Rian le rumra timi hi, Kawlholh in "Aloh-Kung" timi a si. Tangkua kan kai lio ah, Sakapyi timi ah kan rak cawnmi a si. Cu ca ka rel hnu in, zei rian hmanh nautatnak ka ngei kho ti lo. Zeicatiah, minung caah chiatnak a silomi le lih le hrokhrawl in tuanmi rian a silomi paoh cu, rumra ngeimi rian an rak si ko. Ralbawi bantuk in, liang ah a tleutleu i benh le bawi bantuk in hngawngngerh he a ummi rian lawng hi, rumra ngeimi rian an si lo. Dinfelnak tein tuani pumcawmnak rian paoh cu, rumra ngeimi rian an si ko.
Vawleicung ah hin a sunglawi bik rian timi a um thenglo men lai. Zeicatiah kan mah le kan pahrang cio ah, Pathian pekmi pumpak rian cio hi a sunglawi bik an si ko. Zei tluk rian nauta zong si sehlaw kan pawcawmnak rian a simi paoh cu rian tha an si ko. Rian sunglawi a si. Rumra a ngeimi rian an si. Midang ca a that lo zong ah kan mah caah rian tha an si.
Minung tam deuh lungput le mit ahcun sibawi le engineering si hna hi a sunglawi bik ah kan ruah men ko lai. Ralbawi le palik bawi tuan hna hi kan ruah khawh men. Ram pumpi hruaitu si hna hi riantha kan ruah khawh men. Scientist pakhat khat va si hna hi rian tha kan ruah khawh men. UNO riantuan hna hi riantha kan ruah khawh men. Cu vialte zong cu an mah le an caah cio ah an tha dih ko hna. Asinain a tha bik timi a um kho hlei lo. Pakhat le khat an mah lawng cun an si kho cio hlei lo. Pakhat le khat aa hngatchanmi le aa tlai dihmi an si ko hna.
Hi vialte rian sang kan timi hna zong nih, rian niam bik ah ruahmi "rawlchum le hmunhnawm thiante" hna zong hi an herh thiamthiam ko hna. A taktak ti le bang ahcun, rawlchumtu an thiam lo le fel lo ahcun a dang zong kan si kho hlei lai lo. Inn thiantu hna an um lo ahcun a dang zong, hnawmtam lakah um le zawtnak chonh viar khawh a si. Scientist, doctors le engineer zong cu an i thawknak cu siangcachim pawl an si ko. An mah lo in a ho hmanh scientist le doctors le engineer si khawh a si lo.
Cucaah rian paohpaoh hi an sunglawi dih. Kawl phungthluk ah "Rian paohpaoh rumra an ngei" (Aloh-hu tha-hmiah kung sih di) tiah an ti. Ka chim bia cang, tang kua le tang hra sakapyi ah "A loh kung" timi kan rak cawn. A sullam cu "Rian rumra" timi a si. Saya Hla Ting nih a rak kan chimh i, "A loh kung timi cu, zei rian paoh hi, pawcawmnak ah dinnak le felnak in na tuan i, midang caah a thathnemmi a si ahcun, kung timi rumra an ngei dih ko. Cucu a loh kung timi a si" tiah a rak ti.
Kan nih Kawlram ahcun "a niam deuh le sang deuh" timi then zong a tam tuk. Cung le tang timi khi kan ngei tuk. A sang deuh nih a niam deuh khi zeirellonak a um. College ciocio hmanh ah line sang deuh lami nih line niam deuh lami khi zei rel deuh lo a si. Bible sianginn hmanh ah M.Th nih BD kha niam deuh in zoh; BD nih B.Th kha niam deuh in zoh le B.Th nih Dip. Th kha niam deuh in zoh a si.
