cawk a si ti lo. Kan tial cawk lai lo i a biapimi le thil cangmi tlawmte van tial ka duh chap. Klen le deh hi phun tampi a um. Cu lakah a tam khunmi cu:

(1) Thil man fak ngaimi deng tein zuarh "prize scams"
(2) Tangka mah zat hi rak tun law hi zat na hmuh lai timi "money scams"
(3) Ngaknu tlangval i hlennak "dating or romance scams" (uar hlennak)
(4) Na tuah lo ahcun vanchiatnak na tong lai ti in, "Pathian bia in hlen i tangka nem tein lak piak."
(5) Rian kan ngei; rian rak tuan; tangka hi zat van tun chung ti phun in hlennak
(6) "Identity theft" timi social, min le address hmang in mi min in "credit card" tuah le thil ba lak.
(7) Ngaknu ka si; ih-ti na duh maw ti riangmang in a donghnak ah credit card tangka lak piak

Minung kan karh bantuk in fimnak zong a karh i scams phun zong a karh chin ve. A tu chan ahcun, cawpi le rangpi va fir kha a um ti lo. Online in mi tangka kha hlen le fir chan a si cang. Cucaah "Online scams" ah hin minung tam tuk rap fawih in an i fawih. Online scam tambik an sunghnak cu hi tin a si tiah Scamwaitch.gov.au nih an tial.

1. Ngaknu tlangval uar hlennak (dating and romance scams)
2. Sipuazi tuahnak (investment scams)
3. Tangka a hlei in cawh (False billing)
4. Online thil cawk (online shopping scams)
5. Hrocer, thahnawn le tlaihkhih in hlennak (threat to life, arrest & others)
6. Hacking timi "mi min le sining fir piak le a donghnak ah an tangka lak piak"
7. Lamhlat pi'n an tangka fir piak (remote access scams)
8. Nigerian scams timi Nigerian in meiti mirum ka si; tangka van tun ve law a let in na hmuh lai timi.

Hi a cunglei scams lak ah No.8 "Nigerian scams" timi hi a tam ngaingai i, ram dangmi tampi an i fawihnak a si. Hi Nigerian scam ah hin, mi tampi an sung.

Tu chan ahcun, online ah hin website tam tuk a um. A cheu cu an tha ko nain a cheu cu an tha hrimhrim lo. Amazon te hna hi cu a himbawm ngaimi website an si. Company lianlian a simi Wal-mart le BestBuy tibantuk hna cu a himbawmmi an si. Craiglist le eBay hna hi an himbawm tuk lo. Zeicatiah hi website pawl in minung tampi hlen an ton caah le lih in website lem an um caah a si.

Online hlennak kong ahColumbus news a chuakmi pakhat cu ka philh kho bak lo. 2011 ah Craiglist website ah leikuang kaupi ah rian kan ngei. Zarh khat ah $300 kan in pek hna lai ti in rian an thanh i, lam hlatpi in Ohio ah riantuan ah pa (3) an ra. Cu hna cu Ohio Akron khua in Ralph Geiger (56), Norfolk, Virginia in David Pauley (51) le Massillon, Ohio in Timothy Kern (47) an si. Cu hna cu Ohio mi rianngeitu aa timi hna nih, muilai te ah ramtang ah, meithal in an rak kah hna. Pahnih an thi. Pakhat hma a pu i mui lak ah a zam i a luat. A thattu Richard Beaseley (52) le tlangval Brogan Rafferty (16) cu an tlaih hna. An tlaihnak hna a ruang zong cu, mi pakhat thah an timhmi kha a ban ah an kah i, a zam i a luat. Cu pa nih cun a phuan hna caah a hnu ah an tlaih khawhnak hna a si.

Craiglist ah rian ka ngei ti in, doctor pakhat nih rian cu a thanh ve. September 2012 ah nau pawimi nu-Deanna Ballman (23)- nih a va sawk. Cu nu cu Colorado in Pataskala, Ohio ah ah a rak i thialmi a si. Doctor pa nih cun cu nau pawi nu cu "heroin" timi bingrang a rak chunh i a thi. A hnu ah  hlan deuh i doctor a rak simi Ali Salim an tlaih. Nu cu a tlaihhrem ti zong a si rih.

