Lairam Ah Nga Zuat In Pawcawmnak

Ramdang ah hin, dumhau zong in an i cawm ko hna. Cangdongh leikuang tuahnak zong in an i cawm ko hna. Cun coffee le lakphak cin zong in an i cawm ko hna. Satil, vokte le arte zuat zong in an i cawm ko hna. Nga, cang-ai, ngaikuang, cengkawl le rili cengkereuh zuat zong in rumnak an hmuh khawh ko hna. Saveh zuat le pu rungrul zuat le khua zuat hmanh in an i cawm ko hna.

Lairam ahcun tlanglo tuah le leikuang tuah dah ti lo cu, pawcawmnak tling taktak in thil kan tuah kho lo. Hihi kan thiam lo caah maw a si? Kan thazaang a tlawm deuh ca maw a si? Kan i biatak lo dah a si timi ka ruat tawn. Asiloah thil tam tuk kan kemh ca dah a si hnga?

A ruang hi ka thei kho thlu taktak lo. Ram tampi he epchun tikah, Lairam cu hmunhma a tha tuk ko. Tii zong a tam ko. Khuacaan zong a tha ko. Vawlei zong a tha ko nain, thil kan tuahmi hi kan puitlinh kho tuk lo. Hihi ruah awk ngaingai kan si cang.

Kan piahtana thilbuai ah ka ruahmi cu, "lungthawh" lawng in thil kan tuah i, biatak thla lo le caan sau ca ruat lo in, caan tawite chung ah theipar thatha chuah kan duhmi ruangah, thil kan tlamtlinhlonak a si tiah ka ruat. Lungthawh in riantuan le thil ti hi, zeihmanh ah tlam a tling kho tawn lo. Riantuan cu kan thawk ko nain, sau kan pehzul kho lo. Hihi thil pawi ngai a si.

Tang thum ka kai lio ah Laitlang ah ngakhur cawh le nga zuat a rak lar. Kan khua ahcun, cerh kip hi an rak cawh dih. Tiva ti laknak a thatnak hmun paoh cu, ngakhur in a rak khat. Kum 3-4 cu an rak tuah hna nain, a hnu ah a ho hmanh nih an rak pehzul ti hna lo. Ngakhur cu pakhat hnu pakhat an i rawk. An chuahtak hna i, a tu cu an um ti lo. Tii cu a um ko. Ngakhur zong an um ko nain, tha tein an thlawpbul hna lo caah an loral dih.

Thantlang le Hakha zong ah ngakhur cu tam taktak an rak tuah hna. Nawi hrawng ahcun an tlam a rak tling ngai. Hakha Pyidawtha sang ahcun, Pu Hre Lian Kio te  nih an rak zuat i, tlam a rak tling ngai fawn. Timit ah cozah nih an zuatmi zong nga cu an thang duh tuk nain, tha tein an zoh lo caah, nga a chuah hnga tluk in a chuak lo. A tu aa rawk cang hnga dek maw timi ka ruat tawn.

Hi vialte kan ngazuat zong ah kan tlam tlinlomi hi, Market a that lo ca maw a si? Kan I biatak lo ca maw a si? Nihin ni zong ah Kawlrawn in a chuakmi nga lengmang hi, Hakha le Thantlang zong ah bochan a si. Ziah Lairam in nga hmanh kan chuah kho lo maw timi ruah ding a um ngaingai.

Ngakhur cawh hi ka rak huam tuk i, ka ngakchiat lio ah kan khualu ah ngakhur hna ka rak cawh ve. Ngakchia khuakhan cu a tlam a rak tling lo. Ti thatnak zong ka rak hmuh khawhlo caah a rak si.

1988 ah Thau ah ka tlung., College an khar. Zeihmanh tuah awk a tha lo. Laklawh in khua ah ka um. Cucaah um sawhsawh cu tiah, Hnahkharsih ah ngakhur a hlunmi aa rawk viar cangmi ka va remh.