1997 kum i USA ka phanh kate ah kan sianginn U.T.S ah Mirang pa pakhat M.Div kaimi he bia kan i ruah. US system ka thei ve rih lo. "U.S. ah hin, zeitin dah an tuah? A tu ka kaimi MATS maw a sang deuh M.Div dah" tiah ka hal. A ka lehmi cu, "A sang deuh timi a um lo. Program aa dangmi veve an si" tiah a ka ti. Ka ning zong a zak ngai. Hal mawh lo zong ka si ve. Kawlram nunphung a si pin ah, M.Div cu credit hours 90 a si i, MATS cu 60 lawng a si caah ka halnak zong a si pah.
Kawlram tu ah khin tang 10 in mark a tlawmtam in line an kan then. Cucaah kan huammi a si lo zong ah, kan duhmi le tinhmi a si lo zong ah, kan mark nih a phak phawt ahcun sibawi rumro kan i tinh. Asiloah engineer rumro kan i tinh. Pathian pekmi le hranghmi pahrang rian a si maw timi kan tuak ti lo. USA ahcun a rak si lo. Zei tluk a mark that zong ah, sibawi le engineering theng kha aa tim lo. A mah duhmi line paoh kha a lak ko.
Minung tam deuh lungput le mit ahcun sibawi le engineering si hna hi a sunglawi bik ah kan ruah men ko lai. Ralbawi le palik bawi tuan hna hi kan ruah khawh men. Ram pumpi hruaitu si hna hi riantha kan ruah khawh men. Scientist pakhat khat va si hna hi rian tha kan ruah khawh men. UNO riantuan hna hi riantha kan ruah khawh men. Cu vialte zong cu an mah le an caah cio ah an tha dih ko hna. Asinain a tha bik timi a um kho hlei lo. Pakhat le khat an mah lawng cun an si kho cio hlei lo. Pakhat le khat aa hngatchanmi le aa tlai dihmi an si ko hna.
Hi vialte rian sang kan timi hna zong nih, rian niam bik ah ruahmi "rawlchum le hmunhnawm thiante" hna zong hi an herh thiamthiam ko hna. A taktak ti le bang ahcun, rawlchumtu an thiam lo le fel lo ahcun a dang zong kan si kho hlei lai lo. Inn thiantu hna an um lo ahcun a dang zong, hnawmtam lakah um le zawtnak chonh viar khawh a si. Scientist, doctors le engineer zong cu an i thawknak cu siangcachim pawl an si ko. An mah lo in a ho hmanh scientist le doctors le engineer si khawh a si lo.
Cucaah rian paohpaoh hi an sunglawi dih. Kawl phungthluk ah "Rian paohpaoh rumra an ngei" (Aloh-hu tha-hmiah kung sih di) tiah an ti. Ka chim bia cang, tang kua le tang hra sakapyi ah "A loh kung" timi kan rak cawn. A sullam cu "Rian rumra" timi a si. Saya Hla Ting nih a rak kan chimh i, "A loh kung timi cu, zei rian paoh hi, pawcawmnak ah dinnak le felnak in na tuan i, midang caah a thathnemmi a si ahcun, kung timi rumra an ngei dih ko. Cucu a loh kung timi a si" tiah a rak ti.
Kan nih Kawlram ahcun "a niam deuh le sang deuh" timi then zong a tam tuk. Cung le tang timi khi kan ngei tuk. A sang deuh nih a niam deuh khi zeirellonak a um. College ciocio hmanh ah line sang deuh lami nih line niam deuh lami khi zei rel deuh lo a si. Bible sianginn hmanh ah M.Th nih BD kha niam deuh in zoh; BD nih B.Th kha niam deuh in zoh le B.Th nih Dip. Th kha niam deuh in zoh a si.
1997 kum i USA ka phanh kate ah kan sianginn U.T.S ah Mirang pa pakhat M.Div kaimi he bia kan i ruah. US system ka thei ve rih lo. "U.S. ah hin, zeitin dah an tuah? A tu ka kaimi MATS maw a sang deuh M.Div dah" tiah ka hal. A ka lehmi cu, "A sang deuh timi a um lo. Program aa dangmi veve an si" tiah a ka ti. Ka ning zong a zak ngai. Hal mawh lo zong ka si ve. Kawlram nunphung a si pin ah, M.Div cu credit hours 90 a si i, MATS cu 60 lawng a si caah ka halnak zong a si pah.
