Wednesday, April 22, 2015

Hakha Ah Cable Car Tuah Aherh


Laitlang hi amah kokek tein fingtlang dawh ngaingai ve ko. Duhsah tein, kan ram democracy ah aa tleng ziahmah i, tourist zong an ra ziahmah. Lamsul a that chin lengmang caah, Lairam zong "tourist" an ra chin lengmang ve cang lai. Hi tourist hna hi, tangka an hman khawh ngaingai caah, Lairam thanchonak caah, tangka hmuhnak pakhat asi te dingmi an si. 

Tourist tam deuh an phanhnak hnga ding caah, Lairam ah nuamhnak le hmuh nuam phunkip te hi ser ve a herh. Kokek aa dawhnak tiah ahcun, Lairam ah zoh ding thil a tlawm tuk. Rih Tibual, Khonutung, Kenneddy Tlangpar, Rungtlang, Bungtla Tisor le Zinghmuh Tlang hna dah ti lo cu, zoh phupha ngai kan ngei lo. Cucaah minung nih "tourist attractions" tam deuh in tuah kan herh. Cu lawng ahcun, Lairam ah tourist tam deuhdeuh an ra lai. 

Tourist tampi an rat ahcun, hotel le eidindawr thatha a chuak lai. Taxi, bus le zeidang riantuan ding tampi a karh lai. Khual an tam ahcun, eidin tampi a herh lai i, Lairam ah cinthlak, zuatkhalh le zeidang rian zong a karh chinchin lai. Cucaah "tourist attractions" tampi tuah a herh. Tourist ti tik ah, ramleng le ramchung tourist hi chim duhmi an si. Ramleng in tourist tampi an ra lai. India, Bangladesh in an ra lai. Kawlram chung khua tampi in an ra lai. Cucaah Lairam ah nuamhnak le zoh nuam tampi kan tuah ahcun, ramchung tourist zong tampi an ra lai. 

Hi bantuk thanchonak ding caah, Hakha ah hin, "Tourist center" te hna ngeih kan herh. Tourist duhmi thil tampi hlathlai le tuah a herh.  Hi tourist sawilemnak caah zohtlak kokek thil kan ngeih tuk lo caah, minung nih thil phundang deuh tete Lairam ah ser a herh. 

Cu chungah hmailei Hakha ah tuah hrimhrim a herh dingmi le a hlawk dingmi cu "Cable Car" asi. Cucu Rungtlang par in Khuathar a donghnak Falam lamchak tlangpar tiang "Cable Car" in hlat khawhnak tuah ding asi. Hi Cable Car hi, rawn nak in tlang sannak le cheng balang umnak ah a tha khun. A tuah zong a fawi i, a cit zong a nuam deuh. 

Hi Cable Car cu a san pe 100-300 karlak ah electric hri an zam lai i, minung nih bawm chung ah an thu lai i an i cit lai. Electric in kaltermi bawm asi. Hi cable car hi, Hakha khua cung i tuah ding ah, aa rem taktak. Hakha Mirum nih i bawm in tuah kho hna sehlaw, an miak te dingmi asi. A tuah hmasami cu an rum hrimhrim lai tiah ka ruah.

      Nitlaklei aa thawknak ding tlangpar asi

      Nichuahlei ah Rungtlang par in aa thawk lai

             Cable Car hi Hakha khua a cung in a kal lai. 

Cu cable hri cu, Rungtlang Par in aa thawk lai. Cun Pyidawtha in Dawrthar in Chon-Oo-Sii in Khuathar phak lai ralkap sakhan umnak Tlangbo in, Falam lamchak Tlang sangmi umnak tiang, pe 100-300 tluk sang in a kal lai. Hakha ah, minung kan chah tik ahcun, rumnak tling in tangka a lut kho lai. Nihin ni ahcun, "Zanmang" bantuk zong asi nain a taktak asi kho dingmi thil asi.  

Hi Cable Car a um ahcun, Rungtlang hi ke in kai a hau ti lai lo. Falam lamchak tlangpar cungah Bus in laknak an tuah lai. Bus nih minung a phurh hna lai. Asiloah private motor le motor cycle in kal asi lai i, cu nih cun thanchonak dang a chuahpi rih lai. 