Ngakhur hlun a si. Cerh in an khat. A khal dih caah ngakhur hrim nakin cawh a har deuh. A leivawr hui hrimhrim a rak har tuk. Ka nulepa nih "Pate, na ti kho lai lo. A ho hmanh nih an tuah kho lo. Vok le satil nih an hrawh dih ko lai" tiah an ti. Ka tuah ceumau i ka lim. Ka upa he Zur tidil ah nga kan va lak i, ka thlah. Kum khat hnih ah nga cu a thawng bak in an karh. Lehmah 10 tiang a saumi ah an i chuah. Kan ah chungkhar caahcun ei cawk lo ngacha a si ko. Khua ka um thiam lo caah le MIT ka kai caah zohkhenhtu an um ti lo i, nga cu an lo. Mi nih maw an fir? Saihrem nih dah a seh hna timi cu ka thei kho lo. An vaivuan viar.

Naite ah kan church member pakhat, Pu Ngun Tling cu Laitlang ah a va tlung. Victoria Camp ah ngakhur kaukau a va cawhpi hna i, nga kan zuat lai i, CNF caah pawcawnak le sipuazi caah a si kho lai tiah a ti. Tangka tampi a dih. Hihi a tu lio ah Laitlang ah ngakhur lei sipuazi ahcun tinhmi ngan bik le rian nganbik a si kho men. Tlamtling hram sehlaw, Laimi nih cawn ding a tlakmi thil ah i chuah hram she timi hi, saduh ka that tawn. A lawmh zong ka lawmh taktak. Hihi an puitlinh ahcun, Lairam le Mizoram ah nga tampi a kuat khawh te lai. Amah nih cun, a karh a rangmi fungtial kan thlah lai tiah a ti. A that ahcun cawn ding tlak a si te lai tiah ka ruat.

Ramdang ahcun thil an tuahmi tete ah an tlamtlinh. An puitling ko. Lairam ahcun "ngakhur ser le nga zuat" zong hi kan tlamtlinh kho lo. Hmunhma a um. Tii a um fawn ko nain, Kawlrawn in a ra mi nga hna kan i bochan peng rihmi hi cu, Laimi hi kan khuaruahmi le kan riantuan ning a si deuh ti lo tiah ka ruat. Kan ram te in a chuakmi nga hi ei kho ve cang u sih law a tha ding a si.

A tanglei video ah hin zoh u law nga an zuatmi a va tam tuk ning chim awk tha lo a si. Hihi ram sifak an si ve ko. Lairam nakin an ram a tha hlei lo. Asinain an nih cu, an i biatak. An lung a sau. Nga karhnak ding lamsul zong an kawl. Pawcawmnak le rumnak taktak ah an chuah ko. Hi a tanglei video zoh in, Lairam zong ah ngakhur tuah hi zuam a herh. Rumnak tling le pawcawmnak a chuahpi khotu rian ah ser a herh.

Hihi Laimi dihlak nih ruat u sih. Thil fatein, thil nganpi tiang, Lairam hi Kawlrawn thilchuak lawng ah kan i hngat peng ko ahcun, kan Lairam hi a than hnga tluk a thangcho bal lai lo. Kawlrawn bochan peng in kan nun ahcun, Kawlmi le Kawlram cozah zong nih, zei ah a kan rel lai lo. A kan nek peng ko lai. Lairam ah aa chawk dingmi tangka zong, Kawlrawn a zuan pengmi cu kan sung taktak.

Cucaah Lairam hi a mah tein aa todelhmi ram ah a um khawhnak hnga ding caah, ngakhur tampi tuah le nga tampi zuat zong hi, Lairam mipi kan rian pakhat a si. Pathian bia mi cu thathut lo ding hi, Bible nih a kan cawnpiak. Kan tha hi a thut awk a si lo. Kan tuah khawh tawk rian cu, upa ngakchia in tar tiang nih kan tuan cio awk a si. Cuticun ram le miphun sernak ah tan kan lak cio a herh ko cang. Kan ram ah kan mah tein kan i todelh i kan i cawm khawhnak ding caah, ngakhur tampi in tuah le pawcawmnak lam zong hi kan ruah ve a herh cang.


-----------------------------------------

Chinchiah: 

A tanglei video hi zoh u law, an nga zuatmi hi zeitluk in dah a tam? Zei tluk in dah an tangkalut a that lai timi cu, ruahdamh khawh a si ko.

https://youtu.be/mtKCr3B8RqM