Pathian hla tampi a um. Cu hla vialte lakah, thazaang a ka pe bikmi hla pakhat cu, "
One day at a time, sweet Jesus" timi hla asi. Asullam cu, "
Voikhat ah nikhat tein, a thlummi Jesuh" tinak a si.
Hi hla nih a chim duhmi cu, "
Minung hi minung sawhsawh kan si. Bawipa Jesuh bawmhnak kan herh. Nikhat ah thil pakhatte kan tuah khawhnak hnga, Bawipa nang nih lam kan hmuhsak ko. Cunglei ah zeitindah kan kai khawh lai timi kai khawhnak kan chim ko" ti khi a si. Hi hla muru cu, "Nikhat ah duhsah tein i thawn ceumau; tuah ceumau" kha a kan forh duh.
Minung nunnak lamthluan ah, hmailei ni tampi ca ruah chung kha an biapi tuk ko nain, tu chunni ah thil pakhatte tuah kha a biapi deuh. Atu caan le tuchun nikhat te hi biapi bik ah chiah a herh. Jesuh zong nih, "Thaizing caah lungre theih lo ding" kha a kan cawnpiak. Zeicatiah thaizing cu kan phan lo kho men. Thaizing cu kan caah sullam a ngei lo kho men. Thaizing khi kan ta a si lo kho men.
A taktak le ngaingai tiah ahcun, mi tampi nih, "Tu chun ni te hi biapi i kan chiah lo caah, thiltha tam tuk kan tlolh. Pumpak le chungkhar thanchonak le kan si khawh dingmi tamtuk kan tlolh. Lungthin lawmhnak le nuamhnak zong tam tuk kan tlolh. Ngaichihnak le siaherhnak in kan nunnak kan khahter tawn. Thawk rih hlan le tuah rih hlan ah, a theipar hmuh a harnak tu khi, kan cuan i, mi tampi cu kan tuah hlan le thawk hlan i, a theipar kong ah kan buai caah, "Kan tuah khawh hnga dingmi kan tlolh i, kan tuah khawh dingmi tuah kho lo le puitlinh thai lo in, kan dong tawn."
Hi hla nih hin, "Thil hi tlawm tein, nikhat pakhat tein thawk le tuan hi a kan forhfial duh." Vawlei sining zoh tikah, thil hi fate in i thawk a si tawn. Lungdong lo tein le lungsau tein, "Nikhat ah voi khat" (One day at a time) tein tuah ceumau ahcun, thil lianngan lim khawh a si ko. Lai phungtluk ah, "
Ti tuk ahcun tlahpuk hmanh nih sa a teih" ti a si. Kawl phungthluk ah, "
Nikhat kaar khat hlan ahcun Pagan khua cu khawidah ah a tlik lai?" an ti ve. Mirang nih "
Rome khuapi hmanh ni nikhat ah an ser lo" ti a si ve (Rome cu vawleicung khualian nganbik a rak si).
Mi tampi cu thil fate in thawk lo in, lamphawk in a parpazik phak colh kan duh. Harnak le retheihnak tuar lo in, theipar tha hmuh kan duh. Piakhat hnihte khawn hmasat lo in, million ngeih kan duh. Cu bantuk lungput ngeimi caahcun, thil kalning a dik kho lo. Cucaah "drug, mithah lainawn, gambling le minung zuarnak tiang in tuanbia a dong tawn."
"One day at a time" timi fiannak ding caah, Marco Polo nunnak hi zohchunh awk a tlak. Vawlei tuanbia zoh tikah, Marco Polo cu ke in khual tlawngmi vialte lak ah, khual lamhlat bik tlawngmi asi.
Vanice (Italy) in Tuluk ram a tlawnnak hi-kallei le kirlei- fonh tikah meng
15,000 a sau. Kawlram Pagan khualipi tiang a rak phan. Khuaruahhar minung a si. Cu zatzat meng a tlawn khawhmi cu "Nikhat ah a phakmi a si lo. Nikhat ah tlawmtete in a kalmi ruang ah a si."
|
Marcopolo Khuallawnnak lam |
Nikhat ah tlawmtete kal peng ahcun, ni hnih-thum ahcun, meng 100 in kan kal lo. Hakha in Cawngte tiang ke in ka kal ve ko. Ka pa nih, "Thau in Tlabung ah cite kan rak phur tawn" tiah voi tampi a chim. A hla ko nain an rak kal lengmang ko. Cucu nikhat meng tlawmte in kal lengmang ahcun phak lo ti aum lo. Vawleipi hmanh ke in hel khawh a si lai.
