Friday, May 15, 2020

U.S. Cozah Nih 3 Trillion Bawmh Ding Timi Hi Zeitindah Na Ruah

Coronavirus ruangah USA ah rawhralnak tam taktak a chuak. Nihin May 1,483,935 nih zawtnak an ngei i, 88,484 an thi cang. State tam naw ahcun rian cu an on cang nain, rian hi a fum ngaingai rih. Minung 33,000,000 nih an rian an thlau i, rian lo in an um hna. Sianginn an kong kho lo. Hotel pawl an on kho rih lo. Eidin dawr an ong kho lo. Riantuanmi hnihkhat zong tlamtlingmi an um bantuk in, a cheu cu tlamtling tein tuan awk a ngeilomi an tam rih.

Hi bantuk a si caah, Pre. Trump nih cun March 17 ah, $850 billion bawmhnak kan tuah lai tiah a rak ti. Sihmanhsehlaw, Democratic controlmi U.S. House nih, 2.2 trillion tal lo cu a za lai lai lo tiah an ti peng caah, cucu House le Senate hnatlaknak in tuah a si. March 27 ah 2.2 billion CARES Act zong President nih min a thut. Hi cu pumpak le a dang phun kip te bawmhnak a si. April 24 ah 484 stimulus package timi min a thut than. Hi cu Small business le sizung riantuammi le sizunglei bawmhnak a si. Democratic nih ruahnak thiamthiam in a rami a si.

Cozah bawmhnak tuah zong hi, cozah caah a fawi ve lo. A ruang cu cozah leiba a karh tuk ding a si caah a si. Asinain Covid-19 nih sipuazi a tlaktermi cu, a rak fak tuk. Ram kip tuar a si. US zong a tuar taktak ve. Cucaah pumpak an har tuk ahcun, "recession" timi "sipuazi rawhnak" a um sual lai timi an phan caah, mitchimh kamseh in hi bawmhnak hi an tuahmi a si. U.S Cozah caah a fawi lo.

Atu tan $3 trillion bawmhnak zong U.S House nih ruahnak an chuah thanmi a si. Nihin ah vote pekank an ngeih tik ah 207-199 in House ah an tei. Democratic control mi House nih, cu hlan bawmhnak tuahmi nih hin sipuazi a nunter kho tatak lo timi an hmuh caah a si.

Zeicatiah tuah deuh bawmhnak ah khan, upa $1,200 le ngakchia $500 pek a si. Hi 2.2 trillion bawmhnak hi, U.S tuanbia ah a lian bikmi bawmhnak pakhat a si. Cozah caah cun a sung tuk nain, private pumpak caahcun sipuazi nunternak ngaingai cu a si kho deuh lo timi kha an hmuh caah a si.

U.S ah hin a rum lawlaw cu an rum tuk hna i, hi bantuk harnak hna hi cu an caah zeihmanh a rak si lem lo. Asinain USA zapi zaran caahcun inn hlannak le bills dangdang van i pek tik ahcun, nunnak taktak ah a rak fawi ti lo. US minung hi, tangka an rak hmang tuk i, zapi zaran cu chiahretmi an rak ngei tuk lo. Caan tawite har zong hi an tuar kho lo. Laimi hna cu kan sifah hmanh ah, thla hnihthum ahcun kan har tuk lo men ko lai nain, American mipi zapi zaran cu an rak si kho lo. Cucaah cu thil zohchunh in a tu tan $3trillion "pandemic relief package" timi zong hi an tuahnak a si.

Zeicatiah tangka $1,200 cu a cheu khua inn man a fahnak ahcun thla cheu ca lawng a si. Zeidang bill tam tuk a um rih. Mirum caahcun zeihmanh a pawi lo nain, USA minung tam deuh cu "paycheck to paycheck" timi in an nunnak a rak si cio. Laihoh cun "Kawl-cawp ei-cawp" timi khi a si. Cucaah ruah lo tuk in, minung tam tuk rian lo in an um. Rian vialte an khar dih tik ah, nunnak le pawcawmnak ah a har cang. Cucaah $1,200 cu sipuazi nunternak ca a za lo i, tirawl le bill ca ah tlawmte bawmtu lawng a si ti a si.

Cucaah 3 trillion bawmhnak nih aa tinhmi cu upa he, ngakchia he, minung pakhat thla khat $2,000 cio in pek; inn khat ah ngakchia (3) tiang pek i, virus ruangah biatak tein rian a that hlan chung, bawmh peng ding timi a si. Fa pathum a ngei i, nulepa a nungmi nih thla khat ah $10,000 an income a si lai. Hihi income rihma ngei in an tuak i, income tammi cu hmuh ding a si lai lo. Hihi cu a buaktlak tuaknak lawng a si rih (Upadi taktak cu a chungah a um than te lai).