  Hakha khua cung in hitin aa chawk lai

Cupinah Lairam zong minung kan karh chin lengmang lai. Tangka a tam chin lengmang lai i, Hakha khuachung minung zong nih an i cit chin lengmang lai. Ruahsur caan dah ti lo cu, thal le khuasik ahcun tangka tampi hmuh khawhnak asi lai. Thla 12 chung ah September in June thla canceu tiang cu, hman khawh asi lai. June, July le August belte cu ruah a tam ahcun dinhter asi hnga. 

Hi bantuk tete hin "Tourist attraction" kan tuah ahcun, Hakha khua caah thanchonak tampi a chuak kho lai. Minung thinlung nuamhnak zong a chuak lai. Vailamtah tung kan bunh than lai. Thlacamnak inn kan sak lai. Zan khuadei thlacam khawh asi lai. Hotel lian kan sak lai i, riah duhmi riahnak asi lai. Rungtlang tlangpar ah, nichuah-nitlak-chaklei-thlanglei khuacuanhnak khuacuanhnak innsang kan sak lai. Durbing kan chiah lai i, Mizoram lei le Kawl lei zohnak kan tuah lai. Cu hmanh ahcun tangka tam tuk a lut lai. 

Aho nih dah aa cit hnga tiah acheu nih an ruat men lai. Khual rami kip nih an i cit lai. Ngaknu tlangval nih an i cit lai. Church group le siangngakchia nih nuamhnak ah an i cit lai. Nupi thi le vangeimi zong nih an i cit lai. Nipini le zarh lai ni paoh ah an i cit lai. Zarhpini pumh dih tiang khar i, pumh dih in mui tiang on ahcun, tam tuk nih an cit than lai. Khawmpi, Christmas le Kum Thar lai ti bantuk ah hmuh ning a tam taktak lai. Voi tampi cit an duh peng lai i, aa cit ciami zong nih an i cit than lengmang ko lai. Cuticun sipuazi mit in zoh tikah a miak ding asi.

    Rungtlang cungah hitin hotel le innlo dawhdawh an sak ve lai

Cun "Cable Car nih science lei fimthiamnak zong thanchonak a chuahpi lai. Engineering rian sang an tlai lai. Siangngakchia caah thil phundang theih duhnak, thilthar serchuah duhnak le fimnak ah thanchoanak zong a chuahpi hna lai. Culawng silo in, Hakha khua zong a dawhter lai i, nunning zong a santer deuh lai. 

Vawleicung ram thangcho tampi cu, thil thar chuah duhnak le thil phundang tete tuahnak in, tangka hmunnak hi an kawl. Europe ram ah hi bantuk tampi a um. Tikhal tlang hna le Khuapi hmun tampi an tuah. Tlangsannak, Rili le tibual cung, nuamahnak park le khuachung innlo cungah an tuah i, khua cuanhnak ah an hman. Private company nih an tuah. Tax a lutmi in cozah nih tangka an rak hmuh ve. Private in cozah ca tiang a tha. Mi tampi caah pawcawmnak le rumnak ah a chuahpi. Tuluk ram hna zongah tourist sawilemnak caah, hi bantuk hi tampi an tuah. 

        Rungtlang cung in hitin an tum-kai ve lai

Hakha khua a thanchonak ding caah, Hakha mipi nih tangka hman le hloh a herh. Cu bantuk in tangka an hloh le hman lawng ah, Hakha khua ah tangka aa chawk lai i, sipuazi a nung lai. Cu bantuk tangka hlohnak ding caah, mipi nih tangka hlohnak ding hi, a lam kawl a herh. Thilthar ser a hau. Hi bantuk Cable Car te hna zong hi, tangka hlohnak lam pakhat asi lai i, hi cable car hi Hakha dawhtertu zong asi lai i, khua nuamhtertu le thanchotertu asi lai. Hakha khua zong nuamte in kan cuanh khawh lai i, mitlung duh a tling ngai ding asi hnga. 

Cucaah hi "Cable Car" hi aho nih dah Hakha khua ah tuah a thawk te lai? Kan chan chungah an tuah kho te hnga maw? ti hi ka ruat lengmang. Nikhatkhat ah cun, hi Cable Car hi, Hakha ah a um hrimhri te ko lai timi ruahchank he!!



No comments:

Post a Comment

Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....