Red Army (China Communist Party ralkap) tuanbia ah philh awk thalo mi thil cu, October 1934-October 1935 kar ah a cangmi, "
The Long March" (Lamhlapi Kal) timi a si. Communist Hruaitu
Mao Sedong nih a ralkap pawl cu, Kuomingtan (KMT/Chinese Nationalist Party ralkap) kutin luatnak ding caah, KM 9,000 (meng 5,600) tluk, ni 370 chung ah, a zampi hna. A ralkap cheu 10 cheu 1 lawng nih an dongh tiang an phan. Aphi chuak cu, cu a himmi nih Tuluk Communist ramp cu an dirh khawh. Cu meng5,600 cu nikhat ah an kalmi a si lo. Ni khat ah tlawmtete an kalmi a si ve ko. Cu an zammi nih Tuluk ram cu, nihin ni ah vawleicung ah ralkap, fimnak, sipuazi ah "pahnihnak" ah a chiah ko. Cu tuanbia nih, "One day at time" timi hi zeitluk in dah thawnnak a ngeih timi a langhter.
Inn lianpi saknak ding caah, tlakrawh fatete in thawk aherh. Vawleicung inn sang bik pe 2,722 sangmi Burj Khalifa (Dubai) saknak ding caah, vawlei cung hmanh silo in vawlei tang in thawk a si. Innsang taktak saknak ding caah, niam taktak in thawk a hau. A sang taktakmi vancung khua ah mi lianngan sinak ding caah, hi vawlei ah "Nauta bik si a herh."
Sianginn kai tik ah, degree sangpi laknak caah tangcheu in thawk a hau. Millionare sinak ding caah pia khat in thawk a herh. Missionary le theologian sangsang, paastor le Evangelish lian sinak ding caah, "
Ahram thawkka tein Pathian nih van le vawlei a ser" timi Gen 1:1 in i thawk a hau. Donghnak lianhnak ding caah, "Pathian zumhnak le bochannak he, thil fatein thawk a herh."
MIT ka kai lio 1993 ah, ka philh khawhlomi tuanbia pakhat ka tonmi a um. Thlaikheu a that lo caah, Thau khua cu kan rak pam tuk. Rawl aum lo. Tangka a um lo. Culio ah USA ummi Rev. C. Duh Kam le Rev. Dr. Cung Lian Hup le Malaysia ummi Thaumi bawmhnak in, Kalay Myo ah facang tun 135 tluk Thantlang tiang GMC kan rak phurh.
Thau khua kan phak cu an rak har taktak. Chim awk a tha lo. Krihfa-upa le khuanu khuapa meeting kan tuah. "
Zeitindah tirawl kan phawt zamh ning hna lai? Alakka in atu kan pek hna ahcun a dih colh ko lai. Tu kum zong hi, kan lo a that lo caah kumvui zong kan pam than ko lai. Cucaah facang hi deng tein zuar si sehlaw, kumvui caah a hlei mual hlei te seh. Kumvui ca ruah zong ah lungre a thei cia ko"... tiah ka ti hna."
Kan Krihfa upa Pu Hme Thang nih, "
Vungvung, thaizing ca hmanh pei lungre a theih tuk hi. Kumvui harnak ding kong, na van chim ahcun, ka khingrih ka celh ti lo. Cucaah kumvui ca kha tuak rih hlah u sih. Tu chun ah zanriah chumh ding ca ruat u sih; zanriah ei khawh in thaithawh chumh ding ca ruat ko u sih. Cun chun a phak in zanriah chumh ding ca ruat ko u sih law, kan khing a zaang deuh lai..." tiah a rak kan ti. Tah lakah nihchuak tiah kan dawng tein kan rak ni.
Cu bia nih, Jesuh cawnpiaknak a ka fiantermi pakhat a um. "Thaizing kong ah nan lungre thei hlah u. Thaizing nih a za in lungretheihnak a rat pi ve te ko lai" timi kha. Cu bia cu ka philh kho ti lo. Pu Hme Thang bia nih tam tuk ka nunnak ah, thazaang a ka pek. Cucu a dik taktak. Thau kan harnak zong cu, nikhat hnu nikhat kan tuaktan i, kum kan kan dih ko. Pam le harsat cu a har ko nain, kan pam ruangah eidin lo in mithi an um hraw lo. Cucu "One day at a time" in kan nun caah a si ko.
|
Thau Khuahlun |
Sianginn ka kainak kong ah, "One day at a time" timi nih, zeitluk in dah thazaang a rak ka pek timi tuanbia hlun ka ruat than. Thau kan innlo, coka, tappi le lungthu, cumpi le tlahtem ka ruat. Kan innchung ah, vok pakhat-hnih, darbel pahnih dah ti lo, zeihmanh ngeihmi a um lo. Nu le pa an tar fawn. Ka nifar le unau santlai lo an si. Cu dirhmun in college kai ding cu a fawi lo taktak. Cu tein Mandalay University ah 1984 college kai ka rak i thawh.
