Rungtlang Kuai Ko Hmanh Sehlaw

Rungtlang hi Lairam tlang sangbik le dawh bik zong asi lem lai lo. Sihmanhsehlaw, Hakha khualipi pawng i a ummi asi caah amin a thang taktak. Hakha khua cu Siangbawi Rev. Carson te nupa nih mitthli, thlanti le nunnak pek tiang in rian an rak tuannak khua asi caah, Lai tuanbia chimrel le ca in tial asi fate Rungtlang le Hakha hi chim chih lengmang an si.

"Japan Ram le Fuji Tlang then khawh ans i lo bantuk in, Rungtlang le Hakha cu then khawh an si lo." Cucaah Hakha theih zat in Rungtlang hi theih chih asi i, cu ruang ahcun Rungtlang hi a min a thannak asi. Rungtlang a minh tik zongah, tlang dang minh he aa lo lo. Khonutung te hna, Caneddy Tlang te hna min sehlaw, Rungtlang minh tluk in a thang lai lo. Rungtlang minh cu Hakha minh asi i, Hakha minh cu kan Lairam minh asi.

August 2015 i, Cyclone Komen ruang ah Rungtlangpi cu a cim ruangmang. Innlo le lamsul zong tam ngaite a hrawh. Nihin ni zong ah Rungtlang cu cim ding in a um peng rih. Hmeilei zongah kum tampi chung a cim dingmi dirhmun ah a um cang. Tlang tang i a ummi kan khualipi dawh zong cu, tiotak a hau cang i, chuahtakmi khua pakhat ah a um ding asi. Lairam tuanbia ah khuapi chuahtak hmasat bik dingmi khua cu, Hahkha asi cang.

Hi tluk aa dawhmi, duh a nungmi, rumra a ngeimi, uar le zohthla awk a tlakmi kan Rungtlang pi cu a cim ruangmang. Hihi Laimi tuanbia ah kan tonmi a fak bikmi kokek rawhralnak asi.

American minung hna nih 9/11 lio i World Trade Center a cimhmi cu an tuanbia ah philh awk a that ti lo bang in, Hakha a dawhter biktu Rungtlang a cimh mi cu, Lai miphun tuanbia ah philh awk a tha ti lai lo.

Laimi pipu chan in thlang thiang a rak simi Rungtlang a cimhni le Hakha sining a har lio ah Laimi nih zeidah kan ruah awk asi? Zeidah kan i timhlamh awk asi? Zeidah kan lungput asi awk asi? Cucu Rungtlang Theology pakhat biahalnak ruah than ka duh.

Cu biahalnak kan leh hlan ah Rungtlang tuanbia zoh ta a hau.

1. Rungtlang cu Pipu chan in, rai an rak thawinak, an rak tihzahmi le upatmi Laimi kan tlang thiang (sacred mountain) a rak si. An nunphung, ni fatin an chimrelmi bia, an tuannbia, an biaknak, an zumhnak le ni fatin an nunnak ah Rungtlang le Hakha Laimi an i then kho lo. Cucaah Rungtlang a cimh tikah Hakha minung lungthin rawh, lungthin zawt le lungthin kuai a fawi ngaingai.

2. Pipu chan in kan thlang thiang (sacred mountain) asi caah, Krihfa kan si hnu zongah Rungtlang le Laimi Krihfa kan i then kho hlei lo. Cucaah Krihfa kan si tikah ka dang tlang i Vailamtahtung bunhnak cun Rungtlang cung Vailamtahtung bunh cu kan sunhsak deuh ngaingai. Cucaah Rungtlang ah Vailamtahtung dawh taktak an rak phunnak zong asi. Cu Vailamtahtung cu Kawl ralkap cozah nih an kan hau piak tikah, Laimi Krihfa pawl kan lungthin a zor ngaingai than.