Cun Covid-19 ruangah rian hi tam tuk aa rawk caah, State le local cozah hi an har taktak ti a si. US ram pumpi ngacha a si. Tahchunhnak ah, Ohio cu a rummi ram a si i, February 2020 ah hin cozah hi tangka hleivuang $200 million an ngei. April thla dih lai ahcun cozah tangka chambau te dingmi an tuak tik ah $775 million a phan. Cucaah Federal government ah tampi cawi kan hau lai tiah an ti cuahmah lio a si. Hi 3 trillion hi, state le local cozah bawmhnak ding zong aa tel chih.

Cozah idea cu hi tin a si. Mipi nih tangka hman awk ngeih i, ramchungah tangka merter ding timi khi a idea cu a si. Hi an hmuhmi income chung mipi nih ramchung ah an hman lai. An hman tikah tax an pek ve lai. Tangka hloh awk an ngeih ahcun, eidin, thilri, motor le zeidang herhmi paoh ah, an hloh lai. Cu tikah riantuan ding a um lai. Cun riantuantu an um lai. Cawutu le zuartu an um lai. Cun taxes a phunphun in, cozah sinah tangka a lut than lai. Cuticun ramchung ah, tangka hi a mah le mah aa mer lai timi hi an ruahnak a si. Rian zong a um lo, mipi zong tangka hloh ding an ngeih lo ahcun, a donghnak ah sipuazi rawknak (economic crash) a chuak lai timi an phan caah a si. Tinhmi dang tampi a um rih.

Hi $3 trillion bawmhnak hi, U.S House ahcun an tlamtling cang. Republican control mi Senate ah a kai than lai. Cu ka ahcun an caih lai i zeidek a lawh te lai. Obama chan i Economic Stimulus timi zongah bawmhnak tuah a rak duhlo mi le Motor company lianlian (GM, Ford, Chrysler) tluk aa timmi khamh a rak duhlomi zong an mah an si. Hi motor company pathum ah hin, minung thawng tam tuk hi rian an rak tuan. Obama cozah nih "Hi motor company rawk ding cu a si kho bak lo" tiah an rak ti i, an rak tlanh hna. Cucaah nihin ni tiang hi motor company pathum hi an tlu thai lo.

Tu tan i $3 trillion bawmhnak zong hi, Republican nih an duh lo. President Trump zong nih a duh lo. An doh peng. Cucaah Republican nih "Senate tuang cung a phak bak in a thi colh lai" tiah an ti. An timi hi an mawh ve lo. Zeicatiah US cozah a leiba hi a tam tuk cang. Tu kum chung hmanh ah hin, billion 4,000 hrawng leiba aa chap cang lai ti a si. A tu an tuah chapmi he cun, billion 7,000 a si lai. Cucu a tam tuk cang. Cucaah Democrat zong a duh lomi an um ve ko. Cucaah an vote tikah an i tluk deng mang.

Cucaah hi 3 trillion bawmhnak hi, a tha tuk ko nain, Senate ahcun a sung men te ko lai tiah mi tampi nih ruah a si. Ruah dingmi cu biatak tein an I detkhawt lai i, 3 trilllion taktak a si khawh lo zong ah 1-3 karlak tal ahcun a um te kho men. Tuan deuh bawmhnak hmanh kha a hmu rih lomi zong an um rih hna lio ah, hi bantuk in bawmhnak tuah lengmang zong hi, caan sau caahcun cozah caah harnak a chuak kho mi a si.

Keimah pumpak zong, tangka hmuh cu ka duh ve ko nain, hmailei kan fale ca ruah ahcun, US cozah a leiba a tam tuk dingmi hi, a tha in ka hmu lo. Cucaah cun tu tan $3 trillion bawmhnak hi, bawmh lo in um ah tha ding a si. Asinain food stamp, Medicaid le tangka bawmhnak lam tu hi, tangkalut tlawmmi caah, kau deuh in tuah peng hna sehlaw, cucu a tha ding a si.

Cu ti siloin cozah nih a leiba aa chap chin lengmang ahcun nikhat caan khat ah cozah hi cawlcang kho lo in um khawh a si. Khi tik ahcun social security, pension plan, Medicaid le food stamp te hna aa rawk khomi a si. Kan mah chan ah, Greece cozah hi a tluk dengmang cang i EU nih an rak khamh khawh le a si. Cucaah bawmhnak hmuh cu kan duh cio ko bu ah, cozah ca ruah ahcun, hmuh ding hmanh hi thanuam a si tuk lo tiah a timi zong tampi an um ve.

Nang nih tah zeitindek na ruah ve?

--------------------------------------


1. House passes $3 trillion Democratic coronavirus relief bill
https://www.msn.com/en-us/news/politics/house-passes-dollar3-trillion-democratic-coronavirus-relief-bill/ar-BB149vVT?ocid=spartandhp

https://www.msn.com/en-us/news/politics/house-clears-way-for-passage-of-dollar3-trillion-coronavirus-relief-bill/ar-BB147M1M?ocid=spartandhp

No comments:

Post a Comment

Hmurhuh Huh Lo Ruangah February Ahcun 500,000 An Thi Kho

Covid-19 zawtnak U.S a phanh ka tein CDC doctors le scientists le NIAID (National Institute of Allergy and Infectious Diseases) director Dr....