Kawlram tu ah khin tang 10 in mark a tlawmtam in line an kan then. Cucaah kan huammi a si lo zong ah, kan duhmi le tinhmi a si lo zong ah, kan mark nih a phak phawt ahcun sibawi rumro kan i tinh. Asiloah engineer rumro kan i tinh. Pathian pekmi le hranghmi pahrang rian a si maw timi kan tuak ti lo. USA ahcun a rak si lo. Zei tluk a mark that zong ah, sibawi le engineering theng kha aa tim lo. A mah duhmi line paoh kha a lak ko.
Mandalay University kan kai lio ah, kan khan cu ngaknu dawh an rak tam ngaingai. A bik in Kanan a kan chimtu le English a kan chimtu sayamate hi an rak i dawh tuk. Cucaah cachimh lio bak ah hin, tlangval nih a lang in an rak cuanh tawn hna. Cun kan khan zong ah, ngaknu dawhdawh an um i, khan dang in tlangval zaza nih an rak zoh tawn hna. Tlangval za ngai pakhat cu, kan mah physics major pawl kainak ah, ngaknu dawh a rak zoh tawn. Cacawng lo in saupipi a rak ra lengmang. Nu khi a capo tawn hna. "A theimi pakhat nih a ka chimh i, Mandalay Se-Tehkathu ah sibawi cawng lio a si" tiah a ti. "Sibawi cawng lio ngengmang ngaknu zoh i chawh ko cu, mah bantuk doctor sin piah ding cu tih a nun tuk tung" taih ka rak ti. Mah line a si lomi pi va tlaih zong hi, khingrihnak a si kho.
Cucaah medical doctor si paoh hi a sunglawimi rian a si lo. Siangpahrang va si zong khi a sunglawi bik rian a si theng lo. Angki hring le tazaih tleu dul in hruk i, mipi hremtu le mipi lungfahtertu ralbawizik va si zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Huatu tamtuk ngeih bu in, President va tuan zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Pastor rian zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Engineering va si zong khi a sunglawi bik a si theng lo.
Cucaah medical doctor si paoh hi a sunglawimi rian a si lo. Siangpahrang va si zong khi a sunglawi bik rian a si theng lo. Angki hring le tazaih tleu dul in hruk i, mipi hremtu le mipi lungfahtertu ralbawizik va si zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Huatu tamtuk ngeih bu in, President va tuan zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Pastor rian zong khi a sunglawi bik a si theng lo. Engineering va si zong khi a sunglawi bik a si theng lo.
A ngaingai ti ahcun, mah pawcawmnak rian kan tuahbu ah, midang caah thahnem santlai asimi le midang caah hlawknak a chuahpitu "rian thianghlim" kan tuanmi paoh cu, rian sunglawi an si dih ko hna. Sehzung tuan zong rian sunglawi a si. Cucaah zei rian hmanh hi kan i nautat ding le fahsak ding a si lo. Midang caah chiatnak le rawhnak riantuan belte cu zei bantuk in tangkalut a tam zong ah, "rumra a ngeilomi rian" an si.
Tang kua ka kai lio i, "Aloh-kung" (Rian rumra) timi kan cawn hnu in, kan nunnak ah zei rian hmanh ka nautat lo. Mandalay University ka kai lio ah, Kungtaih ah ka tansi in tangka ka kawl. Hngawngkual in thil ka phurh i, Mizoram ah thil ka zuar. MIT ka kai lio ah, Maisho ka phan. Lung ka co. Vawleivor ka phur. Kachin nungak pawl nih, "Lungco pawl cu, Lawban caw an si ko" timi hla hna a kan sak hnawh ahcun a fawi lo nain, Lawban caw si zong kha, fir le tlei a si lo ahcun rumra a ngeimi rian a si ko. Mokok ka phan. Kalaymyo le Kalewa karah meiti (yinan) ka co. A har tuk ning chim awk a tha lo. Cu zong cu pawcawmnak a si caah rumra ngeimi rian a si.