Cuticun Craiglist ah hin minung tam ngaite nih harnak an tong bal cang. Cucaah online in thil cawk le rian sawk tikah ralrin a herhnak tete tampi a um. Tangka sungh cu a zia ngai. Nunnak hmanh loh khawh a rak si timi philh lo a herh. Pumpak inn le rian umlonak ding hmun hna i, "interview" an in auh hna ahcun mah lawng cun, kal ding a si lo.

Naite February thla chuakka ah Columbus, Ohio ah a ummi nupa hna-Kelly Albert le a vapa-cu eBay nih an tarmi Craigslist website ah motor tha ngaimi cawk ding an hmuh. A zuartu hna nih, "Ralkap kan si. Ka dang ah a  kan kuat i, aa thial chawm ding kan si. Cucaah khulrang tein zuar kan duh" tiah an ti.

eBay i thil a zuartu nih an timi cu ATV cawknak caah $2,500 hi eBay gifts cards in kan duh. Cun $1,000 hi a cawtu pa nih amahkhannak (buyer security) caah a hau an ti. Kelly Albert te nih cun, website ah an hmuh chap rihmi cu aa deng deuhmi ATV kha $1500 in an hmuh. Cu pin ah, a cawntu amahkhannak (buyer security) caah aa deng deuhmi $500 man an hmuh chap. Cucu website a kam te ah an van zuar chihmi an si.

A zuartu nih an thawk hna i, Mrs. Albert cu "Na cawk dih hnu ah rak kan chawn te. Numbers pawl aa tialmi kha na van rel lai i, na rel dih i escrow (ngunkhuai) account ah tangka a rak lut lai" tiah an ti.

Kelly te nupa nih cun a taktak ah an ruah i, an van cawk. ATV ca le Buyer security ca he an van cawk. A donghnak ahcun $5,500 an sung. An van hlat tik ah, a zuartu a ho si zong an thei lo. Tangka khawika dah a dongh ti zong an thei kho lo.

Central Ohio ah ummi Better Business Bureau ah an va chimh hna tikah, "Hi bantuk hi a dang zong Columbus area ah a tongmi an um len" taih an rak ti hna.

Kan Laimi pakhat zong eBay ah motor aa cawk sual i, $5,000 kuakap maw si a rak sung bal. A rak chimmi cu, "Motor Toyota Corolla an zuar le aa deng tuk. Ka chonh hna le ralkap ka dang ah aa thial ding kan si caah, khulrang in thial kan duh. Cucaah deng tuk in kan zuarnak a si" tiah an rak ti.

"Ka caw lai maw?" tiah a rak ka hal.

"Cawk ding a si lo. Toyota Corolla hi tluk a tharmi cu, cu zat lawng cun an zuar kho hrimhrim lai lo. Caw duh hlah. Hlennak (cheme) a si kho" tiah ka rak ti. An i chonhkhianh ning a that tuk caah a rak cawk. Nikhat hnu nikhat a hngah lengmang le a ra bal ti lo i a donghnak ahcun FBI tiang a rak chimh hna nain, zeihmanh an hlat kho lo. A cawkmi motor cu nihin ni tiang a phan ti lo.

FBI nih an tuak tik ah, motor hi lih in an zuar tikah an zuarnak a ruang tambik cu hitin a si an ti:-

(1) Ralkap chungkhar kan si i, ka dang ah khulrang in thial kan duh caah a si
(2) Kan nuva in kan i thenrawi caah ka dang thial ka duh  caah ka zuarmi a si
(3) Mah motor hi kan chungkhar a thimi an um caah a kan chiahtami asi le kan herh ti lo

Hi thil pathum in minung an hlen cem hna ti a si. Laimi ka hawipa zong an hlen. A dang zong a tongmi tampi an um ve.

Naite ah Laimi nih kan upat ngaingaimi Evangelist pakhat he kan i tong. Internet in online hlennak kong cu kan i ruah. A chimmi cu hi tin a si:

"Nigeria ram in online in tangka thawng cu zat a kan hlen" tiah a ti. An hlennak hna kong a van chim le khuaruahhar a si. Kan mah cio zong email in voi tampi hlen a kan zalh. Careltu zong hlen an in zalh hna caan a tam pi lai tiah ka ruah. Online in hlen hmangmi an tam tuk cang caah, theih fian setsailomi thil cu tuah lo bak ding a si. Laimi pastor le Evangelist zong hlen an ton ve tik ah, a dang zong ton khawh cio ngai a si.