3. Cu Rungtlang par ah ralkap an um tik, pura hna a um ti le cozah nih zeitipoah in an kan tuahpiak tikah, Laimi kan caah cun a fak khun tuk. Tlang dang duhpaoh an tuah bantuk asi ti lo. Rungtlang duhpaoh an tuahmi cu Hakha duhpaoh an tuah he aa lo i, Hakha duhpaoh an tuahmi cu Laimi duhpaoh a kan tuah asi ve.

Cucaah tu chun ni ah, cu kan tlang thiang (sacred mountain) asimi Rungtlang pi a cimh ko tik ah, Laimi lungthin kehkuai le lungthin dernak chuah a fawi te. Hi lio caan ah Laimi kan zapite, upa ngakchia thlu lo, nu pa thlulo in zeidah kan ruah awk asi? Zeitindah kan um awk asi? Zei lungput dah kan ngeih awk asi?" timi ruah a herh.

Jerusalem cu voi (2) fak taktak in hrawh a tong; Siangpahrang David Bawi-inn le Solomon Bawi-inn hna zong hrawh dih le chimh dih an rak si. Zion Tlang cung ummi Jerusalem temple le innlo thatha zong an hrawh dih hna. A khuakulhnak vampang vialte ral nih voi tam tuk an hrawh i, an rak khangh dih tawn. Jerusalem cu rawk nelnul in voi tam tuk a rak um. Ral nih voi tam tuk an kulh i, an doh i, an rak lak. Jerusalem tluk in raltuknak aa huahmi khua an um lai lo.

Cu tluk in rawhralnak tong ko hmanh seh, Israel mipi hna nih an lung a dong lo; Jerusalem cu an sak than lengmang; aa rawk zat in an sak than lengmang. Cu bantuk in an khualipi sernak ah, an mah le chan hawih tein an rak tang i an tha zaang an chuah i, an kut an rak thawnter lengmang. Ral an doh pah, khua an ser pah. Cu tluk cun Israel mi hna nih an khualipi cu an dirkamh tik le an tanpi tik ahcun, ral kut ah voi tampi i rawk hmanh seh, an ser khawh than lengmang i, an khualipi ah an ser than lengmang.

David chan in rel ahcun Jerusalem hi Judah mi hna nih an khualipi ca ah kum 3000 tluk an hman cang tinak asi. Ralkut ah saupipi kum 2000 dengmang a rak um; kum chung ah hin Jerusalem cu Judah mi nih an chuahtak ti tluk asi ko nain, 1980 in Jerusalem khualipi cu Israel Miphun dihlak caah an khualipi asi cang.

Jerusalem vampang a rak cimh bang in Runtlangpi zong a cim ve. Jerusalem vampangpi a cimh le a kuai zong ah, Judah mi hna an thinlung a kuai lo i an remh than lengmang bantuk in, Rungtlang cu kuai ko hmanh sehlaw, Laimi kan lungthin kuailo i Hakha cu kan remh than lai timi lungput ngeih a biapi tuk.

Rungtlangpi cu kak in kuai ko hmanh seh, Laimi kan lungthin a kuai lo poah ahcun, Hakha zong a thar in kan sak than lengmang ko lai. Kan ser than caan paoh ah, a hlannak in a tha deuh chin lengmang lai. Hakha a thar in kan ser khawhnak ding caah, Laimi nih zeidang nak in a thawngmi lungput ngeih hi atu lio ah kan herh cemmi asi.

Rungtlang a minh lio le Laimi harnak kan ton lio caan ah, kan ngeih dingmi kan lungput cu hihi asi awk asi:

"Rungtlang kuai ko hmanh seh, Laimi thinlung a kuai lo" 

ti asi. Cu a kak kholomi le a kuai kho lo mi Laimi thinlung nih, Greater Hakha hi a ser khawh lai i, a chuahter khawh lai!!!

Rungtlang cu kuai ko hmanh seh Laimi thinlung a kuai lo!