1997 ah USA ka phan. USA ah a mah le sining in harnak a rak um. Piahtana tampi ka rak tong. Work permit ka ngei ti lo. Zei rian hmanh tuan khawh a si lo. Asylum sawk le ka duh fawn lo. Cu ti cun kum 11 chung work permit lo in khua ka sa. Work permit hau thenglomi sianginn kuakap rian ka tuan. Sianginn ah ka hmuhmi rian paoh ka tuan. Thil ka su. Zunput ka hnawt. Hmun ka phiak. Hnahchawl ka hui. $5.5 in Old Country Buffet ah zaangfah in rian an ka pek. Zunput ka hnawt. Kheng ka tawl. Ka manh caan ah, pangpar le telephone book ka phaw. Inn thianhhlimh rian ka tuan.
Ka tuanmi rial vialte cu ka sianginn kainak le ka nupi fate cawmnak ca a si. A cheu nih cun an huam lai lo. An i nautat fawn lai. Asinain, "Aloh-kung" timi hi ka lung a rak fian tuk caah, zei rian hmanh ka nautat lo. Zeitluk rian an ka fial zong ah ka el hna lo. Ka nautat fawn lo. Ka tuanmi rian paoh ka zahpi lo. Ka ning a zak lo. Work permit lo in USA ah sianginn ka kai khawhmi le nupi fate ka cawm khawhmi cungtu ah ka lunghmuih. Ka lawm. Pathian ka thangthat.
Hnawm ka thianh pah ah tangka kan cawnmi ca kha ka ruat tawn. Zeibantuk rian a si hmanh ah, fir le tlei le lih tuanmi rian a silomi paoh cu "rumra a ngeimi rian an si dih" timi ka fiang. Tax return hna ningcanglo tuah i tangka hmuh te hna, lihchim in tangka hmuh belte a tha belte a tha lo.
Abik in minung pumpak in, nuva le chungkhar tiang hrawk kho cikcektu gambling le Casino hna tuah in tangka hmuh phun hi rian tha lo taktak a si. Pathian zong nih a duh dingmi rian an si lo. A ruang cu "ta-za-win" timi upadi ning tein midang tangka chuh a si. Tangka hi "sualnak vialte a hrampi a si" timi Cathiang bia hi a dik i, Casino, Night club, drug, zu, hlawhhlan tibantuk rian hi, rian thianghlim lo in tangka hmuh hi sualnak hrampi taktak a si timi a langhtertu an si. Necktie he suite he riantuan zong ah, Pathian hmai ahcun rumra a ngeilo taktakmi rian an si. Hi bantuk pawl in hmuhmi tangka cu cheuhra cheukhat zong pek ding an si lo.
Tangka hmuhnak a si hmanh ah, zu le ritnaksi (drug) hna zuar i tangka hmuh bel a tha lo. Night club hna lam i tangka hmuh bel a tha lo. Nulepa sualnak movie hna chuah a tha lo. Mah hna i zuar i tangka hmuh bel a tha lo. Cozah khammi-vuiho le zeidang cozah khammi paohpaoh-tuah i riantuan hna a thianghlim lo. Cu dah lo ti lo cu, pumcawmnak thazaang chuah, thlanti put in riantuan le mah thazaang chuah tein tuan le hmuhmi rian paohpaoh cu rumra a ngeimi rian an si ko hna.
Cucu "Rian le rumra" timi "Aloh-Kung" a si ko. Rian thianghlim na tuan poah ahcun, i lawm law i lunghmuih. Zei rian asi zong ah, rumra a ngeimi rian a si ko.
No comments:
Post a Comment