College kai chung vialte cu, ka har taktak ko. Chimpit a si. Voi tampi cu kholhnak tii cawknak tangka ngeih lo caan a tam. Rawltam tihal in sianginn kai cu punghman a si. "B.Sc hi zeitin dah ka dih khawh te lai aw?" ti khi ka ruat duh tawn lo nain, har tuk ahcun, ruah lo awk a rak tha tawn lo. "Zan khat nih zan hra tluk" ti kha, nithla sau tuk in ka rak thei.
Buai ruangah voi (3) sianginn khar ka tong rih. Caan le phaisa a hlei in a dih. Ruah lo ning in thil a rak kal viar. Har chinchap ah har dang nih a rak ka tlak. Cu tluk har lio caan ah "Nikhat hnu nikhat in ka thawn peng. A caan a zaat tik ahcun B.Sc ka dih ve.
One day at a time timi theipar a si ti kha, ka dih hnu ah ka fiang.
|
Mandalay University luhnak |
Leiba hmanh cham dih hlanah, MIT ah BD ka kai than i 1996 ah ka lim. BD ka dih a kumvui 1997 ah, UTS, Dayton, USA ah sianginn ka peh than, 2007 ah D.Miss ka dih. USA zong ah nunnak a fawi hlei lo. Harnak tam tuk ka tong. D.Miss tiang laknak ding caah, kum 37 sianginnka kai. Damlo ruangah kum 2 le chungkhar tlamtlin lo ruangah kum (1) a zapite kum (3) sianginn ka din. D.Miss hmuhnak ding caah kum 40 ka rau. Kum 40 chung har tuar tuk bu in, sianginn kai cu a sau ngai.
Ka ruat i, D.Miss ka dihnak ding caah, kum 40 ka rau. Israelmi nih Egypt saltannak chung in, "Biakam Ram" an luhnak ding caah kum (40) an rak rau ve. Nikhat, thla khat, kum khat ah Biakam Ram an phan lo. Pathian nih lamphawt kal kha a duh piak hna lo. Cawhnuk le khuaihliti luangmi ram cu lamphawk in phanh a ngah lo. Harnak tampi tuar in training tam tuk kai hnu lawngah a phanhter hna. Keimah zong D.Miss ka phanhnak ding caah, harnak in training tampi Pathian nih a ka kaiter ve. Israelmi zong kum 40 chung nikhat voikhat in tlawmtete an i thawn bang in, kei zong D.Miss ka phanhnak ding caah, kum 40 nikhat tlawm tete in ka thawn ve. Cucu "One day at a time" timi a si ko.
Minung nih, kan i tinhmi a donghnak hmun (destity) phaknak ding caah, kan lam aa lo cio lo. A cheu cu a har khun; a chukcho le aa ngerhnguai a tam khun. Kan lam ah tilet a tho i thlichia a fak khun. Asinain zeitluk harnak tilet le totho lak kan um zongah Bawipa cu kan Tukhaal a si thiamthiam ko. Amah nih zeipoh a uk ko. Kan kalnak lam a sau i, a har zong ah, Pathian zumh le bochan bu in duhsah tein, dinfelnak le zuamnak he tuah ceumau le kal ceumau ahcun, donghnak ah theipar tha a um zungzal ko.
"One Day at A Time" hlaphuahtu zong nih, Jesuh sin ah thla a cammi cu, hihi a si:-
One day at a time sweet Jesus..That's all I'm asking from you...
Just give me the strength...To do everyday what I haveto do...
Yesterday's gone sweet Jesus...Tomorrow may never be mine..
Lord help me today, show me the way....
One day at a time.....
Laiholh in htin kan leh khawh:-
Nikhat voikhat tein.....Cu lawng cu kan hal duhmi a si...
Thawnnak lawng ka pe ko...Nifate ka tuah awk ka tuah khawhnak hnga
Nizan cu a liam cang a thlummi Jesuh...
Thaizing cu zeitikhmanhah ka ca a si lo men lai....
Bawipa, tuchun ni ah ka bawm ko, lam ka hmuhsak ko
Nikhat voikhat te in......
Jesuh nih direct pi in cungsang ah a kan chia lai lo. A kai dingmi cu kan mah kan si. Zeitindah kan kai lai? Zeitindah kan kai khawh lai? Kan i tinhnak hmunhma khi zeitindah kan phanh khawh lai? timi ca lawng ah tthnawnnak hal i, lam kan hmuhsak ti kha kan hal ding a si. Kan kalnak ding lamthluan ah, Jesuh kha lam hruaitu ser i, cunglei kan kai khawhnak ah domtlaitu ah ser kha a herh. A seihnam bei a herh.
