Wednesday, May 28, 2014

Mi Tambik Thihtertu Tilawng Khawndennak

                                     
Vawleicung ah hin, motor, vanlawng le tilawng thih hi, mual an fak khun. Vawlei tuanbia an theih khawh chung zoh tikah, rili cungah maw, tivapi cungah maw tilawng rawhralnak le minung hliamkhuainak tampi a rak chuak. Minung 500 renglo a thihtertu tilawng khawndennak hi, vawleicung ah voi (25) renglo a um cang. Atanglei ah hin, minung tambik nunnak a liamtertu (10) kong a tawinak tein ka van tial.

10. RMS Impress of Ireland

May 29, 1914 ah Empress of Ireland tilawng pi cu SS Storstad timi tilawng he, Saint Lawrence Tivapi ah an i pah i, minung 1,012 an rak thi.




9. Toya Maru

Minung a phurmi Japan tilawng cu, September 26, 1954 ni ah, Hokkaido le Honshu tikulh karlak ummi, "Tsugaru Strait" timi tlang nih a cehmi rilikar lak i a kal lio ah, Marie Typhoon a hrangmi he an i tong sual. Minung 1,500 kuakap an rak thi.




8. Scilly Raltuknak Tilawng
A caan cu October, 1707 zaan ah asi. Hi lio ah camera a um rih lo caah, a hmanthlak a um kho lo. Suai chawmmi lawng a um. Scilly tikulh nitlaklei ummi tikulh fatete pawng ah hin, tilawng tampi nih an rak i kal sual tawn. Royan Navy timi siangpahrang ralkal tilawng pali cu, Scilly tikulh nitlak ummi Isles (tikulh fatete) lak ah an kal. Tilawng 4 an pil. Tilawng ralkap 2,000 tluk an rak thi.




7. RMS Titanic
Tatanic tuanbia hi minung tambik theihmi asi. Amah chan ahcun, vawleicung tilawn thabik asi i, a tla kho ding in ruahmi a rak si lo. Asinain April 15, 1912 ni ah, Southampton (UK) in New York khua lei a kal lio ah, Atlantic Rili cung i, aa vuanmi tikhaltum (Iceberg) a pah sual caah, mi 1,523 an rak thi. Hihi a voikhatnak khual a tlawn a si caah, mirum zong tampi a rak thih chih hna. Movie ah tamtuk an i thlak caah siseh, vawlei pumpi ram tampi a uktu England ram ta asi caah, vawlei mipi nih kan theih khunnak asi. A tlaknak hmunhma hi, Newfoundland in thlanglei, nichuah-thlanglei meng 370 a hlatnak ah van hmuh.

 


         Titanic hi Atlantic Rili a thuh pe 12,500 ah an va hmuh.



6. Tek Sing Tilawng

Tuluk tilawng a si. February 6, 1822 ni ah a si. Indonesia ram pawng rili i a kal lio ah, rilichung lungdar (reef) apah sual i, minung 1,600 tluk an rak thi. Hihi "Nichuahlei Titanic" tiah tuanbia thiammi hna nih min an sak.




5. SS Sultana

 American ta a si. Tilum thazaang in mawnghmi minung phurtu tilawng asi. April 27, 1865 ah ruah lo pi in a puak i a kang. Minung 1,600 renglo an rak thi. American tuanbia ah tilawng lei mithi a tambik a si.



4. MV Le Joola
Africa continent ummi Senegal cozah nih an ngeihmi minung phurtu tilawng a si. September 26, 2002 ah Gambia ram rili pawng ah aa let. Minung 4,000 dengmang an thi. 



3. SS Mont-Blanc

French (Pinthit) ram ta a si. Kuan, zen, meithal hriamnam phurtu a si. Canada ram, Nova  Scotia ummi Halifax Harbor ah, 1917 ah a rak puak. A puakmi ruangah mi 2,000 renglo an thi; 9,000 renglo hma an pu. Halifax Explosion tiah min an sak thai. Hi tilawng hi, Mirang nih an ser i, French cozah nih an cawkmi hna asi.




Tilawng a kangh lio le an hmih hnu minung umnak khua

2. SS Kiangya
Tuluk ram i tisakhu in mawnghmi miphurtu tilawng asi. 1948 kum ah, Huanghu Tivapi cung a kal lio ah,  tichung ah a ummi mine (bom) aa pal sual caah, a rak puak i a rak tla. Hi tilawng hi refugee a rak phurmi a si i, minung zeizat ciah dah an thi timi an thei kho lo nain, a tlawm  bik ah 4,000 kuakap an thi lai ti a si (Hi a puahtertu mine hi Japan chiahtami a si theu lai tiah an ruah)



1. MV Dona Paz
Raldaih lio caan i, rili tilawng in mithi tambik an si. Tilawng hi Philippines ram chung tikulh hna karlak ah khual a tlawngmi a si. Dec 20, 1987 kum ah, an khualipi Manila lei akal lio ah, meiti phurtu Mt. Vector tilawng he an i pah sual. Meiti phurtu a puak i, tilawngt an pahnih ning ten an kang. Rili cungah a luangmi meiti kha mei nih a kangh caah, rilipi cu a alh hluahmah ko. Minung an zam kho ti lo. Mi 4,314 an rak thi i, 24 lawng ngandam in an chuak.







No comments:

Post a Comment

Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....