Hi kong hi chim ahdun a dong kho ding a si lo. Nihin ah Columbus ummi Terry J. Boutwell (k.35) le Tiffany A. Strobl (39) le Miami, Florida ummi nu Salitha R. Schexnayder (39) cu USA ram pumpi ah, online in minung 600 sin ah, $5,000,000 man motor lih in an zuar caah an tlaih hna. Strobl cu nizan Nilini ah tangka million (2) renglo fir le ningcang lo in hmuhnak ruangah ka palh tiah a ti.

USA lawng siloin Africa ram Nigeria le Morocco tibantuk ram hna in, lam hlatpi ummi kha an van hlen ko hna. Online hlennak cu khawika paoh in a si kho. Zeitluk hlatnak zong in a si kho i, lam naite zong in a si kho. Hihi suimilam pakhathnih chung ah a chuak khomi a si.

Online thil na cawk tik ah va ralring. Na theih setsailomi le na fian setsailomi cu ral tha tuk in va caw hlah. A bik in ningcang lo tuk in aa dengmi thil va caw hlah. Aw nem tuk le tha tuk an chawnmi kha va caw hlah. A man na det i fawi tuk in a tummi kha va caw hlah. Thil kha, "A man, a kum le a quality" tha tein va tuak. Aa kaih lo tiah na thinlung in na ruahmi cu va hrial.

Uarnak in online ngaknu na helh tik ah va ralring. Online in, a aw a nem tukmi, lem aa thiam tukmi,  tah le hnoh a thiam tukmi cu, va zum duh hlah. Nangmah an tah hnawh le hnoh hnawh bia siloin na dollars a tah hnawh le hnoh hnawh bia a si timi kha va thei." Cucu nangmah le na tangka caah himnak a si deuh men lai! Zeitluk in na fim le na ralrin hmanh ah, an nih cu a cawng tuk cangmi an si caah, na luat lo kho men.

Cucaah "Online in thil na cawk tik, ngaknu na helh tik le tlangval na helh tikah va ralring. Ka tuahmi hi a tak maw a si? A deu dah? Biatak maw a si? Lih dah? Ka zohmi website hi a dikmi maw a si? Lih website dah?" timi na ralrin lo ahcun sungh le zatlak he ka hlat lo timi va thei."

-----------------------------

Chinchiah:

1. "Here are the top online scams you need to avoid today" ah Online scam kong an tialmi hi rel ding tha a si. https://heimdalsecurity.com/blog/top-online-scams/

2. U.S cozah website tialmi "Report Scams and Frauds" zongah online scam kong hi tling ngai in an tial. Europe Scam, Nigerian Scam le IRS Scam tiang in a tling dih. "Housing Scam" timi inncawk le zorhnak i scam tiang a tling dih.  https://www.usa.gov/stop-scams-frauds

3. FBI: Victims of online fraud lost 800 millions to scammers last year
https://www.cso.com.au/article/575777/fbi-victims-online-fraud-lost-800m-scammers-last-year/

4. In love, Lake Worth woman Gave online stranger $1 Million, lost it all"

https://www.palmbeachpost.com/news/love-lake-worth-woman-gave-online-stranger-million-lost-all/vzsj9kbiO9d3g0JKJCal2O/

5. Online Scam le Fraud a tambikmi hna cu a tanglei thil hna ah hin an si ti a si.  Laiholh in leh awk an that tuk lo caah an mah Mirang ca an tial ning tein ka van tar hna. Online Scam hi tih a nun tuk caah, Mirang ca rel thiammi nih cun tampi rel i, Laimi mipi sin ah ralrin chimh le hmailei ah harnak ton lo ding hi, ruahnak i pek cio a herh.

Phishing email scams
The Nigerian scam
Greeting card scams
Bank loan or credit card scam
Lottery scam
Hitman scam
Romance scams
Fake antivirus software
Facebook impersonation scam (hijacked profile scam)
Make money fast scams (Economic scams)
Travel scams
Bitcoin scams
Fake news scam
Fake shopping websites
Loyalty points phishing scam
Job offer scams
SMS Scaming(Smshing)
Overpayment Online Scam
Tech Support Online Scams

No comments:

Post a Comment

Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....