Careltu zong hihi va ruat hmanh. Ni nikhat ah Rome khua cu an sa lo. Pagan khua phaknak ah caan tawite in a nganh lo. Ni nikhat ah BA si khawhnak Pathian nih a tuah kho lo. Ni nikhat ah millionare si khawh a si lo. Cucu va philh hlah.
|
Ni nikhat ah sakmi a silomi Rome Khuarawp |
Rome khua saknak ding ah tlakrawh pakhat in thawk a hau. Pagan khua phanhnak caah nikhat lam khat in kal a hau. Millionare sinak ah pia khat in khawn thawk a hau. Ph.D phanhnak ding caah A,B,C in thawk a hau. Mi ropui si na duh ahcun, "One day at a time" timi kha va tuah law, a donghnak ahcun teinak na hmuh ko lai. Bible thiamsang sinak ding caah, "A hramthawk ah Pathian nih van le vawlei a ser hmasat" ti in thawk a hau. Baibal nih a chimmi cu, "Na thawknak cu hmete hmanh sehlaw, na donghnak cu a lian lai" ti pei a si kha.
Na lam thluan ah, catang sang phak na duh maw? Nikhat ah Ph.D phanh khawh asi lo. One day at a time in na kal ahcun nikhat khat cu Ph.D na si te ko lai. Innlo tha ngeih na duh maw? Tlakrawh pakhat tein thawk law "One day at a time" ti kha va philh hlah. Nikhat tlakrawh pakhat in na chawn ahcun, inn liannganpi na lim caan a phan kho ko. Damlonak na ngei maw? Na lung dong hlah. "One day at a time" ti in va thlawp ceumau ko, nikhatkhat cu damnak na hmuh khawh ko.
Cucaah "Nizan cu va ruat ti hlah. A thahnem ti lo. Thaizing zong va cuan tuk hlah. Zeicatiah thaizing cu nangmah ca a si lo men lai. Psalm nih a ti bang, "Nihin ni ca te ah i lawm law i nuam ko" (Ps. 118:24). Nikhat hnu nikhat....nikhat voi khat te in hmailei ah i thawn ko. Na thawn lio ah, na re i theihter tuk hlah. Na lungre i theihter tuk hlah. Zeicatiah thaizing cu na ta asi lo kho men. Cu na ta asi lo kho men mi ni kong ah zeidah na lungre a theih? Na caah ah hi nikhatte hi abiapi in a za ko lo maw? Pathian zummi caah cun, "
One day at a time" pei kan dirhmun a si awk a si cu!
Cucaah Jesuh sin ah
nikhat ca te lawng,
Nifatin tirawl ca va cam ko. Jehovah Jireh Pathian he nunti ahcun, "Mana kha nikhat ca na ngeih ahcun na hna ngam ko. Zeicatiah thaizing caah mana dang a ra ko lai. Sabbath Ni ca ahcun Bawipa nih tam deuh an pek than ko lai. Nikhat na
tuah dingmi tuah khawhnak caah thla va cam ko. Cucu na caah a za ko. Nikhat voi khat in va thawn law, cuticun ni 365 na liam ve te ko lai. Cuticun a caan a zaat tikah, teinak suiluchin cu Bawipa nih an pek ko lai.
Cu teinak suiluchin hmuhnak caah, tam tuk lehpek a hau lo. "One day at a time" timi a za ko. Cucu na lung a fian ahcun, na lamthluan ah lungsi hnangamnak na ngei lai i, hi vawleicung na khualtlawnnak lamthluan ah, "Lunglawmhnak hla kha na sa kho ko lai."
Hi vawleicung na khualtlawnnak lamthluan na kal lioah, "
One Day At A Time" timi lawmhnak hla hi, Krih na zumhnak thawng in nang na sa kho cang maw?
-----------------------------------------
One Day At A Time
I'm only human, I'm just a woman.
Help me believe in what I could be
And all that I am........
Show me the stairway, I have to climb.
Lord for my sake, teach me to take
One day at a time...........
Chorus:
One day at a time sweet Jesus
That's all I'm asking from you.......
Just give me the strength
To do everyday what I have to do.........
Yesterday's gone sweet Jesus
And tomorrow may never be mine. ......
Lord help me today, show me the way
One day at a time........
Do you remember, when you walked among men?
Well Jesus you know if you're looking below
It's worse now, than then. .......
Pushing and shouting, That's crowded my mind.
So for my sake, teach me to take
One day at a time..........
[Chorus)
One day at a time sweet Jesus
That's all I'm asking from you.......
Just give me the strength
To do everyday what I have to do.........
Yesterday's gone sweet Jesus
And tomorrow may never be mine. ......
Lord help me today, show me the way
One day at a time.......
[Nolh]
Lord help me today
Show me the way
One day at a time